ÖTV'siz araçta kural değişti! Hangi otomobiller kapsama girecek?

Engelli raporuyla ÖTVsiz araç alımının son zamanlarda artmasının ardından bazı düzenlemelere gidildi. Bu kapsamda Özel Tüketim Vergisi Kanununda yapılan değişiklikle engelli araçları artık beş değil on yılda bir değiştirilebilecek. Şimdi alınan araçlar 10 yıl elde tutulacak, yeni alınanlar da 10 yıl satılamayacak. Alınacak araca da yüzde 40 yerlilik şartı getirildi. Türkiyede üretimi yapılan FIAT, Renault, Hyundai, Toyota ve Togga ait toplam 10 model şartları karşılıyor. Yerlilik şartının 2024 yılında yüzde 70e kadar çıkarak cari dengeyi bozan ithal otomobil satış oranını düşürmesi bekleniyor.Önceki gün Mecliste kabul edilen engellilerin ÖTV muafiyetiyle satın alabileceği otomobillerle ilgili yeni Cumhurbaşkanlığı Kararı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi. Yeni düzenlemeye göre, ÖTVden muaf olarak satın alınabilecek araçlarda artık en az yüzde 40 yerlilik oranı aranacak. 5 yıl olarak uygulanan satamama şartı ise 10 yıl olarak uygulanacak. Kararın yayınlandığı gün (27 Aralık 2025) itibarıyla yürürlüğe girmesi, yetkili otomotiv satıcılarında, faturası kesilmiş ancak tescil edilmemiş otomobiller olduğu için karışıklığa neden oldu. Öte yandan, yerlilik şartının 2024te yüzde 70e kadar çıkan ithal otomobil satış oranını düşürerek cari dengeyi olumlu yönde etkilemesi bekleniyor. Engellilerin her yıl yaklaşık 100-150 bin adet sıfır otomobil satın aldığı tahmin ediliyor. Peki hangi modeller yeni şartları karşılıyor? 27 Aralık 2025 itibarıyla Türkiyede yeni şartları 5 markanın 10 otomobil modeli karşılıyor. Bu modeller FIAT markasında Egea Sedan ve Egea Cross, Renault markasında Clio ve Megane Sedan, Toyotada Corolla ve C-HR, Hyundaide i10, i20 ve Bayon, Toggda ise T10X olarak sıralanıyor. Önümüzdeki yıldan itibaren Togg T10Fin de bu listeye girerek sayının 11e çıkması bekleniyor. Türkiyede üretimi yapılan tüm araçların yerli katkı oranları beyanları ise her sene Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının internet sitesinde yayınlanıyor. Bakanlığın 2024 yılına ait Motorlu Araçlar Yerli Katkı Oranı Beyanları listesine göre; FIAT Egea Sedanda yüzde 52-62, FIAT Egea Crossda yüzde 54-62, Hyundai i10da yüzde 60-64, Hyundai i20de 57-62, Hyundai Bayonda yüzde 57-61, Renault Megane Sedanda yüzde 40.6-57, Renault Clioda yüzde 40.6-69.5, Toyota Corollada yüzde 45-49, Toyota C-HRda yüzde 44-45 yerlilik oranı bulunuyor. Listede henüz yer almayan Togg T10Xin de yerlilik oranlarının yüzde 51 olduğu biliniyor. Bursadaki Oyak Renault fabrikasında üretimi yeni başlayan Renault Duster ise henüz yüzde 40 yerlilik oranına sahip değil ancak yakında yüzde 20ye ulaşması ve devam eden dönemlerde artması bekleniyor. Engellilerin satın alabileceği otomobillerin fiyatları tüm vergiler dahil 2024 yılı için 1 milyon 591 bin 255 TL olarak uygulanıyordu. 2025 yılı için uygulanacak yeniden değerleme oranının yüzde 43.93 olarak açıklanmasıyla ÖTV muafiyetli araç üst limitinin 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren yüzde 43.93 artarak ve 2 milyon 247 bin 114 TL olması bekleniyor. Ancak, Cumhurbaşkanı Erdoğanın bu oranı attırma veya indirme yetkisi bulunuyor. Engelli araçta yeni dönemin 1 Ocak 2025ten önce yürürlüğe girmesi, gerek otomotiv yetkili satıcıları gerekse otomobil satın almak üzere olan engelli vatandaşlar için karışıklığa neden oldu. Faturası kesildiği halde tescil edilmeyen ithal araçların satış işlemleri dün itibarıyla gerçekleşemedi. Yılın son günlerinde birçok marka önemli adetlerde ÖTV muafiyetli otomobil satışı gerçekleştiriyordu. Dün itibarıyla bu araçların satışı resmen durdu. Hürriyete konuşan bayi yetkilieri, kararın 1 Ocak 2025e kadar esnetilmesi gerektiğini Türkiyede her yıl satılan yaklaşık 900 bin adet otomobilin ortalama 100-150 bin adedinini engellilerin satın aldığı ÖTV muaf araçların oluşturduğu tahmin ediliyor. Bu rakamlar doğrultusunda, her yıl sıfır otomobil satışlarının ortalama yüzde 10unun, bazı yıllar daha da fazlasının engellilerin aldığı otomobillerden geldiği belirtiliyor. Kasım 2022den beri güncellenmeyen ÖTV matrah limitlerinin de etkisiyle 2024 yılında satılan sıfır otomobillerin yüzde 70i artık ithal otomobillerden oluşuyordu. Bu durum dış ticaret açığını artırırken yerli üreticilerin kârlılıklarını önemli oranda etkiliyordu. Sonuç olarak, engelli araçlara getirilen yerlilik şartının, önümüzdeki yıldan itibaren yerli otomobillerin pazar payını yaklaşık yüzde 10 arttıracağı söylenebilir.