Krizde dev borsalar daraldı, İMKB büyüdü

Küresel krizin başlangıcından itibaren gelişmiş ülkelerin çoğunda borsa işlem hacmi daralırken, İMKB'deki işlem hacmi yüzde 44,3 büyüdü.

Haberin Devamı

AA muhabirinin Sermaye Piyasası Kurulu'ndaki (SPK) Dünya Borsalar Birliği (WFE) verilerinden derlediği bilgilere göre, 2008-2012 yıllarını kapsayan dönemde işlem hacmi en fazla artan borsa Avusturya Borsası oldu.

Avusturya Borsası'ndaki işlem hacmi söz konusu dönemde yaklaşık 9 katına çıkarak 936 milyar dolara çıktı.

Aynı dönemde işlem hacmi en fazla daralan borsa ise Lüksemburg Borsa'sı olarak kayıtlara geçti. 2008'de 1 milyar 910 milyon dolar olan işlem hacmi yüzde 93,1 gerileyerek 2012 sonu itibarıyla 132 milyon dolara kadar düştü.

Dev borsalarda çarpıcı gerileme

Öte yandan kriz döneminde tüm dünyanın yakından takip ettiği büyük borsaların işlem hacmindeki çarpıcı düşüş dikkati çekti.

Söz konusu borsalardan New York Borsası'nın işlem hacmi 70,6 trilyon dolardan, 23,2 trilyon dolara (yüzde 67,1 düşüş) gerilerken, Almanya Borsası'nın işlem hacmi 46,8 trilyon dolardan, 12,8 trilyon dolara (yüzde 72,7 düşüş), Londra Borsası'nın işlem hacmi 62,7 trilyon dolardan, 22 trilyon dolara (yüzde 65 düşüş), Japonya Borsası'nın işlem hacmi de 5,9 trilyon dolardan, 3,6 trilyon dolara (yüzde 38,8 düşüş) geriledi.

Aynı dönemde, Hindistan, İspanya, Kanada borsaları işlem hacmi daralan diğer büyük borsalar olurken, Çin borsasındaki işlem hacmi yüzde 29,1 artarak 3,8 trilyon dolardan yaklaşık 5 trilyon dolara çıktı.

İMKB'nin işlem hacmi yüzde 44,3 arttı

Dünyanın önemli borsalarındaki işlem hacimlerindeki gerilemeye karşın İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) kriz döneminde işlem hacmi artan borsalar arasında yer aldı.

Buna göre, 2008'de 248 milyar dolar olan işlem hacmi 2012 sonu itibarıyla yüzde 44,3 artışla 358 milyar dolara ulaştı. Aynı dönemde İMKB'de işlem gören şirket sayısı da 323'ten 404'e yükseldi.

Öte yandan Filipinler, Tayland, Sri Lanka, Kolombiya, Malezya gibi Asya ve Latin Amerika borsalarındaki işlem hacminde yaşanan önemli artışlar da dikkati çekti.

İMKB'nin işlem hacmi neden arttı?

Konuyla ilgili AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Sermaye Piyasası Yatırımcıları Derneği (SPYD) Başkanı Arif Ünver, kriz döneminde gelişmekte olan ülkelerin gelişmiş ülkelere göre daha iyi bir performans gösterdiğini belirterek, "İMKB'deki işlem hacminin kriz döneminde artmasının nedenlerinden bir tanesi bu olabilir" dedi.

Türkiye'de borsanın sığ bir yapıya sahip olduğunu ve bunun işlem hacminin artmasında etkili olabileceğini dile getiren Ünver, İMKB gibi derinliği olmayan piyasaların ekonomideki olumlu ya da olumsuz gelişmelere fazla reaksiyon gösterebildiğini kaydetti.

İMKB'de şirketlerin halka açıklık oranlarının çok düşük olduğunu anlatan Ünver, "Halka açıklık oranı yüzde 50'nin üzerinde halka açık olan 1-2 şirket var. Bu da İMKB'yi derinliği az olan bir borsa yapıyor. Derinlik az olduğu için yabancı yatırımcı açısından İMKB önemli bir trade imkanı sunuyor. Çünkü dalga boyu artıyor. Bu imkan da yabancı yatırımcının İMKB'ye olan ilgisini, dolayısıyla işlem hacmini artırıyor" değerlendirmesinde bulundu.

2008-2012 arasındaki dönemde dünyadaki belli başlı borsaların işlem hacimlerindeki değişim (milyon dolar) şöyle:

Ülkeler 2008 2012 Değişim (yüzde)
Almanya 4.678.829 1.275.949 -72,7
ABD 70.647.088 23.229.926 -67,1
Arjantin 6.617 2.191 -66,9
Avusturya 104.688 935.988 794,1
Brezilya 724.199 875.418 20,9
Çin 3.848.930 4.967.885 29,1
Endonezya 109.432 94.586 -13,6
Filipinler 17.090 34.783 103,5
Hindistan 1.027.047 636.509 -38
İngiltere 6.271.521 2.194.257 -65
İrlanda 81.916 9.262 -88,7
İspanya 2.410.721 851.828 -64,7
İsrail 110.136 49.365 -55,2
Japonya 5.887.892 3.605.593 -38,8
Kanada 1.716.228 1.357.293 -20,9
Kolombiya 20.274 39.433 94,5
Lüksemburg 1.910 132 -93,1
Macaristan 30.706 10.883 -64,6
Malezya 93.784 124.333 32,6
Meksika 110.474 126.139 14,2
Mısır 93.476 17.856 -80,9
OMX 1.338.181 586.971 -56,1
Peru 6.329 6.102 -3,6
Polonya 69.499 58.364 -16
Sri Lanka 1.016 1.679 65,3
Şili 36.196 45.653 26,1
Tayland 115.980 235.168 102,8
Türkiye 247.893 357.779 44,3
Yunanistan 113.666 15.950 -86

Not 1: OMX; Helsinki, Riga, İzlanda, Kopenhag, Stockholm, Tallinn ve Vilnius borsalarından oluşmaktadır.

Not 2: Ülkelerin rakamlarına WFE'de verilen o ülkeye ait olan borsa ya da borsaların verileri toplanarak ulaşılmıştır.