Yeni başlayanlar için ABD seçimi kılavuzu

ABD'deki başkanlık seçimi başladı. Seçim neden Salı günü? Amerikalılar başka neye oy verecek? İşte yeni başlayanlar için Amerikan seçim klavuzu...ABD'de başkanlık seçimleri 1845'ten bu yana 4 yılda bir Kasım ayının ilk Salı günü yapılıyor. O yıllarda oy merkezleri kasabalarda bulunuyor ve kırsal kesimde yaşayanlar buralara en az bir gün yolculuk sonrasında ulaşabiliyordu. Pazar kilise günü olduğu için yola çıkılmıyordu. Çarşamba da pazara gidiliyordu. Bu yüzden Amerikalılar Pazartesi yola çıkıyor, Salı gününü oyunu kullandıktan sonra Çarşamba günü pazara yetişiyordu. Kasım ayı da bilinçli bir tercih... Kasım ayı, çiftçiler ve tarımla uğraşanların ürünlerini toplama işini bitirdiği ve havanın henüz ulaşımı engellemdeği dönem. Seçim Salı günü. Ama artık oy kullanananların tamamı Salı günü sandığa gitmiyor. Bu yıl bir rekor kırıldı ve seçmenlerin yüzde 40'dan fazlası tercihini yaptı bile. Peki katılım oranı nasıl? Çok düşük. 2012'de seçmenlerin sadece yüzde 53.6'sı oy kullandı. Amerika doğumluysanız, 35 yaşındaysanız, en az 14 yıldır ABD'de oturuyorsanız Beyaz Saray koltuğuna adaylığınızı koyabiliyorsunuz. Seçimin iki adayı, Demokratlar mavi, Cumhuriyetçiler kırmızı renkte. ABD bayrağında yer alan üç renkten ikisi kullanılıyor. Her iki renk de grafiklerde hemen göze çarpıyor. Partilerin amblemlerinde de bu renkler var. Cumhuriyetçi parti fil, Demokrat parti eşekle sembolize ediliyor. Amerikan karikatür dünyasının öncülerinden Alman kökenli Thomas Nast, 1874 yılında Harper's Weekly dergisine çizdiği bir karikatürde Cumhuriyetçi oyları bir file benzetmişti. Kendisi de Cumhuıriyetçi olan Nast, iriliği, zekası, gücü ve onuru nedeniyle bu sembolü seçtmişti. Fil, o seçim döneminden itibaren Cumhuriyetçilerin sembolü haline geldi. Demokratların eşek simgesi ise, rakipleri tarafından dönemin başkanı Andrew Jackson's'ı küçümsemek amacıyla kullanılmıştı. Burada da yine Thomas Nast'ın canlı eşek ölü aslanı tekmeliyor karikatüründen ilham alınmıştı. Ancak Jackson, bu rüzgarı tersine çevirdi ve eşeği kendi başkanlık kampanyalarında kullanarak partinin sembolü haline getirdi. Bunu yaparken de eşeklerin inatçı ve çalışkanlığına vurgu yapıldı. Temsilciler Meclisinde 435 koltuk, Senatonun da üçte biri için de oy veriliyor. 8 eyalette marijuananın yasalaşması, 4 eyalet asgari ücretin artırılması ve California eyaleti de porno film çekimlerinde prezervatif ya da benzeri bir koruma aracı kullanılıp kullanılmayacağıyla ilgili kararını verecek. Bir adayın açık ara zaferinde sonuçlar, yerel saatle 20.00'de, Türkiye saatiyle sabah 04.00'te belli oluyor. Ancak bu seçimler son anketlere göre başabaş gidiyor. Bu yüzden sonuçların açıklanması, Amerika saatiyle gece yarısını, Türkiye saatiyle sabah 08.00'i bulabilir hatta geçebilir. Evet. Ama bu çok da kolay bir süreç değil. Sonuçlara eyalet eyalet itiraz etmek gerekiyor. Ve her eyaletin de kendine göre kanunları olması süreci daha da zorlaştırıyor.