Mart ayında perakende fiyatlar arttı
İstanbul'da mart ayında perakende fiyatlar yüzde 0,93 artarken toptan fiyatlar ise yüzde 0,36 oranında azaldı.
İstanbul Ticaret Odası'nca (İTO) İstanbul ili için hazırlanan 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksine göre perakende fiyatlar aylık yüzde 0,93 oranında artarken, Toptan Eşya Fiyatları İndeksine göre toptan fiyatlar ise aylık yüzde 0,36 oranında azalış gösterdi.
İstanbul Ticaret Odası'nca hazırlanan Fiyat İndeksleri 2013 yılı mart ayının bir önceki yılın aynı ayı ile mukayese edildiğinde perakende fiyatlar yüzde 7,97, toptan fiyatlar ise yüzde 3,94 oranında artış kaydetti.
Söz konusu indekslerde yirmi dört aylık serilerden oluşan yıllık ortalama artış hesabına göre 2013 yılı mart ayında 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksi yıllık ortalama yüzde 9,37, Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise yıllık ortalama yüzde 6,57 oranında artış gösterdi.
Perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan ve 2013 şubat ayında yüzde 0,49 oranında azalış gösteren 1995 bazlı İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi, 2013 mart ayında yüzde 0,93 oranında arttı.
Mart ayında gıda harcamaları yaş, kuru sebze ve meyve grubundaki bazı ürünlerde yaşanan arz eksikliğine dayalı fiyat artışlarının yanı sıra, kültür, eğitim ve eğlence ile sağlık ve kişisel bakım harcamaları grubundaki bazı ürünlerde maliyet kaynaklı yaşanan fiyat ayarlamaları bu ay ki enflasyonun nedenleri olarak sıralandı.
Kültür, eğitim ve eğlencede yüzde 8,44, giyim harcamalarında yüzde 3,25, gıdada yüzde 1,15, sağlık ve kişisel bakımda yüzde 0,09 oranında artış kaydedilirken, ev eşyası harcamalarında yüzde 1,28, ulaştırma ve haberleşme de yüzde 0,37, konut harcamalarında yüzde 0,24 oranında azalış görüldü.
2012 yılı mart ayında yüzde 9,90 olan yıllık perakende fiyat artış oranı, 2013 yılının aynı ayında yüzde 7,97 oldu. Yıllık ortalama artış oranı ise son dört aydan bu yana düşüş eğilimini devam ettirerek 2013 Mart ayında yüzde 9,37 olarak gerçekleşti.
Toptan fiyat hareketlerini yansıtan ve 2013 Şubat ayında yüzde 0,41 oranında artan Toptan Eşya Fiyatları Endeksi mart ayında yüzde 0,36 oranında azaldı. Söz konusu bu oran mart ayları itibariyle son 32 yılın en düşük enflasyon oranı oldu.
Gıda maddeleri, işlenmemiş maddeler ve inşaat malzemeleri grubunda yer alan bazı maddelerin yurt içi ve yurt dışı borsalara bağlı fiyat hareketlerinin yanı sıra petrol ürünlerine yapılan aşağı yönlü fiyat ayarlamaları bu ay ki azalışın ana nedenlerini oluşturdu.
Mart ayında gıda maddeleri grubunda yüzde 0,87, işlenmemiş maddelerde yüzde 0,10, inşaat malzemelerinde yüzde 0,04 oranında azalış kaydedilirken, mensucat grubunda yüzde 2,36, kimyevi maddelerde yüzde 0,61, madenler yüzde 0,13, yakacak ve enerji maddelerinde ise yüzde 0,01 oranında artış görüldü.
2012 Mart ayında yüzde 9,59 olan yıllık toptan fiyat artış oranı, 2013 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,94, yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 6,57 olarak gerçekleşti.
İTO değerlendirmesi
İTO'ya göre dünya genelinde merkez bankalarının ekonomik aktiviteyi desteklemek amacıyla uyguladıkları genişleyici para politikalarının yanı sıra son dönemde alınan tedbirler ile küresel iktisadi faaliyette toparlanma eğilimleri kaydedilmeye başlandı.
Ancak bu dönemde Japon Hükümetinin ekonomi politikasını değiştirmesi dünya genelinde döviz kurlarında sert hareketlerin yaşanmasına neden olurken Euro Alanı'nda son dönemde açıklanan veriler ekonomik aktivitenin baskı altında kalmaya devam ettiğini gösteriyor.
Yurtiçinde ise 2013 yılında başlayan yabancı sermaye girişindeki artış, cari açıktaki daralma ve faiz koridorunun alt sınıra indirilmesi TL üzerindeki değerlenme baskılarını azaltarak makro finansal riskleri sınırlamaya devam etti.
Ayrıca ılımlı iç talep koşullarının yanı sıra yurt dışı piyasalardaki gelişmelere rağmen döviz kurundaki yatay seyrin devamı enflasyon göstergelerinde olumlu görünümün sürmesinde etkili oldu.