SON DAKİKA HABERİ: Netanyahu için tutuklama emri
Gelen son dakika bilgilerine göre Uluslararası Ceza Mahkemesi, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Galant hakkında tutuklama emri çıkardı. Peki UCM kararı ne anlama geliyor?
Uluslararası Ceza Mahkemesi, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında 'savaş suçları' nedeniyle tutuklama emri çıkardı.
UCM, Gazze'de 'savaş suçu' ı̇şledı̇klerı̇ gerekçesiyle İsrail başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski savunma bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. ICC ayrıca Hamas lı̇derlerinden El-masrı̇ hakkında da tutuklama kararı verildiğini ifade etti.
UCM Ön Yargılama Dairesi, İsrail'in 26 Eylül 2024'te yargı yetkisine ilişkin sunduğu iki itirazı oybirliğiyle reddetti.
Mahkeme, Netanyahu ve Gallant'ın 8 Ekim 2023'ten 20 Mayıs 2024'e kadar işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan sorumlu olduklarına dair makul gerekçeler bulunduğuna hükmetti.
Kararda, her iki şüphelinin Gazze'deki sivil halka yönelik gıda, su, ilaç, yakıt ve elektrik gibi yaşamsal malzemelerin ulaştırılmasını kasıtlı olarak engellediği belirtildi.
Mahkeme, İsrail'in insani yardıma izin verdiği durumlarda bile bunun uluslararası toplumun baskısı veya ABD'nin talepleri sonucu gerçekleştiğini, yardımların hiçbir zaman Gazze halkının ihtiyaçlarını karşılayacak düzeye ulaşmadığını kaydetti.
Kararda, tıbbi malzeme ve ilaçların, özellikle anestezi ilaçları ve cihazlarının Gazze'ye girişinin engellenmesi nedeniyle doktorların yaralılara ve çocuklara anestezi malzemeleri olmadan ameliyat yapmak zorunda kaldığı vurgulandı.
UCM, gıda, su, elektrik ve yakıt eksikliğinin Gazze'deki sivil nüfusun bir kısmının yok edilmesine yönelik koşulları oluşturduğunu, bunun çocuklar dahil sivillerin yetersiz beslenme ve susuzluk nedeniyle ölümüne yol açtığını belirledi.
Netanyahu ve Gallant'ın sivil üst düzey yöneticiler olarak, Gazze'deki sivil halka yönelik kasıtlı saldırıların önlenmesi için gerekli önlemleri almadıkları da kararda yer aldı.
KARAR NE ANLAMA GELİYOR?
Birleşmiş Milletler’in (BM) 193 üyesinin tümü mahkemeyi tanımıyor ve UCM, kendi kolluk gücüne sahip olmadığı için tutuklama emirlerini kendi başına uygulayamıyor. Tutuklama emirlerini uygulayabilmek adına diğer ülkelere bağımlı.
Örneğin, 2023 baharında UCM, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkında tutuklama emri çıkardı. Ancak bu karar, Rusya’da uygulanabilir değil. Putin yalnızca başka bir ülkeye seyahat ederse tutuklanıp Lahey’e teslim edilebilir. Fakat Putin'in kendisini tutuklama yetkisine sahip ülkelere seyahat etmemesi, bu emrin daha çok sembolik bir anlam taşıdığını düşündürüyor. Öte yandan İsrail'in işlediği savaş suçlarına dikkat çekmesi açısından ise oldukça önemli.
AB ülkelerine gidebilecek mi?
Avrupa Birliği (AB) üyelerinin tamamı, Roma Statüsü'ne taraf. Bu durum, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) kararlarına uymakla yükümlü oldukları anlamına gelir. UCM'nin Netanyahu hakkındaki emrini, AB ülkeleri teorik olarak yerine getirmek zorunda. Bu nedenle Netanyahu'nun AB ülkelerine seyahati, karmaşık bir diplomatik durum yaratabilir.
UCM Başsavcısı Han: "Herkes ölene kadar beklemeli miyim?"
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı Kerim Han, bu ayın başında Alman Der Spiegel dergisine verdiği röportajda, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hakkındaki tutuklama talebini savunurken, "Herkes ölene kadar beklemeli miyim?" ifadelerini kullanmıştı.
Han, UCM'nin İsrailli yetkililere karşı harekete geçmesinin gerekliliğini savundu.
Der Spiegel muhabirinin "Soruşturmayı ertelemek daha iyi olmaz mıydı?" sorusuna Han, "Herkes ölene kadar beklemeli miyim? Eğer rehin alınan sizin babanız, anneniz veya büyükbabanız olsaydı, gerçekten beklememi ister miydiniz? Bu paramparça edilen sizin çocuğunuz veya kız kardeşiniz olsaydı, beklememi ister miydiniz?" şeklinde yanıtladı.
TEHDİT EDİLDİ
Han, Der Spiegel muhabirinin, İsrail gizli servisinin UCM'nin önceki başsavcısını tehdit etmesine yönelik sorusunu ise şöyle cevapladı:
"Mahkemenin ve personelinin, ben dahil, çok sayıda tehdit ve yıldırma girişimine maruz kaldığı biliniyor. Bunların bazıları kamuoyuna yansıdı, bazıları yansımadı. Korkarım bu tehditler devam edecek. Ancak yılmamalıyız. Bazıları kararlarıma katılmayabilir, ancak hukukun bağımsız uygulanmasını koruma arzusunda birleştiğimize inanıyorum."
ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ (INTERNATİONAL CRIMINAL COURT-ICC) NEDİR?
Uluslararası Ceza Mahkemesi, uluslararası hukuk çerçevesinde savaş suçları, soykırım, insanlığa karşı suçlar ve saldırı suçlarını yargılamak amacıyla kurulmuş bir uluslararası mahkemedir. Merkezi Hollanda'nın Lahey şehrindedir ve 1 Temmuz 2002'de yürürlüğe giren Roma Statüsü ile yasal olarak oluşturulmuştur.
Görev ve Yetki Alanı
Savaş Suçları: Silahlı çatışmalarda savaş hukukunun ihlali (örneğin sivillere saldırılar).
Soykırım: Bir etnik, dini ya da ulusal grubun kısmen ya da tamamen yok edilmesine yönelik eylemler.
İnsanlığa Karşı Suçlar: Sistematik işkence, zorla kaybettirme, köleleştirme gibi geniş çaplı saldırılar.
Saldırı Suçları: Bir devletin başka bir devlete karşı yasa dışı güç kullanımı.
Çalışma Prensipleri
ICC, yalnızca taraf devletlerde veya taraf devletlerin vatandaşlarına yönelik suçları yargılayabilir.
Mahkeme, tamamlayıcılık ilkesi gereği, yalnızca ulusal mahkemelerin yargılama yapamadığı ya da yapmadığı durumlarda devreye girer.
Bağımsız bir yapıya sahip olan ICC, Birleşmiş Milletler'e bağlı değildir, ancak iş birliği içindedir.
Eleştiriler
Bazı ülkeler (örneğin ABD, Rusya, Çin), Roma Statüsü'ne taraf olmadıkları için ICC'nin yargı yetkisini kabul etmez.
Eleştiriler arasında, Afrika ülkelerine yönelik davalarda yoğunlaşması ve siyasi etkiler altında kalabileceği endişeleri bulunmaktadır.
Uluslararası Ceza Mahkemesi, uluslararası adaleti sağlamak ve insan haklarını korumak için önemli bir mekanizma olarak kabul edilmektedir.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
NASA'nın geleceği Musk'ın elinde mi? Uzmanların endişesi büyük: Sonunu getirebilir...
SON DAKİKA! Nükleer tehdit Avrupa'da bu maddeye talebi patlattı (Ukrayna'nın ABD ve İngiliz füzelerine karşılık Rusya’dan balistik füze!)
İzlanda'daki yanardağ 7. kez uyandı
Ukrayna'dan Rusya'ya kritik hamle: ATACMS ve Storm Shadow füzeleri kullanıldı
Dünyanın en güçlü donanmaları belli oldu: Türkiye listede kaçıncı sırada?