Dünya çelik üretimi azaldı
Dünyanın 2009 yılındaki ham çelik üretimi yüzde 8,1 azalarak 1 milyar 199 milyon 162 bin ton oldu. Türkiye ise geçen sene, dünya çelik üretiminin yaklaşık yüzde 2,1'lik bölümünü gerçekleştirdi ve 25 milyon 304 bin ton üretimi ile 10'uncu sırada yer aldı.
Demir Çelik Üreticileri Derneği verilerine göre, 2009'un ilk çeyreğinde yüzde 22,8 seviyesinde bulunan dünya ham çelik üretimindeki düşüş oranı, Ocak-Haziran döneminde yüzde 21,3 ve Ocak-Eylül döneminde ise yüzde 16,4 seviyesine geriledi.
Yılın son çeyreğinde, baz etkisinin de katkısıyla üretimde yaşanan artışlar sayesinde, yıl sonunda dünya ham çelik üretimi yüzde 8,1 düşüşle, 1 milyar 199 milyon ton oldu.
2009 Aralık ayında, en büyük 10 demir-çelik üreticinin tamamında üretim artışları gözlendi. Kriz etkisini sonradan atlatan Rusya'da yüzde 66, ABD'de yüzde 48, Brezilya'da yüzde 56 ve Ukrayna'da yüzde 35 oranında üretim artışları gerçekleşti.
Kriz döneminde üretiminde diğer ülkelerdeki kadar keskin artış görülmeyen Çin'in üretimi yüzde 26,6, Türkiye'nin üretimi ise yüzde 24,7 oranında artış gösterdi.
Sadece 5 ülkede üretim artışı var
Bir önceki yıl ile kıyaslandığında 2009 yılında, demir çelik üreticisi 50 ülkeden sadece 5 ülkede üretim artışı gerçekleşti, iki ülke üretimi ise aynı kaldı.
Söz konusu dönemde Çin ise yüzde 47,4'lük üretim payı ile yine ilk sırada yer aldı. Çin'in 2009 yılında demir çelik üretimi 2008 yılına göre yüzde 13,5 artışla 567 milyon 842 bin ton oldu.
Bir önceki yıl ile kıyaslandığı zaman geçen yıl, demir çelikte Japonya'nın üretimi yüzde 26,3, Rusya'nın üretimi yüzde 12,5, ABD'nin üretimi yüzde 36,4, Güney Kore'nin üretimi yüzde 9,4, Almanya'nın üretimi yüzde 28,7, Ukrayna'nın üretimi yüzde 20,2, Brezilya'nın üretimi yüzde 21,4, Türkiye'nin üretimi ise yüzde 5,6 azaldı.
Çin'in ardından geçen yıl Hindistan'ın demir çelik üretimi yüzde 2,8, İran'ın üretimi yüzde 9,1, Suudi Arabistan'ın üretimi yüzde 0,5, Kolombiya'nın üretimi yüzde 2,5, Özbekistan'ın üretimi de yüzde 5,3 arttı.
MEPS'in dünya ham çelik üretim tahmini
Merkezi İngiltere'de bulunan danışmanlık kuruluşu MEPS, demir çelik üretiminin 2010 yılında yüzde 11 oranında artışla, 1 milyar 350 milyon ton seviyesine yükseleceğini, yüksek fırınlarda gerçekleştirilen üretimin ise yine yüzde 11 artışla 994 milyon tona ulaşacağını tahmin etti.
2015 yılında ise dünya ham çelik üretiminin yüzde 37 artışla 1 milyar 643 milyon tona yükseleceği öngörüldü ve Çin'in dünya ham çelik üretimi içerisindeki payının, 2009 yılındaki yüzde 48 seviyesinden yüzde 55 seviyesine ulaşacağı belirtildi.
2015 yılında, diğer büyük çelik üreticisi bölgelerin, 71 milyon ton ile AB, 115 milyon ton ile BDT ve 108 milyon ton ile Hindistan olacağı tahmin edildi.
Demir Çelik Üreticileri Derneği Başkanı Dr. Veysel Yayan, derneğin yayın organında yaptığı açıklamada, demir çelik sektörünün 2009 yılını, artan girdi maliyetlerine rağmen, üretilen mamulün uluslararası piyasadaki talep yetersizliğinden dolayı yeterci alıcı bulamadığı ve bu nedenle üretici kuruluşların fiyat tutturmada zorlandığı olumsuz bir ortamda geçirdiğini kaydetti.
Sonuç olarak toplam çelik ürünleri ihracatının 2008 yılındaki 20,5 milyar dolar seviyesinden, 2009 yılında 12 milyar dolar seviyesine gerilediğini belirten Yayan, açıklamasına şöyle devam etti:
"Hiç şüphesiz bu sonuç, tesadüfi bir şekilde ortaya çıkmadı. Çelik sektörümüz, global krizin etkilerini en yoğun şekilde hissettiği bu zor dönemde ne yazık ki devletten hiçbir destek alamadı. 2009 Ocak ayında Ekonomi Koordinasyon Kurulu toplantısında gündeme getirdiğimiz, makul ve mantıklı bulunan, yıl boyu yapılan toplantılarda da sürekli bir şekilde destek beyan edilen, sektörün üzerindeki yüklerin hafifletilmemesine yönelik talebimiz karşılanmadı.
Bu sebepledir ki, bugün gelinen noktada, demir-çelik sektörü ihracatı 2009 yılında olağanüstü ölçüde geriledi. Sektör küme düştü tespitinde, global kriz yanında, sadece maliye politikalarına ağırlık veren, sanayinin rekabet gücünü artırmayı, üretimi, ihracatı, istihdamı göz ardı eden politikaların sorumluluğu vardır."
Başlıca çelik üreticisi ülkeler
2009 yılında bazı ülkelerde dünya ham çelik üretimi, geçen yılın aynı dönemiyle kıyaslamalı olarak şöyle:
Ülkeler 2009 2008 (Yüzde)
Çin 567,842 500,312 13,5
Japonya 87,534 118,739 -26,3
Rusya 59,940 68,510 -12,5
ABD 58,142 91,350 -36,4
Hindistan 56,608 55,085 2,8
Güney Kore 48,598 53,625 -9,4
Almanya 32,671 45,833 -28,7
Ukrayna 29,757 37,279 -20,2
Brezilya 26,507 33,716 -21,4
Türkiye 25,304 26,806 -5,6
İtalya 19,737 30,590 -35,5
Tayvan 15,747 19,882 -20,8
İspanya 14,300 18,640 -23,3
Meksika 14,172 17,230 -17,7
Fransa 12,836 17,879 -28,2
İran 10,873 9,964 9,1
İngiltere 10,080 13,521 -25,4
Kanada 8,968 14,845 -39,6
Güney Afrika 7,484 8,269 -9,5
Polonya 7,208 9,728 -25,9
DÜNYA 1,199,162 1,304,184 -8,1