Cari açık yüzde 113 arttı

Türkiye'nin cari işlemler hesabı açığı, yılın ilk 4 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 113,82 artarak, 29 milyar 642 milyon dolar oldu.

Haberin Devamı

Merkez Bankası tarafından açıklanan 2011 Nisan ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerine göre, cari açık 2011 yılı Ocak-Nisan döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 15 milyar 779 milyon dolar artış gösterdi.

Geçen yılın Ocak-Nisan döneminde 13 milyar 863 milyon dolar olan cari açık, bu yıl yüzde 113,82 artarak 29 milyar 642 milyon dolara ulaştı.

Cari açık, nisanda, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 76,99 artarak 4 milyar 339 milyon dolardan 7 milyar 680 milyon dolara çıktı.

Cari açıkta, bu yıl mart ayında 9 milyar 745 milyon dolar olan tutara göre, nisanda yüzde 21,19 azalma kaydedildi.

Cari açığın artmasında, dış ticaret açığındaki büyüme etkili olurken, geçen yılın Ocak-Nisan döneminde 12 milyar 926 milyon dolar olan mal dengesi açığı, bu yıl aynı dönemde, yüzde 119,03 artışla 28 milyar 313 milyon dolara ulaştı.

Verilere göre, hizmetler dengesi kalemi altındaki turizm gelirleri, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 26 artarak 4 milyar 357 milyon dolara ulaşırken, turizm giderleri yüzde 20 artışla 1 milyar 609 milyon dolara çıktı. Bu dönemdeki net turizm geliri, 2 milyar 116 milyon dolardan, 2 milyar 748 milyon dolara yükseldi.

Net turizm gelirinde, geçen yılın nisan ayına göre yüzde 21,78 artış kaydedilirken, 693 milyon dolardan 844 milyon dolara çıktı.

Ocak-Nisan döneminde, inşaat hizmetleri geliri 268 milyon dolardan 159 milyon dolara geriledi. Bu azalmada, özellikle Kuzey Afrika ülkelerinde yaşanan sosyal olayların etkili olduğu tahmin ediliyor.

Net sermaye çıkışı, 3 milyar 401 milyon dolar oldu

Bu dönemde yatırım geliri dengesinin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda, geçen yıl ilk 4 ayda 2 milyar 366 milyon dolar olan net çıkış, bu yıl aynı döneminde 3 milyar 401 milyon dolara yükseldi.

Sermaye ve finans hesapları

Yurtdışında yerleşik kişilerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, ilk 4 aylık dönemde, geçen yılın aynı dönemine göre 2 milyar 612 milyon dolar (yüzde 126) artarak 4 milyar 677 milyon dolara çıktı.

Bu dönemde yurtdışı yerleşiklerin yurtiçinde gerçekleştirdiği net gayrimenkul yatırımları, nisanda 300 milyon dolara yükselmesine karşın, ocak-nisan dönemi itibariyle 770 milyon dolardan 761 milyon dolara geriledi.

Yurtiçinde yerleşik kişilerin yurt dışında yaptıkları net yatırımlar, ilk 4 ayda yüzde 98,68 artarak, 1 milyar 61 milyon dolara yükseldi.

Bankaların yabancı para ve Türk Lirası cinsinden efektif ve mevduat varlıkları, bu yılın ilk dört ayında 1 milyar 205 milyon dolar tutarında azaldı. Bu azalışta Türk Lirası'nda 861 milyon dolarlık artışa rağmen, yabancı paradaki 2 milyar 66 milyon dolar tutarındaki düşüş etkili oldu.

Diğer sektörlerin yurtdışındaki mevduat varlıkları hesaplanırken, bankaların yurtdışı şubelerinin mizan verilerindeki ilgili hesapların gösterge niteliğinde kullanıldığı belirtilirken, söz konusu verinin, bu yılın ilk 4 ayında 10 milyar 736 milyon dolar azaldığı kaydedildi.

Yurtdışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında nisanda 825 milyon dolar tutarında alım gerçekleştirirken, ilk 4 ayda 456 milyon dolar net satış yaptı.

Yurtdışında gerçekleştirilen tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak bankacılık sektörü, nisan ayında yapılan 800 milyon dolar tutarındaki menkul kıymet ihracıyla birlikte, bu yılın ilk 4 ayında toplam 1,8 milyar dolar tutarında yurtdışında tahvil ihracı gerçekleştirildi.

Yurtdışında yerleşikler, 3,8 milyar dolarlık DİBS aldı

Yurtiçinde gerçekleştirilen menkul kıymet ihraçlarıyla ilgili olarak yurtdışı yerleşikler, nisan ayında yaptıkları 3 milyar 883 milyon dolar tutarındaki devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) alım işlemi ile tüm zamanların en yüksek DİBS alımını gerçekleştirdi. Böylece yılın ilk 4 ayında yurtdışı yerleşiklerce gerçekleştirilen DİBS alımı toplam 10 milyar 531 milyar dolar oldu.

Öte yandan, bankacılık sektörünün yurtiçi menkul kıymet ihraçlarıyla ilgili olarak, yurtdışı yerleşikler ilk dört ayda 60 milyon dolar tutarında net alım yaptı.

Bankacılık sektörünün net kredi kullanımı, geçen yıl Ocak-Nisan döneminde 1 milyar 264 milyon dolar iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 208 artarak, 3 milyar 898 milyon dolara yükseldi. Diğer sektörler, geçen yılın aynı döneminde 3 milyar 283 milyon dolar net kredi ödeyicisi konumunda iken, bu yılın aynı döneminde 2 milyar 756 milyon dolar net kredi kullanıcısı oldu.

Yurtdışı bankaların yurt içi bankalar nezdinde tuttukları yabancı para mevduatları söz konusu dönemde 1 milyar 74 milyon dolar artarken, Türk Lirası mevduatları ise 5 milyar 344 milyon dolar azaldı.

TABLO

Merkez Bankası geçici verilerine göre, Türkiye'nin cari işlemler dengesindeki gerçekleşmeler, 2011 ve 2010 yılları Ocak-Nisan dönemi itibariyle şöyle:

        (Milyon Dolar)
        .                                  2010        2011
        .                                Ocak-Nisan Ocak-Nisan
        .                                ---------   ----------
        CARİ İŞLEMLER HESABI             -13.863      -29,642
        -DIŞ TİCARET DENGESİ             -12,926      -28,313
        . TOPLAM MAL İHRACATI             37,869       45,624
        . TOPLAM MAL İTHALATI            -50,795      -73,937
        . GENEL MAL TİCARETİ             -13,303      -27,404
        . İHRACAT FOB                     35,403       43,337
        . BAVUL TİCARETİ                   1,844        1,506
        . İTHALAT CIF                    -53,438      -77,006
        . PARASAL OLMAYAN ALTIN (NET)        417         -968
        -HİZMET DENGESİ (NET)              1,126        1,618
        . TAŞIMACILIK                        -92         -159
        . TURİZM                           2,116        2,748
        . İNŞAAT HİZMETLERİ                  268          159
        . SİGORTA HİZMETLERİ                -177         -173
        . FİNANSAL HİZMETLER                 -65         -290
        -GELİR DENGESİ (NET)              -2,402       -3,453
        . YATIRIM GELİRİ DENGESİ          -2.366       -3,401
        . Doğrudan Yatırımlar              -389       -1,635
        . Portföy Yatırımları              -328         -585
        . Diğer Yatırımlar               -1,649       -1,181
        -CARİ TRANSFERLER                    339          506
        . GENEL HÜKÜMET                       98          210
        . DİĞER SEKTÖRLER                    241          296
        . İşçi Gelirleri                     238          288
        SERMAYE VE FİNANS HESAPLARI        15,156      25,673
        -SERMAYE HESABI                       -9            0
        -FİNANS HESAPLARI                  15,165      25,673
        . DOĞRUDAN YATIRIMLAR               1,531       3,616
        . PORTFÖY YATIRIMLARI               7,195      14,868
        . DİĞER YATIRIMLAR                 11,531      12,325
        NET HATA NOKSAN                    -1,293       3,969