Atabetül Hakayık Nedir, Özellikleri Nelerdir? Atabetül Hakayık Kimin Eseri?

Uygur Türkçesi ile kaleme alınan Atabetül Hakayık, Orta Asya Türk kültürünün en eski ve en önemli eserlerinden biridir. Aruz ölçüsüyle kaleme alınan kitapta herkesin anlayabileceği, sade bir üslup kullanılmıştır.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

 Atabetül Hakayık Nedir?

 Atabetül Hakayık, ahlaklı, adil ve merhametli bir insan olmanın yollarını anlatan manzum bir eserdir. Hikemi bir üslupla kaleme alınan eser, Türk - İslam kültürüne dair temel bilgiler de içerir.

 Atabetül Hakayık Özellikleri Nelerdir?

 1- Atabetül Hakayık adlı eserin günümüze ulaşan 3 nüshası bulunmaktadır. Bu nüshalardan ilki Semerkant'ta yazılmıştır. Diğer ikisi ise Topkapı ve Ayasofya'da yazıya geçirilmiştir.

 2- Atabe kelimesinin Arapçadaki anlamı kapıdır. Hakayık ise hakikatler kelimesinin çoğuludur. Türkçe karşılığı Hakikatlerin Eşiği olan kitap Orta Asya'da en çok okunan klasikler arasında yer alır.

 3- Atabetül Hakayık, tasavvufun Anadolu'da yaygınlaşmasını hızlandıran temel eserlerden biridir.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

 4- Eserde yalan ve gevezelik gibi kavramlar üzerinde durulmuştur. Boş söz, güzaf ve fasarya olarak nitelendirilirken laf ile kelam arasındaki farklar ayrıntılı bir şekilde anlatılmıştır. Kitabın yazarına göre az konuşmak erdem, çok konuşmak ise insanı günaha sevk eden kötü bir alışkanlıktır.

 5- Kitabın başında Allah'a dua eden yazar ''yokum, yarattın, yine yok kılıp ikinci kez var ettin'' dizeleriyle ölüm, ahiret ve yeniden diriliş gibi konulara değinir.

 6- Atabetül Hakayık kitabı birçok divan ve tekke şairini etkilemiştir. Bu şairlerden en bilinenleri şu şekilde sıralanabilir: Niyazi-i Mısri, Sadi Şirazi, Mevlana Celaleddin Rumi, Melayani Cizri, Feridüddin Attar, Ali Şir Nevai

 7- Eserde hem akıl ve düşünme yeteneği hem de imanın eşit derecede önemli olduğu vurgulanmıştır.

 Atabetül Hakayık Kimin Eseri?

 Toplam 46 beyitten oluşan Atabetül Hakayık, Ahmet Edip Yükneki tarafından kaleme alınmıştır. Ebu Hanife'nin öğrencilerin biri olan Ahmet Edip Yükneki, tasavvuf hakkında birçok eser yazsa da günümüze sadece Atabetül Hakayık adlı eseri ulaşmıştır.

 Atabetül Hakayık Kitabından Örnek Dizeler

 1- ''Bilgili er öldü adı ölmedi

 ' Bilgisizsen şayet ölmeden adın ölüdür''

 Şair yukarıdaki dizelerle bilginin insan için ne kadar önemli olduğunu dile getirmiştir. Yunus Emre'nin ''ilim ilim ilmektir, ilim kendini bilmektir'' dizeleriyle benzer anlama gelen mısralar, İslam felsefesinin temelini oluşturur.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

 2- ''İnsanları sakın dilinle kızdırma, bil ki bu dil

 Yaralarsa iyileşmez, geçer de ok yarası''

 Bu dizelerde, dil yarasının, ok yarasından bile daha tehlikeli olduğu anlatılıyor. İslam dinine göre mümin kullar sadece gerektiğinde, gerektiği kadar konuşur. İslam alimlerine göre az konuşmak, takvanın şartlarından biridir.