Yapım Eki Nedir, Ne İşe Yarar? Yapım Eki Örnekleri Be Özellikleri Nelerdir?
Ekler, çekim ve yapım eki olarak ikiye ayrılır. Yapım ekleri İsim ya da fiil soylu kelimelerin sonuna getirilir.
Örnekler: 1- Çimen (İsim soylu sözcük) - Çimen- lik
2- Sevmek (Fiil soylu sözcük) - Sev-gi
Yapım Eki Nedir?
Gövdesine ya da köküne geldiği kelimelerin anlamını ve cümledeki görevlerini değiştiren eklere yapım eki denir.
Yapım Eki Ne İşe Yarar?
Yapım ekleri isim soylu sözcükleri fiil, fiil soylu kelimeleri ise isim yapar.
A- İsimden fiil türeten yapım ekleri
1- Zor - Zorlamak
2- Zengin - Zenginleşmek
3- Sarı - Sararmak
4- Kara - Kararmak
5- Dert - Dertleşmek
B - Fiilden isim türeten yapım ekleri
1- Çiselemek - Çisenti
2- Yağmak - Yağmur
3- Seçmek - Seçkin
4- Bilmek - Bilge
5- Çözmek - Çözüm
6- Sezmek - Sezgi
7- Uymak - Uygun
8- Çalışmak - Çalışkan
9- Satmak - Satış
Bazı yapım ekleri isimden isim ve fiilden fiil türetir.
C- İsimden İsim Türen Yapım Ekleri
1- Ev - Evcimen
2- Dert - Dertli
3- Ana - Anaç
4- Zor - Zorluk
5- Sav- Savcı
6- Hak - Hakkaniyet
7- Tek - Tekil
8- Bir - Birlik
D- Fiilden Fiil Türeten Yapım Ekleri
1- Yapmak - Yaptırmak
2- Yakmak - Yakınmak
3- Sürmek - Sürünmek
4- Kanmak - Kandırılmak
5- Yetmek - Yetişmek
Yapım Eki Örnekleri ve Özellikleri Nelerdir?
1- Yapım eki almış kelimeler hem sözlük hem de mecazi anlamda kullanılabilir.
Örneğin:
''Yatmak'' - Aldığı ek (ış)
''Yatışmak'' - Mecazi anlamı: sakinleşmek
2- Yapım ekleri çekim eklerinden önce gelir.
Örnek:
Yeni kitaplığımı görmeni isterim.
Kitap - (lık) - Yapım Eki - (ı) Çekim
3- Yapım eki gelen kelimelerin anlamı değişir.
Yeşil - Bir renk
Yeşermek - Çiçek açmak
4- Yapım eki getirilen kelimeler cümle içerisinde farklı görevlerde kullanılır.
Örnekler:
1- Bu meseleyi senin için en kısa zamanda çözeceğim.
Çözeceğim - Yüklem
2- Birçok meselenin çözümü aslında çok basittir.
Çözümü - Belirtili nesne
3- Mezuniyet tezimi önümüzdeki Perşembeye kadar yetiştirmeliyim.
Yetiştirmeliyim - Yüklem
4- O yetişkin biri olduğu için kendi kararlarını kendisi verebilir.
Yetişkin - Sıfat
5- Lütfen hakkında bilgi sahibi olmadığın insanları öyle hemen yargılama.
Yargılama - Yüklem
6- İnsan ancak önyargılarından arındığında özgürce düşünmeye başlayabilir.
Önyargılarından - Belirtili nesne
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
15 TATİL NE ZAMAN? Yarıyıl (sömestr) tatili ne zaman başlıyor ve bitiyor? 2024-2025 EĞİTİM DÖNEMİ MEB TAKVİMİ!
AÖF sınavı 2024 saat kaçta başlayacak, kaç dakika sürecek, kaçta bitecek?
ATA AÖF sınav yerleri (sınav giriş belgesi) sorgulama: ATA AÖF vize/ara sınavları ne zaman?
25 Kasım Pazartesi kar tatili edilen iller ve ilçeler MEB: Hangi illerde ve ilçelerde okullar tatil edildi?
BİLSEM ön değerlendirme başvurusu ne zaman, hangi tarihlerde alınacak? 2024-2025 BİLSEM sınav takvimi...