SON DAKİKA
Rusya'daki Wagner krizinin 24 saati!
Rusya’da önceki akşam paralı asker grubu Wagner’in Putin yönetimine baş kaldırarak darbe girişiminde bulunması dünyayı ayağa kaldırdı. Rusya lideri Putin ‘sırtımızdan bıçaklandık’ diyerek 25 bin adamıyla Moskova’ya doğru yürüyüşe geçen Wagner’i vatana ihanetle suçlarken, dün akşam saatlerinde taraflar uzlaştı.. Ukrayna sınırındaki Rostov ve kuzeydeki Voronej’i ele geçiren Wagner savaşçıları başkent Moskova’ya 200 km kadar yaklaşmışken Belarus lideri Lukaşenko’nun arabuluculuğuyla Prigojin’in yürüyüşü sona erdi. Prigojin, “Rus kanı akmamasının sorumluluğuyla” çekildiklerini açıklarken, Putin, Lukaşenko’ya teşekkür etti.
- Rusya niye karıştı?
RUSYA’nın önceki günden itibaren yeni buhranlı döneme adım atmış olması, doğrudan Ukrayna’da sürdürülen savaşa bağlanıyor. “Kiev üç günde ele geçirilecek” mantığıyla Putin tarafından 24 Şubat 2022 tarihinde başlatılan savaş 16’ncı ayını geride bırakırken, ilan edilen ana hedeflerden hiçbirine ulaşılamadı. Rusya’daki elit “çıkmaz yoldayız” polemiğini gündeme getirirken, Batı yaptırımları da Rus halkının boğazını sıkmaya başladı.
- Wagner’in patronu Prigojin ne istiyor?
Rusya yönetiminin tüm enformasyon kanallarını kontrolüne alarak savaşın gidişatıyla ilgili çoğu zaman sahte algı oluşturması, Rusya lideri Putin’den çok daha milliyetçi olan Wagner patronu Prigojin’i isyan ettirdi. Şimdiki askeri yönetimle Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı kazanmak bir yana Rusya’nın bölünmeye başlayacağını iddia etmeye başladı. Prigojin, Rusya ordusunda emir komuta zincirinde tüm eski komutanların görevlerinden alınmasını ve yeni ekip oluşturulmasını istiyor. İlk hedefinde de Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov var. Ayrıca Ukrayna’daki savaşın bir an önce kazanılması için Rusya çapında genel seferberlik ilan edilmesini istiyor.
- Krizle ilgili senaryolar ne?
Wagner ayaklanmasıyla tetiklenen krizle ilgili birkaç senaryo çiziliyor.
- İlkine göre Putin can havliyle kendisine sadık tüm güçleri etrafında toplayarak isyanı bastıracak, ardından ülkede sıkı yönetim ilan edecek. Sıkı yönetim ve savaş hali ilanının ardından tüm gücünü Ukrayna üzerine yoğunlaştırarak halka zafer kazanabileceğini göstermeyi deneyecek.
- İkinci senaryoya göre, Putin’in tüm birlik çağrılarına rağmen orduda bölünmeler yaşanmasını önleyemeyecek.
Komutasındaki militanlarla Rusya’da silahlı bir darbe girişimine kalkışması sonrası paralı asker grubu Wagner’in sahibi Yevgeny Prigojin, dünyanın en çok konuştuğu isim haline geldi. Eski bir mahkûm olan Prigojin, 1981 yılında isminin karıştığı bir hırsızlık suçlamasıyla cezaevine gönderilmişti. 1990’da serbest kalınca pazarda sosisli sandviç satmaya başladı.
Ukrayna’da savaşın sürdüğü bir sırada Rusya’da Wagner’in başlattığı iktidar savaşı tüm dünyada tedirginliği arttırdı. ‘Yakın takipteyiz’ diye açıklama yapan ülke ve kurumlar, krizin olası seyrini kestirmeye çalışıyor.
- BEYAZ Saray’dan yapılan açıklamada ABD Başkanı Joe Biden’ın Fransız, İngiliz ve Alman mevkidaşlarıyla bir telefon görüşmesi gerçekleştirerek Rusya’daki gelişmeleri değerlendirdiği ifade edildi.
- AVRUPA BİRLİĞİ Konseyi Başkanı Charles Michel, yaptığı açıklamada, Rusya’da gelişen olayları yakından takip ettiklerini ve Avrupa liderleri ve G7 ortakları ile iletişim halinde olduklarını belirtti. “Bu açıkça Rusya’nın iç meselesidir” diyen Michel, “Ukrayna halkına ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’ye olan desteğimiz sarsılmaz” ifadesini kullandı.
- İNGİLTERE BAŞBAKANI Rishi Sunak, BBC’ye verdiği demeçte, “Müttefiklerimizle temas halindeyiz, bazılarıyla bugün konuşacağım. En önemli şey, tüm tarafların sorumlu davranması” dedi.
- ALMANYA hükümeti de Rusya’daki olayları yakında takip ediyor. Dışişleri Bakanlığı tarafından Moskova’nın merkezinden, hükümet ve askeri binalardan uzak durulması uyarısı geldi.
- FRANSA Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, olayları çok yakından takip ettiğini söyledi. Macron, “Ukrayna’yı desteklemeye odaklanmaya devam ediyoruz” dedi.
- İTALYA’NIN başkenti Roma’da yapılan açıklamada, Başbakan Giorgia Meloni, “Ukrayna’ya yönelik saldırganlığın RUSYA içinde de nasıl istikrarsızlığa yol açtığını gösteren olayları yakından takip ediyor” denildi. Dışişleri Bakanı Antonio Tajani ise şu an Rusya’da yaşayan İtalyanlar için bir endişe olmadığını ancak temkinli olmalarının tavsiye edildiğini söyledi.
KAYNAK: Hürriyet / Necdet Burak Özyurt