ABD-İran arasındaki krize o ülkeler de müdahil oldu: İşte anbean yaşananlar

KAYNAKİrem Kuşoğlu / cnnturk.com

ABD-İran arasındaki kriz dün 'savaş' noktasına kadar vardı. Nükleer anlaşma ve Umman Körfezi'ndeki tanker saldırıları ile gerilen ilişkiler, dün İran'ın ABD'ye ait İHA'yı vurması ile kopma noktasına geldi. Trump kısıtlı saldırı emri verip sonradan geri adım atarken, İran ise "ABD sonuçlarına katlanır" mesajını verdi. İşte ABD-İran krizinde anbean yaşananlar ve ülkelerin tepkileri...

Haberin Devamı

ABD-İran arasındaki kriz dün 'savaş' noktasına kadar vardı.

İran ile varılan nükleer anlaşmadan geçen yıl ABD'nin tek taraflı olarak çekilmesinin ardından Washington-Tahran ilişkileri bozulmaya başlamıştu. Umman Körfezi’nde iki tankere yönelik gerçekleştirilen saldırılarında Trump yönetiminin doğrudan İran'ı suçlaması üzerine Tahran iddiaları reddetmiş ancak ikili ilişkiler daha da kopma noktasına gelmişti.

Dün ise Devrim Muhafızları'na ait sitede, İran Devrim Muhafızları Ordusu Hava-Uzay Kuvvetleri tarafından Umman Körfezi'ne kıyısı olan Hürmüzgan eyaletinde ABD Hava Kuvvetleri'ne ait Global Hawk tipi İHA'nın vurularak düşürüldüğü açıklamıştı.

ABD de İHA'larının düştüğünü doğrulamış, ancak aracın İran sınırlarında olmadığını, uluslararası hava sahasında olduğunu belirtmişti.

Haberin Devamı

ABD Başkanı Trump bu olayın ardından tweet atarak "İran büyük bir hata yaptı" ifadelerini kullanmıştı. Öğle saatlerinde ise bir gazetecinin "İran'a saldıracak mısınız?" sorusuna "Bunu çok kısa sürede öğreneceksiniz" yanıtını vermişti.

'Savaşın eşiğine gelindi'

Bu gelişmelerin ardından New York Times Başkan Trump'ın Perşembe günü ABD’nin İran’a karşı kısıtlı askeri saldırıya izin verdiğini ancak birkaç saat sonra geri adım attığını açıkladı. Gazetede yer alan habere göre uçaklar ve gemiler dahil olmak üzere ABD askeri varlıkları, bazı İran hedeflerini vurmak için hazırdı. Ancak bu planlar herhangi bir füze ateşlenmeden iptal edildi. Geri adımın Trump'ın görüş değişikliğini sebebiyle mi yoksa stratejide gecikme gerektiren bir değişiklik nedeniyle mi olduğunun belirlenemediği belirtildi.

Kısıtlı saldırı konusunda Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'ın Trump'a destek verdiği ancak Pentagon'un bu konuda çekimser olduğu da ayrıca ifade edildi.

İran: İran'a müdahale olursa ABD sonuçlarına katlanır

Reuters'ın İranlı yetkililere dayandırdığı haberinde ise Trump'ın Umman aracılığıyla Tahran'a mesaj yolladığı, ABD Başkanı'nın 'İran'la savaş gibi niyetlerinin olmadığının ve diyalog kurulmasına hazır olduklarının' mesajını verdiği belirtildi.

Reuters'a konuşan bir yetkili "Bu konuya ilişkin karar Ayetullah Hamaney'e aittir oldu" dedi. Bir diğer yetkili ise "Biz Hamaney'in müzakereye karşı olduğunu açıkça ifade ettik ancak karar vermek için mesaj ona iletilecek" ifadelerini kullandı. Yani Tahran diyalog için Hamaney'in yanıtının hayati önem taşıdığını vurguladı.

Haberin Devamı

Ancak İsviçre Büyükelçisi aracılığıyla verilen mesajda İran, "Ülkemize yönelik her türlü askeri müdahalede ABD sonuçlarına katlanmak zorunda kalır" ifadelerini kullandı.

Ülkeler müdahil oldu

Öte yandan bölgedeki gerginlik diğer ülkelerin de harekete geçmesine yol açtı.

Hindistan donanması ise Hindistan bayraklı gemilerin güvenli geçişini ve bölgesel istikrarı sağlamak için Umman Körfezi’nde iki gemi görevlendirdi. Hindistan Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada yakın geçmişte bölgede iki petrol tankerine karşı gerçekleştirilen saldırıdan bir hafta sonra Perşembe günü böyle bir karar alındığı duyuruldu.

Hava yolu şirketleri alternatif rotalar kullanacak

Havayolu şirketleri de İran hava üssünden geçen uçuşlarını başka bölgelere yönlendirdi.

Haberin Devamı

KLM, Malezya Havayolları, Lufthansa, British Airways gibi önde gelen şirketler bölgede bir tehdit olduğunu ve yolcuları riske atmamak adına alternatif rotalar kullanılacağını belirtti.