Yabancılara mülk satışında neler değişti?

Yabancılara mülk satışı konusunda Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı dikkate alınarak hazırlanan yasa tasarısı, TBMM Adalet Komisyonu'nda benimsendi.

Haberin Devamı

Tapu Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısına göre, yabancı uyruklu gerçek kişiler, merkez ilçe ve ilçeler bazında, uygulama imar planı ve mevzi imar plan sınırları içerisinde kalan toplam alanların yüzölçümünün yüzde 10'una kadar kısmında taşınmaz ile bağımsız ve sürekli nitelikte sınırlı ayni hak edinebilecek.

Bakanlar Kurulu, merkez ilçe ve ilçelerin altyapı, ekonomi, enerji, çevre, kültür, tarım ve güvenlik açısından önemlerini dikkate alarak, bu orandan fazla olmamak kaydıyla farklı oran belirlemeye yetkili olacak.

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nün bağlı olduğu bakanlık bünyesinde, ilgili idare temsilcilerinden oluşan komisyon tarafından, kamu kurum ve kuruluşlarının bu kapsamdaki teklifleri incelenip değerlendirilerek Bakanlar Kurulu'na sunulacak.

Valiliklerce, merkez ilçe ve ilçelerin uygulama imar planı ve mevzi imar plan sınırları içerisinde kalan toplam alanların yüzölçümünde meydana gelen değişiklikler, takip eden yılın ocak ayı sonuna kadar komisyona bildirilecek.

Askeri yasak bölgeler, askeri güvenlik bölgeleri ile stratejik bölgelere ve değişiklik kararlarına ait harita ve koordinat değerleri Milli Savunma Bakanlığı'nca, özel güvenlik bölgeleri ve değişiklik kararlarına ait harita ve koordinat değerleri ise İçişleri Bakanlığı'nca geciktirilmeksizin Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nün bağlı olduğu Bakanlığa verilecek.

İlgili kurum ve kuruluşlar, yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerinin taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinemeyecekleri alanların yüzölçümlerini kanunun yürürlük tarihinden itibaren en geç üç ay içinde komisyona bildirecek.

Valilikler de yine aynı sürede, ilçelerin uygulama imar planı ve mevzi imar plan sınırları içerisinde kalan toplam alanların yüzölçümlerini komisyona iletecek.

Yabancı uyruklu gerçek kişilerin merkez ilçe ve ilçeler bazında edinebilecekleri taşınmazlar ile bağımsız ve sürekli nitelikte ayni hakların miktarı tespit edilinceye kadar geçecek süre içinde, yabancı uyruklu gerçek kişiler taşınmaz ve sınırlı ayni hakları edinebilecek.

Tasarının görüşmeleri sırasında tartışma çıktı

TBMM Adalet Komisyonu'nda, yabancılara mülk satışını yeniden düzenleyen tasarının görüşmeleri sırasında tartışma yaşandı.

Tasarının görüşmelerine geçilirken söz alan CHP'li üyeler, komisyon toplantısının 1 Mayıs günü yapılmasını eleştirerek, kendilerinin de günü alanlarda işçiler ve emekçilerle birlikte kutlamak istediklerini, ancak toplantı nedeniyle gidemediklerini ifade etti.

CHP Afyonkarahisar Milletvekili Halil Ünlütepe, 1 Mayıs'ı kutlamak isteyen işçi ve emekçilere yönelik tutumun "insanlık dışı" olduğunu savunarak, "Beni arayan bir kişi, televizyonlara yansıyan bu durumu, 'ABD askerlerinin Irak'ta yaptıklarının aynısı' olarak tanımladı. Demokratik açılımlardan yana olan bir siyasi iktidarın işçilere kutlama izni vermemesini anlamıyorum. İstanbul Valisi ve Emniyet Müdürü'nü ne zaman açığa alacaksınız?" dedi.

CHP Zonguldak Milletvekili Ali İhsan Köktürk'ün, yaşanacak acı ve üzücü olaylardan iktidarın sorumlu olacağını belirterek, "Onların yanına gidemesek de kalbimiz ve gönlümüz alanlardaki emekçilerin yanında..." demesine, Komisyon Başkanı Ahmet İyimaya'nın "O zaman ruhunuzu oraya gönderin, bedeninizle burada çalışın" karşılığını vermesi, gülüşmelere neden oldu.

İyimaya, Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararının ardından yeni bir düzenleme için tanınan üç aylık sürenin dolduğunu, konuyla ilgili yasal boşluk doğmaması nedeniyle gelen tasarının hemen gündeme alındığını, toplantı günü belirlenirken 1 Mayıs olup olmadığına ayrıca bakılmadığını söyledi.

AK Parti Konya Milletvekili Ali Öztürk'ün "1 Mayıs ile ilgili olarak sanki hükümet suçluymuş gibi gösteriliyor" demesine, CHP Ordu Milletvekili Rahmi Güner, "İnsanlar çoluk çocuğunu alıp gitse bayramını kutlasa ne olur? Al güvenlik önlemini, yeter. Ama sendikacılar binalarının kapısında dövülüyor" diye karşılık verdi.

Bayındırlık ve İskan Bakanı Faruk Özak da, 1 Mayıs'ı kutlayarak, hukuk devletinde belirlenen sınırlar içinde kutlamaların nerede yapılacağının belli olduğunu belirterek, kendilerinin de parti olarak buna uyduklarını, Kızılay'da miting yapamayacaklarını ifade etti.

"Ülkenin kıyılarını yabancılara satacağız"

Tasarının geneli üzerinde söz alan CHP'li üyeler, düzenlemenin olumlu olmakla birlikte eksiklikleri bulunduğunu ifade etti.

CHP'li Ünlütepe, yabancıların mülk satışı konusunun 2002 yılınan beri iktidarın gündeminde bulunduğunu, kendilerinin bu konuda hukuk savaşı verdiklerini belirterek, iktidarın, bu konuda Türkiye şartlarına özgü bir düzenleme getiremediğini söyledi.

"Nereleri yabancılara satacağız, ülkenin kıyılarını...Kendi vatandaşlarımız da oraya giremeyecek" diyen Ünlütepe, ülke arazilerinin hovardaca yabancılara satıldığını ileri sürdü.

Hatay, Kilis, Mardin'de yabancılara arazi satışının dikkat çekici olduğunu dile getiren Ünlütepe, Suriyeli 2 bin kişinin Amik Ovası'nda 200 bin dönüm arazi satın aldığını, Hatay'daki tarım alanlarının yüzde 44'ünün el değiştirdiğini savundu.

Ünlütepe, "Suriye, İsrail ve Lübnan vatandaşlarının gelip burada tarım alanlarını alması, size bir şey hatırlatmıyor mu, hiçbir çağrışım yapmıyor mu?" dedi.

Ünlütepe, Anayasa Mahkemesi'nin verdiği kararında, "İllerin coğrafi koşullarının değerlendirilmesi"ne yer verdiğini belirterek, getirilen düzenlemenin sorunu çözmediğini kaydetti.

CHP Mersin Milletvekili İsa Gök, yabancılara mülk satışı konusundaki asıl sorunun Tapu Kanunu'nda değil, 4916 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunu ile Köy Kanunu'nda yapılan değişiklikte olduğunu belirterek, "Yabancılara mülk satışında kırılma noktası, bu düzenlemelerdir" dedi.

CHP'li Ali İhsan Köktürk, tasarının olumlu gibi görünmesine karşılık her bölgenin kendine özgü koşullarının göz önünde bulundurulmadan, imar planlarında yerleşim alanlarının oranı dikkate alınmadan genel bir düzenleme yapılmasının gelecekte ciddi sıkıntılara yol açacağını savundu.

"Yer satın alarak kurulan devlet örneği var"

MHP Aksaray Milletvekili Osman Ertuğrul, yabancılara satılacak mülk tebelli bir sınırlama getirilmesinin olumlu olduğunu ifade etti.

Türk vatandaşlarının da yabancı ülkelerde mülk satın aldığına işaret eden Ertuğrul, "Hassas ve sınır bölgelerindeki satışlarda sıkıntı var. Ortadoğu'da yer satın alınarak kurulan bir devlet örneği var. Türkiye'de bir tehlike daha var. Finansbank'ı Yunanlılar satın aldı. Şimdi Finansbank, Çanakkale ve çevresinde, 500 dönüm arazi satın almak isteyenlere ipotek karşılığında kefilsiz kredi veriyor. Kredilerin ödenmesinde sorun olunca bu arazilere el koyuyor. Bu nasıl önlenecek, düzenleme bunu önlüyor mu?" dedi.

AK Parti Şanlıurfa Milletvekili Yahya Akman, yabancıların satışı ne zaman gündeme gelse GAP ile ilgili çeşitli spekülasyonların gündeme geldiğini belirterek, kendisinin de daha önce bu endişeleri taşıdığını ve sürekli olarak Tapu Kadastro yetkilileriyle bunu görüştüğünü, ülke topraklarının peşkeş çekilmesinin söz konusu olmadığını söyledi.

Sınır bölgelerindeki mayınlı arazilerin temizlenerek tarıma kazandırılması konusunda girişimlerde bulunduklarını, açılan ihalenin CHP'nin Danıştaya başvurusu sonrasında iptal edildiğini kaydeden Akman, onbinlerce bakir alanının tarıma kazandırılması gerektiğini söyledi.

"Osmanlı'da ve Atatürk döneminde de satılıyordu"

Eleştirilere yanıt veren Bakan Özak, yabancılara mülk satışı konusunda haksız eleştirilere uğradıklarını belirterek, Osmanlı'da ve Cumhuriyet kurulduktan sonra Atatürk döneminde de yabancılara mülk satışı yapıldığını ifade ederek, konuyla ilgili bir olumsuz durumun olmadığını söyledi.

Suriye uyruklu vatandaşlara, 1939 yılında Hatay'ın Türkiye'ye il hakından önceki edinimlerinden sonra bir metrekare yer satışının olmadığını anlatan Özak, "Ancak mahkeme kararı ve intikal işlemleri ile kadastro tespitleri sonucu olur. Suriyeli vatandaş gelip, burada bir metrekare yer almadı. Ayrıca, İsrail ile ilgili 'GAP elden gitti' şeklindeki söylemler var. Eğer 6 aylık bir süre kalış yapabiliyorlarsa, ikamet edebiliyorlarsa onlar bizden alabiliyor, bir konut alabiliyorlar. Hatay ile ilgili eleştiri ise doğru değil" dedi.

Özelleştirmede hukuk dışı hiçbir şey yapılayacağını, yapılsa da mahkemelerin bunu iptal ettiğini ifade eden Özak, "Turizm geliri, özelleştirme olmasa, yabancı sermayeye Türkiye'ye çağıramazsak, müteahhitlerimiz yurtdışında iş yapmasa cari açığı nasıl kapatacağız? Mülk satışı gündeme geldiğinde hep 'en güzel yerleri satacağız, onlar buraya gelecek, biz gelemeyeceğiz' deniyor. Böyle şey olur mu?" diye konuştu.

Özak, "Yurtdışında yaşayan vatandaşlarımız da mülk edinebiliyor. Bu konuda Almanya'ya sorduk, herhangi bir istatistiki bilgi veremediler. 'Biz o işlerle ilgilenmiyoruz' diye yanıt verdiler. Bu konudaki paranoya ve vehimlerimizi ortadan kaldırmamız lazım" dedi.

Anayasa Mahkemesi!nin iptal ettiği 4875 sayılı yasanın yabancı sermayenin Türkiye'de şirket kurması halinde gayrımenkul satın alabilmesini düzenlediğini işaret eden Özak, "Şu anda 3 milyar dolarlık yatırım yapan bir büyük şirket var. Beni arıyorlar, 'Ne olacak bu' diyorlar. Gelip Türkiye'ye yatırım yapmışlar. İnşallah bunun da önünü açarız" diye konuştu.

2005 yılındaki toplantı tartışma konusu oldu

Öte yandan, toplantıda, CHP'li Ünlütepe ile Bakan Özak arasında tartışma yaşandı. Ünlütepe'nin tasarıyı eleştirirken "Hükümet sanki bir aymazlık içinde" demesine tepki gösteren Özak, "Aymazlık ne demek? Bunu kabul etmiyorum, size iade ediyorum. Zaten Halil Bey bunu hep yapıyor. Afyonkarahisar'da misafir içinde de yaptı" dedi.

Ünlütepe, 2005 yılında Afyonkarahisar'da düzenlenen toplantıda konuşma yapılacak milletvekilini Bakan Özak'ın belirlendiğini, kendisinin buna tepki göstererek toplantıdan ayrıldığını söyledi.

Ünlütepe, "Milletvekilinin amiri yoktur. Benim nerede konuşup konuşmayacağımı siz belirleyemezsiniz. Karşınızda kapı kulu yok. Orada sizi protesto edip, ayrıldım. Layık olduğunuz için bunu yaptım" diye konuştu.

Ünlütepe'nin sinirlenerek konuşmasını sürdürmesine AK Partili milletvekilleri, "Ayıp, ayıp. Burası özel konunuzu konuşacağınız yer değil" diyerek tepki gösterdi.

Komisyon Başkanı İyimaya'nın toplantıya 10 dakika ara vermesinin ardından tartışma sona erdi. Toplantının ardından Bakan Özak ile Ünlütepe, bir araya gelerek sohbet etti. Görüşmelerin ardından tasarı kabul edildi.