"Enflasyon hedefi % 100'den fazla sapmış durumda"
Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, verilen enflasyon hedefinin, neredeyse yüzde 100'den fazla sapmış durumda olduğuna dikkat çekerek, "Demek ki enflasyon hedeflemesinde, kuru bu şekilde aşağı tutarak, çok başarılı olunamıyor" dedi.
Bakan Tüzmen, Oklohoma Valisi Charles Henry ve beraberindekileri kabulünde gazetecilerin, Türkiye'nin cari açık sorunu ve bu soruna yönelik olarak "Cari Açık Komisyonu" kurulmasına dair sorularını yanıtladı.
TL'nin aşırı değerlenmesinin, Türkiye'nin çok ciddi dış ticaret açığı vermesine neden olduğuna işaret eden Bakan Tüzmen, bu durumda Türkiye'nin ithalatının ve özellikle ara malı ithalatının arttığını söyledi.
Tüzmen, kurun son derece önemli bir dış ticaret aracı olduğuna işaret ederek, şöyle devam etti:
"ABD dolarının değerinin düşmesi, ABD'nin ihracatının artmasını, ithalatının da azalmasını sağlayarak, dış ticaret açığının da azalmasını sağladı. Bizdeki etki ise tam tersi.
TL'nin aşırı değerlenmesi, dış ticaret açığımızın 70 milyar dolar olmasına neden oldu ve cari açığı tetikledi. Her şey kurla açıklanamaz belki ama kur, dış ticaret için, dış ticaret dengeleri için önemli ve özellikle kendi para birimlerinin değersiz olduğu Çin ve ABD gibi ülkelerle yapılan ticarette bizim aleyhimize bir unsur."
"Hayal peşinde kimse koşmasın"
Devlet Bakanı Tüzmen, kurun bu şekilde olduğu sürece ne tedbir alınırsa, alınsın bunu düzeltmenin imkanı olmadığını vurgulayarak, "Azaltırsınız, düzeltemezsiniz. TL'nin aşırı değerli olduğu bir ortamda, siz dış ticaret açığını yok edemezsiniz. Böyle bir hayalin peşinde de kimse koşmasın" diye konuştu.
TL'nin normal değerine gelmesi önerisini tekrarlayan Tüzmen, Türkiye gibi ihracata dayalı kalkınma modelini benimsemiş bir ülkenin, Çin ve ABD gibi rezervini yüksek tutması gerektiğini kaydetti ve şöyle devam etti:
"İhracata dayalı kalkınma modelinde rezerv yükseltirsiniz. Türkiye'nin şu anda rezervinin 140 milyar dolar olması lazım. Böyle 74 milyar dolarlar seviyesinde değil, 140 milyar dolar civarında olması lazım.
Bunu nasıl yaparsınız? TL'yi piyasaya verirsiniz, içerde dolar alarak rezervini yükseltirsiniz, bütün dünyada bu iş böyle yapılır. Enflasyona biraz tabi etkisi olur ama zaten enflasyonu gördünüz. Açıklama yapıldı, verilen enflasyon hedefi neredeyse yüzde 100'den fazla sapmış durumda.
Demek ki enflasyon hedeflemesinde kuru bu şekilde aşağı tutarak, çok başarılı olunamıyor, bu da ortaya çıkmış oldu. Yani ihracatçıyı zorlayarak, Türkiye'ye dış ticaret açığı verdirerek, enflasyonu dizginleme politikası bence iflas etti. Şimdi o zaman, buna göre bizim birtakım değişik çalışmalar yapmamız gerekir. Ben bunu vurguluyorum."
Cari Açık Komisyonu'nda kendisinin de yer aldığını belirten Tüzmen, komisyonda da bu görüşlerini dile getireceğini söyledi.
ABD'ye karşı net dış ticaret açığı veren ülkeye dönüştük
Bakan Tüzmen, kabulde yaptığı konuşmada da Türkiye ve ABD arasındaki ticaret hacminin son yıllarda artarak devam ettiğini ve 4 milyar doları ihracat, 8 milyar doları ithalat olmak üzere, toplam 12 milyar dolarlık ticaret hacminin bulunduğunu kaydetti.
2002 yılında ABD ile Türkiye arasındaki ticaretin, dengeli bir ticaret olduğunu hatırlatan Tüzmen, ABD dolarının değerini kaybetmesi ve TL'nin değer kazanması sonucu, net dış ticaret fazlası verilen ülkeden, net dış ticaret açığı verilen ülkeye dönüşüldüğünü söyledi.
Bakan Tüzmen, Türkiye'nin ABD'nin eyaletleri bazında ihracatı artırma çalışmaları bulunduğunu da ifade ederek, Oklohoma eyaletinin havacılık, elektrik, petrokimya sanayine kadar büyük gelişmeler gösterdiğini ve nüfusu küçük ama ticaret hacmi büyük bir eyalet olduğunu sözlerine ekledi.
Oklohoma Valisi Charles Henry de, ziyaretlerinin amacınının Oklohoma eyaletinin ticaret ve yatırım imkanlarını anlatarak, ikili ticaretin geliştirilmesi olduğunu söyledi.