SON DAKİKA
Çalışanın eksik primini işveren tamamlayacak! Emeklilikle ilgili merak edilen 4 soruya cevap
Pandemi dönemi geride kalırken çalışma ve sosyal hayatta yarattığı değişikliklerin etkisi hala sürüyor. Bu dönemde uygulanan kısa çalışma ödeneği, emeklilik primlerine nasıl yansıyacak? Evlat, kaybettiği anne-babasının maaşından yararlanabiliyor, peki emekli, kaybettiği oğlunun maaşını alabilir mi?Hürriyet yazarı Noyan Doğan merak edilenleri yanıtladı.
Soru: Pandemi döneminde şirketimiz kısa çalışma ödeneğinden yararlandı. Günlük iki saat üzerinden prim yatırdı. Biz ise her gün dokuz saat çalıştık. Kimi arkadaşlarımızın çalıştıkları halde primleri hiç yatmamış. Bazılarımızın emekliliği geliyor. Eksik primleri biz mi yatıracağız, işveren mi yatıracak. Bu konuda nasıl bir yol izlememiz gerekiyor? Hande T.
Cevap: Pandemide kısa çalışma ve nakdi ücret desteğinden yararlanan ancak işverenleri tarafından çalıştırılan, çalıştırıldığı halde de primleri yatırılmayan çalışanların SGK’ya eksik bildirilen günleri tamamlanabilecek. İşveren, kısa çalışma ödeneği veya nakdi ücret desteği için başvurmuş ve bu haktan yararlanmış ancak buna karşılık çalışanını ayın tamamında çalıştırmış, buna karşılık çalıştırdığı günlerin primlerini SGK’ya yatırmamış ise yatmayan eksik günler tamamlanabilecek. Eksik prim günleri işveren yatıracak. Bunun için de sigortalılar adına eksik hizmet bildirilen günler için işveren SGK’ya başvuracak ve başvurduğu tarihten itibaren üç ay içinde primleri yatıracak. Ancak İşveren kısa çalışma ödeneğinden kuralları çerçevesinde yararlanmış ve çalışanları fazladan çalıştırmamış, SGK’ya eksik bildirim yapılan gün sayısı ile fiilen çalışılan gün sayısı uyumlu ise bu durumdaki çalışanların eksik primleri tamamlanmayacak.
Soru: 30.8.1969 doğumluyum. 1.5.1999 SSK girişliyim. 2913 prim ödemem ve 2003 doğumlu kızım var. Doğum borçlanması yaparak 3600 günden emeklilik olabilir miyim? Nazan N.
Cevap: 1999 öncesi sigorta girişli olduğunuz için 15 yıl çalışıp, 3600 prim gün ile yaştan emekli olabiliyorsunuz. Doğum borçlanması yaparak eksik prim günlerinizi tamamlayabilirsiniz. Bir çocuk için 720 gün borçlanabilirsiniz. Bu durumda prim gün sayınız 3633 güne çıkacaktır. Ancak 3600 prim gün sayısını doldurduğunuz tarih 2011 sonrası olduğu için 58 yaşında emekli olacaksınız. Dolayısıyla emeklilik için 58 yaşını bekleyeceksiniz.
Soru: Bağ-Kur emeklisiyim. Oğlumu trafik kazasında kaybettim. Eşi vardı, ona da maaş bağlandı. Oğlumun emekli maaşından yararlanabilir miyim? Nurten G.
Cevap: Ölen sigortalının anne ve babası sigortalının eş ve çocuklarından artan bir hissenin bulunması halinde emekli maaşından yararlanabilir. Ancak sizin gelirinizin asgari ücretin net tutarından az olması ve başka gelirinizin olmaması halinde emekli aylığından yararlanabilirsiniz. Eğer 65 yaşın üstünde iseniz bu şartları taşımanız halinde sigortalının eşinden geriye artan hisseye bakılmıyor, artan hisse olmasa bile ölüm aylığı bağlanıyor.
Soru: 21.4.1997’de askere gittim. Sigorta başlangıç tarihim 6.1.2001. Borçlanmamın 540 gününü yatırdım. Şu an 7757 günüm var. EYT’den faydalanabilecek miyim? Tahsin K.
Cevap: İlk sigortalı olduğu tarihten önce askere giden ve askerden sonra ilk kez sigortalı olanlar, askerlik borçlanması yaparak, sigortalılık tarihini öne çekebilecek ve EYT’den emekli olabilecekler. Eylül 1999 tarihinden önce askerlik yaptığınız için EYT’den yararlanma tarihini öne çekebilirsiniz.