Bütçe 5.4 milyar YTL açık verdi

2008 bütçesi nisan ayında 1 milyar 76 milyon YTL, ocak-nisan döneminde de 5 milyar 449 milyon YTL açık verdi.

Haberin Devamı

Maliye Bakanlığı, 2008 Nisan ayı ile ocak-nisan dönemi bütçe verilerini açıkladı.

Buna göre, ocak-nisan döneminde bütçeden 70 milyar 200 milyon YTL harcama yapıldı. Bütçe gelirleri ise 64 milyar 751 milyon YTL oldu.

Böylece yılın ilk çeyreğinde bütçe açığı, 5 milyar 449 milyon YTL olarak gerçekleşti. Söz konusu dönemde faiz dışı fazla rakamı ise 12 milyar 467 milyon YTL oldu.

Bütçeden geçen ay 18 milyar 638 milyon YTL harcama yapıldı. Bunun 4 milyar 166 milyon YTL'sini faiz giderleri oluşturdu. Faiz giderleri, geçen yılın aynı ayına oranla yüzde 35.2 oranında arttı.

17 milyar 562 milyon YTL gelir elde edilen nisan ayında, vergi tahsilatı 12 milyar 902 milyon YTL oldu. Böylece geçen ay bütçede 1 milyar 76 milyon YTL açık meydana geldi.

Bakanlık açıklamasında, 2007 Nisan ayında bütçenin 2 milyar 48 milyon YTL açık verdiği anımsatılarak, "Bu çerçevede 2008 Nisan ayı bütçe açığı, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 47.5 oranında azalma göstermiştir" denildi.

2007 Nisan ayında 1 milyar 32 milyon YTL olan faiz dışı fazla da geçen ay 3 milyar 90 milyon YTL olarak gerçekleşti.

4 aylık gerçekleşmeler

Ocak-Nisan döneminde ise merkezi yönetim bütçesinden 70 milyar 200 milyon YTL'lik harcama yapıldı. İlk 4 ayda faiz hariç giderler 52 milyar 283 milyon YTL, faiz giderleri de 17 milyar 916 milyon YTL olarak hesaplandı.

Söz konusu dönemde personel giderleri 16 milyar 526 milyon YTL, cari transferler 24 milyar 46 milyon YTL, mal ve hizmet alımları 5 milyar 613 milyon YTL, sosyal güvenlik kurumları devlet primi giderleri de 2 milyar 74 milyon YTL oldu.

Bu şekilde personel giderlerinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11.6, sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri yüzde 12.3, mal ve hizmet alımı giderleri yüzde 5, cari transferler yüzde 16.7 arttı. Sağlık giderleri ise yüzde 8, sermaye transferleri yüzde 4, sermaye giderleri yüzde 17.5 azaldı.

Bütçe gelirleri

4 aylık dönemde bütçe gelirleri de 64 milyar 751 milyon YTL oldu. Bunun 53 milyar 158 milyon YTL'si vergi gelirlerinden sağlandı. Bu dönemde vergi gelirlerinde geçen yılın ilk 4 ayına göre yüzde 21.4 oranında artış kaydedildi.

4 ayda bütçeye vergi dışı gelirlerden 9 milyar 288 milyon YTL, özel bütçeli idarelerin öz gelirlerinden 1 milyar 283 milyon YTL, düzenleme ve denetleme kurumlarından da 1 milyar 22 milyon YTL geldi. Bu şekilde geçen yıl 5 milyar 380 milyon YTL olan 4 aylık bütçe açığı, 2008'in ilk 4 ayında 5 milyar 449 milyon YTL oldu.

2007 yılının Ocak-Nisan döneminde 13 milyar 667 milyon YTL seviyesinde bulunan faiz dışı fazla rakamı ise 12 milyar 467 milyon YTL'ye geriledi.

Sağlık giderlerinde düşüş

Maliye Bakanlığı verilerine göre, bütçedeki sağlık giderleri, ilk 4 ayda, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8 oranında düştü ve 2 milyar 113 milyon YTL olarak tespit edildi.

Söz konusu dönemde, kamu personelinin tedavi ve ilaç giderleri için bütçeden 813 milyon YTL, yeşil kart tedavi ve ilaç giderleri için 1 milyar 300 milyon YTL çıktı. Yeşil kart tedavi ilaç giderleri, geçen yıla göre yüzde 7.7 azalma gösterdi.

2007'nin Ocak-Mart döneminde sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için bütçeden 11 milyar 83 milyon YTL transfer yapılırken, bu dönemdeki transfer tutarı 12 milyar 475 milyon YTL oldu.

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun finansman açığının kapatılması için de bütçeden 9 milyar 944 milyon YTL aktarıldı. Bu şekilde sosyal güvenlik açıkları için bütçeden yapılan katkıda da geçen yıla oranla yüzde 14'lük bir artış ortaya çıktı.

4 aylık dönemdeki bütçe giderlerinde en büyük artış, tarımsal desteklemede yaşandı. Nisan sonunda tarımsal destekleme ödemeleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 44.5 oranında artarak, 3 milyar 206 milyon YTL'ye ulaştı.

Bu arada, 17 milyar 916 milyon YTL faiz ödenen bu dönemde, faiz giderlerinde geçen yıla göre yüzde 5.9'luk bir azalma meydana geldi. Bütçedeki 56 milyar YTL'lik faiz ödeneğinin yüzde 32'si bu dönemde kullanıldı.

Bütçe değerlendirmesi

Maliye Bakanlığı'nın bütçe açıklamasında, genel bir değerlendirmede de bulunuldu.

Gelişmiş ülkelerde ağustos ayında başlayan ve gelişmekte olan ülkeleri de etkileyen finansal piyasalardaki dalgalanma ve belirsizliğin etkisini sürdürdüğü, petrol ve gıda fiyatlarındaki artış trendinin de devam ettiği belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Dünya ekonomisinde yaşanan bu olumsuzluklar, bir taraftan büyüme oranlarını aşağıya çekerken diğer yandan enflasyon oranlarının yükselmesine neden olmaktadır.

Ülkemizi de etkilemekte olan bu gelişmelerin muhtemel olumsuz yansımalarının en az düzeyde kalmasını sağlayacak unsurlardan birisi de mali disiplinin kararlılıkla sürdürülmesidir.

Bu açıdan, 2008 Ocak-Nisan bütçe gerçekleşmeleri değerlendirildiğinde, bütçe giderlerinin artış oranı ile bütçe gelirlerinin artış oranı mukayese edildiğinde mali disipline devam edildiği açık bir şekilde görülmektedir.

Nitekim, 2008 yılı Ocak-Nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine göre bütçe giderleri yüzde 6.7, bütçe gelirleri ise yüzde 7.2 oranında artmıştır. Böylece bütçe açığı sadece yüzde 1.3 oranında artmıştır.

Mali disipline işaret eden diğer önemli bir gösterge de faiz hariç bütçe giderlerinin gelişimi ile vergi gelirlerinin gelişiminin izlediği seyirdir.

Nitekim, 2008 yılı Ocak-Nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine göre faiz hariç bütçe giderleri yüzde 11.8 artarken, vergi gelirleri yüzde 21.4 oranında artmıştır. Böylece, vergi gelirlerindeki artış oranı, faiz hariç bütçe giderlerinin artış oranının yaklaşık iki katı olmuştur."

Mali disipline bundan sonraki aylarda da titizlikle riayet edileceği kaydedilen açıklamada, bütçe giderlerinin yıl sonu hedefleri içinde kalması ve bütçe gelirlerinin hedefler ile uyumlu bir şekilde gerçekleşmesinin sağlanacağı belirtildi.