SON DAKİKA
İşte bedelli askerliğin detayları
Meclis’e gönderilen Askeri Ceza Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi; hem bedelli askerliği yeniden düzenleyen ve kapsamı genişleten hem de astsubayların göreve başlama statülerini yeniden belirleyen maddeler içeriyor. Kanun tasarısı bunların dışında da birçok yeni düzenleme getiriyor ama bedelli askerlik ve astsubayların göreve başlama kademeleri geniş kitleleri yakından ilgilendiriyor. Önce astsubayların göreve başlama kademelerindeki değişikliklerden bahsedeyim, sonra detaylı olarak bedelli askerlikte neler değişecek onlara değineyim. Hürriyet'ten Noyan Doğan'ın yazısı...
1- Sağlık muayenesinden geçip de ‘askerliğe elverişli’ belgesi alanlar bedelli askerlikten yararlanabilecek.
2- Bedelli askerlik bedeli memur katsayısına göre hesaplanıyor. Memur katsayısı da ocak ve temmuz olmak üzere senede iki kere belirleniyor. Bedelli askerliğe müracaat tarihi ile bedelin ödendiği tarih arasındaki farklılık nedeniyle de bugüne kadar ödenecek bedel tutarında tereddütler oluşuyordu. Örneğin, bedelli için şubat ayında başvuran bir kişinin ödeyeceği bedel, yılın ilk altı ayındaki memur katsayısına göre hesaplanırken; bedel ağustos ayında ödenecekse bu sefer yılın ikinci dönemine ait memur katsayısı üzerinden hesap yapılıyor. Bu durum da tereddütlere neden oluyordu. Meclis’te görüşülen tasarı yasalaştığında, askerlik için bedel ne zaman ödenecekse o tarihteki memur katsayısı üzerinden hesap yapılacak. Bugün için bedelli askerlik tutarı 240.000 gösterge rakamı ile bugünkü 0,235445 memur katsayısının çarpımı sonucu çıkan 56.506 lira. Temmuz ayında memur katsayısı artacağından askerlik bedeli de yükselecek.
3- Bedelli askerlikten yararlanmak isteyenlerin sayısı, Milli Savunma Bakanlığı’nın belirlediği sayının üzerinde ise bedelliden yararlanacaklar için kura ile seçim yapılıyor. Kura sonucu bedelli askerliğe hak kazanıp da bu haktan yararlanmayanlara yeni bir hak verilmeyecek.
4- Mevcut durumda bedelli askerlikten yararlanabilmek için askerlik yoklamasının yapıldığı tarihte yoklama kaçağı, bakaya (sevke tabi olduğu halde sevkini yaptırmayanlar ile sevk edildiği birliğe katılmayanlar) veya saklı (20 yaşına girmiş oldukları halde isimlerini nüfus kayıtlarına geçirmemiş bulunanlar) olmamak gerekiyor, bu kişiler bedelliden yararlanamıyor. Kanun tasarısı ile bu durumda olanlar da bedelli askerlikten yararlanabilecek. Ancak müracaat tarihine kadar yoklama kaçağı, saklı veya bakaya olanlar daha fazla bedel ödeyerek bedelli askerlikten sürekli olarak faydalanabilecekler. Fazla ödenecek bedel ise tasarıda yer aldı. Buna göre yoklama kaçağı, saklı veya bakaya kalınan her bir yıl için asteğmen maaşının yaklaşık bir aylık tutarına denk gelen 40.000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı çarpımı sonucu belirlenen tutar ödenecek. Bu rakam da bugün için 9.417 lira. Bugün üzerinden bir hesap yapacak olursak; yoklama kaçağı, saklı veya bakaya durumunda olanlar öncelikle 56.506 lira bedelli askerlik tutarı ödeyecek. Eğer üç yıl boyunca yoklama kaçağı ise yıllık 9.417 lira üzerinden 28.251 lira da fazla bedel ödeyecekler; böylece bedelli askerlik için ödenecek tutar 84.757 lira olacak.
