Asgari ücrette zam pazarlığı başlıyor! Peki işverenin beklentisi ne?

Milyonlarca çalışanın merakla beklediği düzenleme için süreç hızlandı. Asgari ücret tespit komisyonu aralık ayında toplanacak. Peki asgari ücrette işverenin beklentisi ne? İşte detaylar...Milyonlarca çalışanın gözü asgari ücrete yapılacak artışta. Asgari ücrete bu yıl toplamda yüzde 95 artış yapıldı, 5 bin 500 liraya yükseltildi. 2023 zammı için süreç aralık ayında başlıyor. Asgari ücretlinin beklediği ücret tespit komisyonu ilk toplantısını aralık ayının ilk haftasında gerçekleştirecek. İşçi, işveren ve hükumetten 5'er temsilcinin katılacağı komisyon, yeni yılda geçerli olacak asgari ücreti belirleyecek. Peki asgari ücrette işverenin beklentisi ne? İşte detaylar... Konuyla ilgili milliyet.com.tr'ye açıklamalarda bulunan Vergi Uzmanı Muhammet Bayram şu ifadeleri kullandı: Asgari ücretle alakalı sayın Cumhurbaşkanının yapmış olduğu açıklamalarda Ayakları yere basan bir fiyat vereceğiz demişti. Bu ifade çok önemli, açıklayacağım. Yine aynı şekilde sayın Bakan Bilginde Enflasyona sebebiyet vermeyecek bir rakam belirleyeceğiz demişti. Bu açıklamadan yola çıkarak ayakları yere basan ve sayısal verilere dayanan bir hesap yapmaya çalışalım. Asgari Ücret Tespit Komisyonu aralık ayı içerisinde toplanıyor. İşçi temsilcisi tarafında toplantı, işveren tarafındaki toplantı ile beraber aralık sonu itibarıyla serbest piyasada çalıştırılabilecek en düşük çalışan maaşı belirleniyor. Bu belirleme ile beraber en düşük bu fiyattan çalıştırılabiliyor ancak üstünü komisyon belirlememiş olsa dahi işveren verebilir. Gelelim hesaplamasına; 2021 yıl sonu itibarıyla asgari ücret 2 bin 825 TL seviyesindeydi. O dönemde enflasyon yüzde 34 seviyesindeyken, yüzde 50 olarak belirlenmişti yani yüzde 16lık farkla belirlenmişti. 2022 ortasına gelindiğinde enflasyonun yüksek seyretmesiyle ve sabit dar gelirli, orta gelirlinin alım gücünün düşmesiyle beraber asgari ücretin yeniden belirlenmesi gereği hasıl oldu. Her ne kadar asgari ücret enflasyona göre belirlenmemiş olsa dahi asgari ücret ve diğer ücretliler en az enflasyon kadar maaşlarında artış görmeliler. 1 Temmuz itibarıyla yapılan zam ise yüzde 30luk bir ara zamdı. O dönemde enflasyon yüzde 42 seviyesindeydi. Aslında ücretlinin ilk 6 ayda almadığı yüzde 12lik enflasyon farkı bulunmaktadır. O dönemde sayın Cumhurbaşkanı yaptığı açıklamalarda bunun bir ara zam olduğunu asıl zammın 1 Ocak itibarıyla yapılacağından bahsetmişti. Yine yapılan çeşitli açıklamalarda sabit dar gelirli ve orta gelirlinin enflasyon altında ezdirilmeyeceği belirtilmişti. Gelelim dönem sonuna. Dönem sonu enflasyon beklentisi Merkez Bankasınca yayınlanmaktadır. Dönem sonu enflasyonu 60 iken, 65e yükseldi. Son olarak da 68e yükseldi. Her ne kadar ankette yüzde 68 enflasyon olacağı öngörülse de sene sonu enflasyon yüzde 70-75 bandında çıkacaktır. Enflasyonda asıl düşüşü biz ocak ve şubat aylarından itibaren göreceğiz. Ancak aralık ayındaki baz etkisinden dolayı geçen seneye de enflasyon düşük gözükecek. Ekim ayında bir önceki ekim ayına göre enflasyon 12 aylık olarak yüzde 85 seviyesinde belirlendi. Aralık ayından ekim ayına kadar gelen sürede enflasyon yüzde 57 olarak belirlendi. Kasım ayı enflasyonu da 3 Aralıkta belirlenecek. Bizim daha görmediğimiz kasım ve aralık ayı enflasyonu var. Ancak sene sonu enflasyonun yüzde 70-75 arasında çıkacağını öngörüyoruz. İlk 6 ayın yüzde 42 olması sebebiyle ikinci 6 ayda da yüzde 30 fark geleceğini tahmin ediyoruz. Asgari ücretlinin de bir önceki 6 aylık dönemde almadığı yüzde 12 fark olduğu göz önünde bulundurulduğunda yüzde 40 ile yüzde 45lik bir enflasyon telafisine ihtiyaç var. Yani şu an asgari ücret 5 bin 500 TL ise, yüzde 40lık artışla 7 bin 700 TL seviyesinde olur. Yüzde 45 artışla 7 bin 975 TL olur. Yüzde 50lik bir artış ile 8 bin 250 TL olur. Sayın Cumhurbaşkanının ayakları yere basan ifadesi aslında tam bu hesaplamayı kapsamaktadır. Piyasada 9 bin 500-10 bin gibi rakamlar hayatın olağan akışına aykırı olduğu için Vedat Bilginin söylediği gibi enflasyonu tetikleyici bir ücret düzeyi olur. O yüzden gerçekçi bir yaklaşımla ve piyasanın şu anda kabul etmiş olduğu rakamlarla asgari ücret 8 bin lira ile 8 bin 250 lira arasında olacaktır. Fazlası enflasyona sebebiyet verir. Bu rakamlardan azı da ücretlileri enflasyon karşısında ezdirmiş olur. Ama tabi ki burada asıl tespit edilecek kararı Asgari Ücret Tespit Komisyonu verecek. Büyük firmalarda zaten neredeyse asgari ücretli çalışmıyor. Şu an için almış olduğumuz izlenime göre ve yeminli mali müşavirliğini yaptığımız firmalardan aldığımız dönüşlere göre 8 bin lira ile 8 bin 250 lira arasındaki rakamı piyasa kabul etmiş durumdadır. Ama 5 bin 500 TL üzerindeki vergiler nasıl alınmadıysa yine ücretliler üzerindeki asgari ücret kadarın vergiden istisna olması gerekiyor. Bununla beraber de sigorta primlerinde bazı teşvikler de gündeme gelebilir. Çünkü işveren sene başı itibarıyla EYT kapsamında emekli olacak vatandaşlarımızın da kıdem tazminatını ödemekle mükelleftir. O yüzden tüm bunların hem enflasyona sebebiyet vermemesi hem de işverenin rekabet gücünü azaltmaması gerekiyor.