Ünsüz Benzeşmesi Nedir, Neden Olur? Ünsüz Benzeşmesi Örnekler…

Türkçede ünsüz harfler sert ve yumuşak ünsüz harfler olmak üzere ikiye ayrılır. Bir kelime sert sessiz harflerden biriyle bitiyorsa aldığı ek de sert sessiz harflerden biriyle başlar. Bu kurala ünsüz benzeşmesi denir.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Örneğin: Kelime: Fırsat 

 Aldığı ek: (-da) - Yazılışı: Fırsatda / Yanlış. Fırsatta / Doğru. 

Ünsüz Benzeşmesi Nedir? 

Eklerin, sonuna getirildiği kelimelerin son harfine göre yumuşak yada sert ünsüz olmasına ünsüz benzeşmesi denir. 

Örneğin ismin hal eklerinden biri olan -de -da, bazı kelimelerde -te -ta şeklinde yazılır. 

Örnek Cümle:

''Kitapta birçok yerin altını çizdim.'' 

Kitap kelimesinin son harfi olan ''p'' sert ünsüzdür. Bu nedenle aldığı ek ''ta'' şeklinde yazılır. 

 Kitapda - Yanlış Kullanım 

Kitapta - Doğru Kullanım 

Ünsüz Benzeşmesi Neden Olur? 

Ünsüz benzeşmesi, doğal ses olaylarından biridir. Bu nedenle yumuşak ünsüzle biten bir kelimenin aldığı ek de yumuşak ünsüzle başlar. 

Örnekler: 

İstanbul'da: Son harfi (l) yumuşak ünsüz 

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Aldığı ek: Da 

Evde: Son harfi (v) yumuşak ünsüz 

 Aldığı ek: De 

Yalancı: Son harfi (n) 

 Aldığı ek: Cı 

Yalançı - Yanlış Kullanım 

Yalancı - Doğru Kullanım 

Ünsüz benzeşmesi Örnekler

A- (-dı -di) Ekleriyle Örnek Cümleler 

1- Bu dekorların hepsini sen mi yaptın? 

 Yap - dı / Yaptın 

2- Evde yaptığım kolyeleri internet üzerinden sattım. 

 Sat - dı / Sattım 

3- Daha ne olup bittiğini anlamadan ortalığı birbirine kattı. 

Kat - dı / Kattı 

4- Söylediği tüm sözleri içime attım. 

At- dı / Attım 

Not: (d) harfinin (t) harfine dönüşmesi hem ünsüz sertleşmesine hem de ünsüz benzeşmesi kuralına örnek olarak gösterilebilir. 

B) (-cı -ci) Ekiyle Örnek Cümleler: 

1- Yıllar boyunca hep bir kitapçı açmak istemişti. 

 Kitap -cı / Kitapçı 

(P) harfi sert ünsüz olduğu için (c) harfi ç şeklinde yazılır. 

2- İnsan bazen öğrenci olduğu yılları çok özlüyor. 

Öğren - ci 

(N) harfi yumuşak ünsüz harflerden biri olduğu için aldığı ''ci'' şeklinde yazılır.

3- Okulda sabahçı olduğum zaman uyanmakta güçlük çekiyorum. 

Sabah / Çı 

(H) harfi de sert ünsüz harfler arasında yer alır. Bu nedenle ''sabahçı'' şeklinde yazılması gerekir. 

Not: Bir kelime ya da söz grubu ünlü harfle bitiyorsa ünsüz benzeşmesi kuralına bakılmaz. 

Örnek kelime: Şaka 

 Şaka kelimesinin son hecesinde yer alan ''k'', sert ünsüzdür. Ancak kelime ''a'' ile bittiği için gelen ek ''ç'' ile başlamaz. 

 Şakacı - Doğru Kullanım

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

 Şakaçı - Yanlış Kullanım