3 yıllık 'kemer sıkma' başladı: Kamuda tasarrufta neler var? Uymayana yaptırım!

Taşıt kullanımından, temsil harcamasına, personel alımından, yatırımlara kamu 3 yıl kemer sıkacak. TBMM hariç, istisnasız tüm kamu idareleri ve personelini bağlayacak Tasarruf Genelgesi bu hafta Cumhurbaşkanı Erdoğana sunulacak. Hazine ve Maliye Bakanlığı harcamaları izleyip aykırılıkları raporlayacak. Genelgeye uymayana yaptırım var. Detayları Milliyet.com.tr'den Aslıhan Altay Karataş derledi...Kamuoyunda merakla beklenen Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi, Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde dün düzenlenen toplantıda Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından açıklandı. Paketi geçmiştekilerden farklı kılan 3 özellik, kamuda verimliliği artırarak tasarrufu amaçlaması; izleme, denetleme, raporlama ve yaptırım modelinin hayata geçirmesi; tedbirlerin tüm kamu kurum ve kuruluşlarını kapsaması olarak sıralandı. Kamu harcamaları kontrol edilerek tasarruflar artırılırken, yatırımlar öncelikli alanlara yönlendirilecek ve yapısal reformlar hızlandırılacak. Tedbirlerin 3 temel ekseni ise kamuda tasarruf, bütçede harcama disiplini ve kamu yatırımları şeklinde çizildi. Yılmaz, paketin yasal düzenleme gerektirmeyen bölümüne ilişkin genelge taslağının bu hafta içinde Cumhurbaşkanının onayına sunulacağını, yasal düzenleme gerektiren konularda ise parti grubu ile hazırlıkların sürdürüldüğünü bildirdi. Genelge ile yapılacak idari düzenlemelerin tek istisnasının konumu gereği TBMM olacağını vurgulayan Yılmaz, Meclis Başkanının bu anlamda kendi uhdesinde bir çalışma yürüttüğünü söyledi. Paket çerçevesinde kamuda tasarruf alanları açısından taşıtlar, binalar, kamu istihdamı, idari yapılanmada etkinlik, yurt dışı geçici görevler, enerji ve atık yönetimi, haberleşme giderleri ve diğer cari harcamalar olarak 8 başlıkta uygulanması öngörülüyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, tasarruf paketi hazırlanmasında etkili iki önemli gelişmeyi 6 Şubat depremlerinin yaralarını süratle sarma ihtiyacı ve enflasyon ile kararlı bir şekilde mücadele etme iradesi olarak açıkladı. Yılmaz, kanuni düzenleme gerektiren hususlarda parti farkı gözetmeksizin tüm grupların desteğini beklediklerini söyledi. Bakan Şimşek konuşmasında, Enflasyonla mücadelede para politikası, gelirler politikası, maliye politikası ve yapısal reformlar uyum içerisinde yürütülüyor. Merkez Bankamız enflasyonu düşürmek için para politikasında sıkılaştırma dahil, kendi alanıyla ilgili her türlü tedbiri alıyor. Bizler de bu paketle ve yakında ilave açıklayacağımız diğer tedbirlerle, yani maliye politikasında atacağımız bütün bu adımlarla dezenflasyon sürecine katkıda bulunacağız dedi. Bu bizim ilk tasarruf çabamız, açıklayacağımız ilk paket değil, son paket de olmayacak diyen Şimşek, şöyle devam etti: Kamu maliyesinde önümüzdeki dönem birçok alanda reform yapacağız. Yatırım projeleri bütçe ödeneğine göre yürütülecek. Hiçbir bakanlık ödeneklerini aşamayacak. Tasarruf tedbirlerine, istisnasız tüm kamu idarelerimiz ve personelimiz uymak zorunda. Tedbirlerinin uygulanması ve harcamalar Bakanlığımızca denetlenecek, Cumhurbaşkanlığımıza, ilgili idarelere raporlanacaktır. Burada tabii hesap sorma ve yaptırım süreci de var. Tasarruf Genelgesi ve mali mevzuata aykırılık tespit edilirse Cumhurbaşkanlığımız ve ilgili idareler, idari yaptırım ve para cezası uygulayabilecektir. Önümüzdeki dönemde kamu ihale reformu, KİTlerde yönetişim reformu, vergide adalet ve etkinlik raporu, kayıtdışılıkla mücadele gibi birçok alanda çalışmalarımızı hayata geçireceğiz. - Deprem riski hariç, yeni hizmet binası alımı, yapımı 3 yıl süreyle durdurulacak. Yeni bina kiralanmasına izin verilmeyecek, mevcut kiralamalar da bir takvimle sonlandırılacak.- Yeni lojman ve sosyal tesis alımı, yapımı ve kiralanması süresiz olarak yasaklanacak (Doğal afet ve güvenlik hariç). Mevcut sosyal tesisler ekonomiye kazandırılacak (savunma ve güvenlik hariç). - 3 yıl süreyle kamuya emekli olan personel sayısı kadar personel alımı yapılacak. Açıktan atama izin sayıları Bütçe Kanunuyla belirlenecek. Destek personeli sayısı, zaman içinde azaltılacak. Kamuda esnek ve uzaktan çalışma modelleri geliştirilecek. Kamu çalışanlarının yönetim kurulu ücretlerine tavan sınır getirilecek, aşan kısmı bütçeye gelir kaydedilecek. - Kamuda idari genişleme sınırlandırılacak. Bakanlıkların yurt dışı teşkilatları ihtiyaçlar çerçevesinde gözden geçirilecek. Taşra teşkilatları faaliyet yoğunlukları dikkate alınarak gözden geçirilecek. İllerde Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı defterdarlıklar ve vergi dairesi başkanlıkları birleşecek. - Bütçe harcama disiplini kapsamında, mal ve hizmet alım ödeneklerinde yüzde 10, yatırım ödeneklerinde yüzde 15 kesinti yapılacak. İl Özel İdarelerine, merkezi yönetim kapsamındaki yatırım ödemeleri hakediş karşılığında yapılacak. Verimsiz harcamalar 2025ten itibaren sonlandırılacak.- Zorunlu haller dışında kamu yatırım programına yeni proje alınmayacak. Kamu yatırımlarında önceliklendirmeye gidilecek, yüzde 15lik kesinti bu alanlara aktarılacak. Fiziki ilerlemesi yüzde 75in üzerinde olan yatırım projeleri, deprem riski nedeniyle gerekli olan projeler, tarımsal sulama başta olmak üzere gıda arzını artıracak projeler, yeşil ve dijital dönüşüm ile OSB liman, demiryolu bağlantı projeleri öncelikli olacak. - Hizmet içi eğitim, toplantı, otellerde değil, kamu tesislerinde yapılacak. Yurt dışı geçici görevleri sınırlandırılacak, görevlendirme asgari seviyede tutulacak. Yurt dışı geçici görev harcamaları bütçe ödeneğini aşmayacak, ödenek aktarımı yasaklanacak. - Kamu Filo Yönetim Sistemi ile taşıt sayısı ve kullanımına standartlar getirilecek. Plaka üzerinden satış envanteri ve taşıt harcamaları takip edilecek. Ambulans, savunma, güvenlik gibi zorunlu ihtiyaçlar hariç, 3 yıl süreyle yeni araç satın alma ve kiralama yapılamayacak.- Kanunla izin verilenler hariç, yabancı menşeili araç kullanımı yasaklanacak. İhtiyaç fazlası ve ekonomik ömrünü tamamlamış taşıtlar tasfiye edilecek. Savunma ve güvenlik hariç, kamuda personel servisi hizmeti toplu taşıma olan yerlerde kaldırılacak. - Sokak ve cadde ışıklandırmasında LED dönüşümü hızlandırılacak. (2024te bütçeden aydınlatmaya ayrılan ödenek 35 milyar lira) Kamu bina ve tesislerinde enerji verimliliğini artıran uygulamalar geliştirilecek, yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanılacak. Ekonomik değeri olan atıkların, bedeli karşılığında geri dönüşümü zorunlu hale getirilecek.- E-yazışma sistemine geçiş tamamlanacak. Elektronik tebligat sistemleri yaygınlaştırılacak. Yayın, rapor vb. tanıtım amaçlı döküman basılmayacak, elektronik ortamdan paylaşılacak. - Temsil ve tanıtma ödeneklerinde 2024 yılında yüzde 25 kesinti yapılacak, devam eden yıllarda bu baz alınacak. Uluslararası toplantılar ve milli bayramlar hariç, gezi, kokteyl, yemek vb. faaliyetler düzenlenmeyecek. Ajanda, takvim, plaket, eşantiyon türü hediyelerin verilmesi yasaklanacak.- Zorunlu haller hariç, mobilya, ofis donanımı, tefrişat gibi demirbaş alımları 3 yıl durdurulacak. Kamu alımlarının DMO aracılığıyla yapılması esas olacak.