'Kısa Süreli Kiralama'cıların Yeni Oyunu: Kiracım Erken Çıktı!

2 Kasım 2023 tarihinde Resmi Gazetenin 32357 sayısında kısa süreli konut kiralamaları ile ilgili bir dizi düzenlemeye gidildi. Buna göre, evlerini tek seferde 100 günden daha kısada kiralayanlar için bazı önlemler alındı. Bu düzenlemeler neticesinde özellikle komşuların rızasının bulunmadığı yerlerde sürekli farklı isimlere konut kiralanmasının önüne geçilmesi hedeflendi. Peki son durum ne? Gelin birlikte inceleyelimKısa süreli ya da günübirlik konut kiralama uygulamalarının yaygınlaşması ile birlikte, yaşanabilecek olumsuz durumlara karşı kanuni bir düzenlemeye gidildi. Düzenlemede konutlarını 100 günden kısa sürede düzenli olarak kiraya vermek isteyen vatandaşların, turizm işletme belgesi alması zorunlu hale getirildi. Turizm işletme belgesinin alınması da elbette beraberinde bazı denetim ve zorunlulukları getiriyor. Öyle bir ev dizdim 2 koltuk 1 masa kiraya verdim diyemiyorsunuz. Özellikle eviniz müstakil değilse ve bir site içerisinde komşuluk haklarına riayet edilmesi gereken ortamlarda yaşıyorsanız, öncelikle evinize kiraya verebilmeniz için komşularınızın da buna rıza göstermesi bekleniyor. Eğer komşularınızın bu evi turistik bir tesis gibi işletmenize rızası yoksa, işletme belgesine sahip olamıyorsunuz. Eviniz müstakil veya bungalov gibi sabit yapılarda herhangi bir komşu iznine tabii değilsiniz, keza Tiny House tipi O2 belgeli sabit olmayan yapılar için de komşu iznine tâbi değilsiniz. Tiny House'ların Yasal Statüsü: Taşınabilirlik Durumu: Tekerlekli ve mobil olan Tiny House'lar, karavan veya çekme karavan statüsünde değerlendirilir ve Karayolları Trafik Yönetmeliği'ne tabidir. Bu nedenle, bu tür yapılar için imar izni gerektirmiyor. Ama bu araçları kiraya vermek isterseniz de kiralama yapacağınız alanın kamp alanı ruhsatına sahip olması istenebilir. Sabit Yapılar: Tekerleksiz veya sabit temelli Tiny House'lar ise konut olarak kabul edilir ve imar izni gerektirebilir. Özellikle turistik beldelerde, yaz aylarının da gelmesiyle konutlarını 100 günden kısa süreli kiralayan hane sahiplerinin yeni numarası ise, 1 senelik kira sözleşmesi yaptıktan sonra, 1 senelik kira bedelini de banka üzerinden alarak sanki ortada gerçekten 1 yıllık bir anlaşma var gibi göstermek Ama aslında durum öyle değil, Kira sözleşmesinin 1 yıllık olması, ya da bir kiracının 1 yıllık parayı ödemiş olması çıkıp gitmesine engel değil. Ev kiraya verildikten 20 gün – 30 gün- 40 gün sonra kiracı evi boşaltıp sırra kadem basıyor, elbette 1 senelik ödediği (!) kiranın kalan 11 aylık bedelini elden geri teslim alıyor. Boşalan eve ev sahibi Ben ne yapayım kiracım erken çıktı diyerek yeni bir kiracı ayarlıyor. Bu durumda hem ev sahibinin hem kiracının işi görülmüş oluyor. Ve bu böyle yaz boyu devam ediyor, Turizm İşletme Belgesi olmadığı halde, komşularının rızasını almadan haklarını gözetmeden hane sahibi evini bir yaz sezonunda defalarca bu şekilde farklı isimlere kayıtsız bildirimsiz şekilde kiralıyor. Peki ya komşular? Komşunuzun evinin sürekli farklı yüzlerle ve 2-3 aile oturacak şekilde bir değişime maruz bırakılması ve bu kiralanan isimlerin kimliklerin bildiriminin yapılmaması sizi can ve mal güvenliğiniz açısından tehlike arz edebilir. 1774 sayılı kimlik bildirme kanunu çok açık ortadayken, bu tarz evlerini kısa süreli kiralayan hane sahipleri kiracıların kimlik bilgilerini de ne yönetim ile ne de kolluk kuvveti ile paylaşmıyor. Aynı şekilde kiracılardan yana da bir bildirim olmuyor, kısa süreli kiralamayı yapan aileler hiçbir faturayı da üzerine almıyor. Kağıt üzerinde o aile orada hiçbir bildirim yapmaksızın bulunuyor. Site yönetimlerinin de genellikle o sitede oturan hane sahiplerinden oluştuğunu düşünürsek, kimse komşusuyla gerginlik yaşamak istemediği için bu durumu göz ardı ediyor. Geriye kalan tek seçenek maalesef ki, evini sürekli kısa süreli olarak farklı isimlere kiralayan hane sahibi komşunuzu kolluk kuvvetine bildirmekten geçiyor. Eve giren her kiracı için polis-jandarma aracılığı ile kimlik bildirmediğine, ve evin sürekli olarak kısa süreli kiralandığına dair şikayette bulunmanız durumunda alınacak 2-3 kolluk kuvveti kaydı ile alınan kayıtlar arasındaki sürenin 100 günden kısa olmasını belgelendirdikten sonra konuyu yargıya taşıyarak, haklarınızı ihlal edildiğine dair davacı olabilirsiniz. Kısa süreli kiralamalardaki bir diğer kayıp-kaçak konusu da faturalar üzerinden yaşanıyor. Evleri uzun süre gibi kiralamış gösteren fakat kısa süreli konaklayacak olan kiracılar, kiraladıkları evin faturalarını üzerine almadan hane sahibi adına kayıtlı faturaları kullanıyor. Burada abonelik bedelleri için kurumlara ödenen teminat miktarlarından da kaçmış oluyorlar. Oysa ki kiracının faturaları üzerine alması da kanunen bir zorunluluk barındırıyor. Elbette başkasının adına kayıtlı elektrik aboneliği üzerinden elektrik, su ve doğal gaz tüketimi yasal değildir ve cezai yaptırımları vardır. Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinin 48. maddesine göre usulsüz kullanım yapan tüketiciye aboneliği üzerine alması için 15 günlük süre verilir ve kesme ihbarı bırakılır. Bu süre içinde aboneliği üzerine almayan tüketiciden kesme-bağlama ücretinin 5 katı ücret tahsil edilir ve elektriği kesilir. Tüketicinin faturalarını düzenli ödemiş olması da bir anlam ifade etmez, eğer tüketici yani kiracının faturaları üzerine almadan ev sahibi adına kullandığı tespit edilirse yaptırıma tabiidir. Sizlerin de çevresinde komşuluk haklarını gözetmeksizin evini 100 günden kısa süreli kiralayan hane sahipleri varsa, yukarıda belirttiğimiz kolluk kuvveti yardımı ile kimlik bildirimleri, fatura devirleri gibi konuları tutanak altına aldırarak yargı yoluyla kendi haklarınızı koruma altına alabilirsiniz. 100 günden kısa süreli kiralamanın tespiti durumunda ilk seferde hane sahibine kesilen ceza miktarı 100.000 Türk Lirası, evini bu şekilde kanunsuz şekilde kiralamaya devam etmesi durumunda ise 1 milyon Türk Lirası ve konutun mühürlenmesi gibi bir ceza hane sahibini bekliyor olacak.