EMLAK SEKTÖRÜ SİL BAŞTAN | İkinci düzenleme ile neler değişecek?

1 Kasım 2023 itibari ile hayatımıza giren dijital ortamda emlak satışı için getirilen kimlik doğrulama zorunluluğunun ardından bakanlık yeni bir düzenleme getirmeye hazırlanıyor. Sektörde devrim niteliğinde değişimler yaşanması beklenen düzenlemenin Eylül sonuna kadar tamamlanması bekleniyor.İnternet üzerinden emlak ilanlarıyla ilgili yeni düzenlemede sona yaklaşıldı. Buna göre emlak ilanlarına artık logo konulacak. Aynı taşınmaz için birden fazla emlak işletmesi yetkilendirildiyse tek tıkla birden fazla fiyat görüntülenebilecek, ilanlar karşılaştırılacak. Peki yeni düzenlemede detaylar neler? Bunun avantajı ne? Konuyla ilgili merak edilenleri milliyet.com.trye açıklayan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: Bu düzenleme gayrimenkul sektöründe tüm taşları yerinden oynatacak çok önemli bir gelişme. Bu düzenlemenin dayanağı 31 Ağustos 2023 tarihinde yapılan bir mevzuat değişikliği ile olmuştu. Mevzuat değişikliği 2 aşamalı bir değişiklikti. Bunlardan ilki ilan veren kişilerin kimliklerinin doğrulanması ile alakalı bir kontroldü, bu 1 Kasım 2023 tarihinde devreye girmişti. Yani ilan verenin kim olduğunun tespitinin yapılması zorunlu hale getirilmişti. Şimdiki düzenleme ise 15 Eylül itibarıyla devreye girecek olan ikinci faz olarak adlandırılacak düzenlemedir. İlanın verilmeden önce mal sahibi tarafından yetkilendirilmesi aşaması diyebiliriz. Yani mal sahibi bir taşınmazın ilanını herhangi bir internet ortamına girecekse artık bir yetki vermesi gerekecek. Kişi ilanı kendisi verebilir, eşi verebilir, birinci-ikinci derece akrabası verebilir. Onların da verebilmesi için taşınmaz sahibinin e-Devlet'e girerek bu kişileri yetkilendirdiğini teyit etmesi gerekiyor. Emlak işletmelerinde durum şöyle: Bir mal sahibi taşınmazını satılık, kiralık olarak emlak işletmelerine verdiğinde e-Devlet'e girip ilan verme yetkisini tanımlaması gerekiyor. Bu aslında mevcut durumda yayında olan ve gerçek olmayan on binlerce ilanın internet sitelerinden artık elenecek olması demektir. Tapu kayıtlarında olmayan yerlerin ilanları verilemeyecek. Gerçekte olan bir gayrimenkul olduğu teyit edilebilecek. Bu sektörde çok büyük bir devrim. Yanıltıcı ilanlar, kimliği belli olmayan üyelikler, çeşitli ilçelerde çok ucuza girilen sahte ilanların kirliliğinin azaltılmasının hedeflendiği bir düzenlemedir. Mal sahibi e-Devlet'e girdiğinde Tapu Kadastro Genel Müdürlüğüne göre listelenen taşınmazlarını görecek. O gayrimenkulleri ilan girmesini istediği kişilere yetki tanımlaması yapacak. Bunun tamamı e-Devlet sistemi üzerinden işleyecek. E-Devlet Kapısındaki süreçle birlikte emlak işletmesi seçilerek yetkilendirme işlemi tamamlanıyor olacak. Bu sistemin adına elektronik ilan doğrulama sistemi (EİDS) adı verildi. 15 Eylülde başlayacak. E-Devlet'te buna ilişkin EİDS taşınmaz ilanı yetkilendirme işlemi diye bir menü yapıldı ve testleri şu an için yapılıyor. Mal sahibi yetkiyi e-Devlet üzerinden verdikten sonra emlak işletmesi bu taşınmazın, taşınmaz numarasını mal sahibinden alarak ilan portalına giriyor olacak. Böyle bir ilan yetkisi tanımlanmışsa ilan yayınlanabiliyor olacak. Yetkilendirme sürecinde bir taşınmaza ilişkin birden fazla emlak işletmesinin yetkilendirilmesi planlanmıştı. Lakin sektör temsilcileri olarak bizim görüşümüz bir taşınmaz yetkilendirilecekse tek bir emlak işletmesine verilmelidir. Birden fazla benzer ilan varsa bu ilan bilgilerine aynı ilan içerisinden ulaşılabilmesi modelleniyor. İkinci faz kiralık ve satılık tüm gayrimenkuller için geçerli olacak. Tapusu olmayan yerler de var. Örneğin bir kişi Emlak Konuttan, TOKİden yer almış henüz tapuyu almamış ilanını veremiyor. İlan portallarında tapusuz yerlerin ayrı kategorisi olacak. 15 Eylülde düzenleme başlayacak ama hemen e-Devlet'ten izin verilmeyen ilanların kaldırılması gibi bir süreç olmayacak. 15 Eylülde başladıktan sonra doğrulamalar yapılacak. İlanlarda elektronik ilan doğrulaması yapıldığına dair bir ibare olacak. İlanlarda bir etiket olabilir. Bu sayede doğrulanmış ilanlar logo ve ibare ile yer alacak. Artık il, ilçe, ada parsel gibi değiştirilemeyecek bilgilerle, koordinat vb. ile ilanlar artık sahte ve belirsiz olarak verilemeyecek. Hangi ilanın neresi için verildiği çok net belli olacak. Gerçek olmayan çok sayıda ilan yayından kaldırılacak. Şu anda portallarda olan ilan sayılarının yarıdan fazla düşebileceğini tahmin ediyorum. Yapılan düzenleme çerçevesinde bir gayrimenkule ilişkin tek bir ilan girilmelidir. Mükerrer ilanlar tamamıyla kaldırılmalıdır. Eğer tek bir emlak işletmesine verilmezse bilgi kirliliğinin önüne geçilmesi mümkün olmaz.