Sayıların Evrimi: Sıfırın Tarihçesi Ve Kullanımı

KAYNAKCnnturk.com

Sıfır rakamı her ne kadar yokluğu ifade etse de günümüzde matematiğin, mühendisliğin ve fen bilgisinin temelini oluşturmaktadır. Sıfırın olmadığı bir matematik düşünülemez. Sıfır diğer rakamlar bulunduktan çok daha sonra bulunmuştur. Sıfırın kendi başına bir değeri yoktur. Kendinden önce ya da sonra gelen rakamlarla beraber bir anlam kazanır.�

Haberin Devamı

Sıfırın Özellikleri

Roma rakamlarında gösterilmeyen tek rakam sıfırdır.

Sayı doğrusunda sıfırın sağındaki sayılar pozitif, solundaki sayılar negatif değerleri ifade eder.

Toplama işleminde sıfır etkisiz elemandır. Kendisiyle toplanan sayı ne olursa olsun sıfırın toplama herhangi bir etkisi yoktur.

Çarpma işleminde yutan eleman görevindedir. Hangi sayıyla çarpıldığı fark etmeksizin işlemin sonucu sıfırdır.

Sayıların Evrimi: Sıfırın Tarihçesi ve Kullanımı

Sıfırın tarihçesi hakkında kesin sonuçlara ulaşılamasa da kökeninin milattan önceye dayandığı bilinmektedir. Şimdiye kadar bulunan kanıtlara bakıldığında milattan önce Mayalılar, Antik Mısırlılar ve Babilliler tarafından kullanıldığı görülmektedir.

Milattan sonra ise Batlamyus tarafından yapılan astronomik araştırmalarda sıfıra benzeyen işaretler bulunmuştur. Bunlarla birlikte günümüze kadar gelen sıfır rakamının kullanılmaya başlanması Hint matematiğinde görülmüştür.

Haberin Devamı

Sıfır ile ilgili çoğu bilgi Bakhshali adı verilen eski bir Hint yazmasından elde edilmiştir. Çıkarma ve toplama işlemleri ile sıfıra ulaşmanın yollarına ve sıfır rakamı ile yapılan işlemlerin sonuçlarına ulaşılmıştır.

Eski Hint Medeniyetlerinde Sıfır

Hint kültüründe endişelerden arınmak için bir yol olarak görülen hiçlik kavramı bir sembolle ifade edilmek istenmiştir. Hiçlik kavramı için en uygun sembolün hayat döngüsü ve devamlılığın göstergesi olan yuvarlak olduğuna karar verilmiştir.

Hintlilerden kalma eski kitabeler incelendiğinde orada yer alan işaretler ve rakamlar günümüzde kullanılan Hint-Arap sistemiyle benzerlik göstermektedir.

Türk-İslam Dünyasında Sıfır

Harezmi İslam dünyasının en tanınmış matematikçilerinden biridir. Bir eserinde dokuz rakamın yanında sıfırın da kullanılmasıyla aritmetik işlemlerin nasıl yapılması gerektiğini ortaya koymuştur. Bu eser daha sonraki zamanlarda Latinceye çevrilmiştir. Eserin Latinceye çevrilmesiyle beraber sıfır rakamı Avrupa’da da yaygınlaşmaya başlamıştır.

Avrupa’da Sıfır

Haçlı Seferleri’nin düzenlendiği dönemde Avrupa’da Arap fikirleri genel olarak bir şüpheyle karşılanmıştır. Bu şüpheden kaynaklı olarak matematik alanında da Arap rakamlarının yanında sıfırın kullanılması da yasaklanmıştır. Yasaklanmasının nedeni ise ticarette sıfırın kolay bir şekilde dokuza dönüştürülüp fiyatların şişirilmesiyle sahtekarlık yapılmasıdır.

Haberin Devamı

Aynı zamanda sıfırın negatif sayılara geçişi sağladığı düşünülmüştür. Bu durum da borçlanmayı meşru kılmaktadır. 15. yüzyıla gelindiğinde yüzyıllardır eğitim veren Oxford Üniversitesi ve yeni kurulan matbaa ile beraber matematikte sıfırın kullanılması yaygınlaşmaya başlamıştır.

Rönesansın Tetikleyicisi Sıfır

17. yüzyılda sıfır kartezyen koordinat sisteminin temelini oluşturmuştur. Aynı zamanda birçok alanda kullanılan bir kavram haline gelmiştir. Kimilerine göre Rönesansın başlamasını sağlayan Arap sayı sistemi de sıfır kavramını içermektedir.

Bu dönemde sıfırın kazandığı güç birtakım yeni hesaplara neden olmuştu. Sıfırı sıfıra bölme isteği de bu hesaplarının temelini oluşturmuştur. Zamanla bu hesaplar borsadan ilaç dağılımına kadar her şeyde yer almıştır.