"Otobüsün tekerleği çıktı!"

BM Güvenlik Konseyi, Suriye'yi görüştü. Toplantı sonunda ABD temsilcisi, Hula'daki katliam sonrasında gelinen durumu, "Otobüsün tekerleği çıktı" diye tanımladı. Rusya temsilcisi ise Suriye yönetiminin sözünde durmadığını ve Hula'da ağır silahlar kullanıldığını söyledi. Ayrıca ABD Başkanı Obama da Avrupalı liderlerle yaptığı videokonferans görüşmesinde Suriye'yi görüştü.

Haberin Devamı

BM Güvenlik Konseyi'nin (BMGK), "Suriye" konulu basına kapalı toplantısı sona erdi. Toplantıda BM-Arap Birliği'nin Suriye Özel Temsilcisi Kofi Annan'ın yardımcısı Jean-Marie Guehenno, Cenevre'den video konferans yoluyla Annan'ın Şam'a yaptığı ziyaretle ilgili BMGK'ya bilgi verdi. Guehenno, BM Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) Annan'ın Şam ziyareti ve Suriye'deki durumla ilgili video konferans yoluyla verdiği brifingin ardından Cenevre'de basın toplantısı düzenledi. BMGK'ya verdiği brifingde, Suriye'de tüm tarafların şiddeti tümüyle bırakmaları gerektiği konusunda yeniden taahhütte bulunmaları gerektiğini söylediğini bildiren Guehenno, şunları söyledi:

"Suriye'de daha kuvvetli taraf olarak hükümet bu amaç doğrultusunda adım atmalı, ama aynı zamanda silahlı muhalif gruplar da bunu yapmaya hazır olmalı. Suriye hükümeti, yeni bir istikamette olmaya hazır olduğu yönünde, sadece uluslararası toplumu değil, asıl önemlisi Suriye halkını inandıracak şekilde adımlar atmalı ve bunu somut olarak göstermeli. En önemlisi de tüm Suriyeliler silahın çözüm olamayacağına inanmalı."

ABD: "Otobüsün tekerleği çıktı"

Toplantının ardından basına açıklamalarda bulunan Büyükelçi Rice, Annan'ın da dediği gibi Suriye'de artık şiddetin en üst noktasına geldiğini dile getirerek, "Artık otobüsün tekerleklerinin çıktığını görmeye başlayabileceğimizi düşünüyorum" ifadesini kullandı.

ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Susan Rice, Suriye'de kötü senaryo ihtimalinin yüksek olduğunu belirterek "O da Suriye'de şiddetin daha da tırmanması, ihtilafın yayılarak bölgedeki ülkeleri de etkilemesi ve giderek daha fazla mezhepsel bir şekle bürünmesidir. Böyle bir durumda tek Suriye'de değil, tüm bölgede büyük bir kriz görülür, BMGK'nın birliği bozulur, Annan Planı ölür ve BMGK üyeleri ile uluslararası toplum, Annan Planı dışında ve BMGK'nın yetkisi dışında başka adımlar atma seçeneğiyle karşı karşıya kalır" dedi.

Rice, BMGK'nın hızlı şekilde karar vermesi gerektiğini belirterek, "Suriye hükümeti taahhütlerini ihlal etti ve bunu haftalar öncesinden söyledik. Bunu yapmaya devam ederlerse bunun sonuçları olacağını söyledik" diye konuştu.

Rusya: "Hula'da ağır silah kullanıldığını gördük"

Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Vitali Çurkin de Suriye'ye insani yardım gönderilmesi konusunda Kofi Annan ve Suriye yönetimi arasında ilerleme sağlandığını ancak bunun dışında Suriye'deki tablonun iyi olmadığını ve 6 maddelik Annan Planı'nın tam olarak uygulanması konusunda somut ilerleme göremediklerini vurguladı. Çurkin'in, "Annan Planı kapsamında ağır silah kullanmama sözü verilmişti ancak ağır silah kullanıldığını Hula'da gördük" diyerek Suriye yönetimini eleştirmesi dikkati çekti. Çurkin, bununla birlikte Suriye'deki silahlı muhalif güçlerin, ülkedeki yetkilileri öldürmeye çalıştığını ve siyasi diyalog sürecine girmeyi reddettiklerini savundu. Çurkin, Rusya'nın yaptırımlara sıcak bakmadığını da şöyle ifade etti:

"Suriye'ye yönelik BMGK dışında tek taraflı yaptırımlar zaten var. Bu yaptırımlar Suriye halkına zarar veriyor, biz bu konuda olumsuz düşünüyoruz."

Çurkin, "Rusya, Suriye rejimini desteklemeye devam edecek mi?" sorusuna ise "Suriye ile uzun zamandır iyi ilişkilerimiz var. Suriye'de yaşanan bu trajediden dolayı çok üzgünüz. Kofi Annan'ın planının tam olarak uygulanmasını istiyoruz" yanıtını verdi.

İngiltere: "İç savaşa dönüşmeden BMGK ele alsın"

İngiltere'nin BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Mark Lyall Grant ise, Guehenno'dan son derece iç karartıcı bir brifing aldıklarını, Suriye'de şiddetin daha da tırmandığının ve ülkede aşırı unsurların da faaliyette bulunduklarının BMGK'ya bildirildiğini belirtti. Grant, "Tam bir iç savaşa ve kaosa dönüşmeden, bölgeyi de içine çeken bu trajik durumdan nasıl çıkacağımız konusunda BMGK'da görüşmelerin başlamasını istiyoruz" dedi.

Almanya: "Tüm siyasi çözüm yolları denenmeli"

Almanya'nın BM Daimi Temsilcisi Peter Wittig de, "BMGK'da Suriye yönetimine yaptırım uygulayacak bir karar, seçenek olabilir" diye konuştu. Wittig, "BMGK'da yaptırım konusunda hemfikir oluşmaması durumunda,
Suriye'ye karşı askeri seçenek söz konusu olabilir mi?" sorusu üzerine, "Bu konuda askeri çözüm dışında siyasi bir çözüme gidilmesi için tüm yolları denemeliyiz. Askeri bir seçenek, seçenek değildir" dedi.

Fransa: "Rusya ile çalışmaya devam edeceğiz"

Fransız temsilci Martin Briens da Hula katliamının, Suriye hükümetinin Annan Planı kapsamında taahhütlerini yerine getirmediğini açıkça gösterdiğine işaret ederek, "Suriye hükümetinden beklentimiz şiddeti bırakmasıdır. Bu kapsamda Annan Planı'na ve BM Gözlemci Misyonu'na (UNSMIS) tam destek veriyoruz. Rusya ve ilgili diğer ülkelerle amaçlarımız doğrultusunda çalışmaya devam edeceğiz" diye konuştu.

Suriye suçlamaları reddetti: "Soruşturmayı sonuçlandıracağız"

Suriye'nin BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Beşşar Caferi ise hükümetinin Hula katliamına ilişkin açtığı soruşturmanın 1-2 gün içinde sonuçlanacağını söyledi. Caferi, öncelikle Hula'daki katliamı bir kez daha şiddetle kınadıklarını belirtti. "Hula'daki korkunç katliamda bizim insanımız ve askerimiz öldü. Bizden daha fazla kimse üzgün olamaz" diyen Caferi, hükümetinin katliamı soruşturduğunu ifade ederek, "1-2 gün içinde soruşturma sonuçlanacak. Siz de bizim gibi faiilerin kim olduğunu öğreneceksiniz" dedi.

Caferi, Hula'daki katliamın profesyonel suçlular ve terör grupları tarafından işlendiğinin ortaya çıkacağını dile getirerek, "Aylardır BMGK'da Suriye'de terör gruplarının olduğunu söyledik, en sonunda BMGK da bunu kabul etti" diye konuştu.

Beşşar Caferi, Suriye hükümetinin Annan Planı'na sonuna kadar bağlı olduğunu savunarak, "Ama sadece bizim bağlı olmamız yetmiyor, muhalif güçler de bağlı olmalı, şiddeti bırakmalı, siyasi uzlaşı müzakerelerini reddetmemeli, bölge ülkeleri ve uluslararası aktörler de onları bu konuda etkilemeli. Burada olduğu gibi BMGK'ya üye bazı ülkelerin temsilcileri, Annan Planı dışında 2, 3 ve 4. seçeneklerden, senaryolardan bahsetmemeli. Bu bile Annan Planı dışında hareket etmektir" ifadesini kullandı.

Obama, liderlerle Suriye'yi konuştu

ABD Başkanı Barack Obama, Almanya Başbakanı Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Francois Hollande ve İtalya Başbakanı Mario Monti ile videokonferansla görüşme yaptı. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamaya göre görüşmede, Suriye'deki son gelişmeler de konuşuldu. Görüşmede liderler, Suriye'deki rejimin kendi halkına uyguladığı şiddetin sona ermesinin önemi ve ülkede siyasi değişimin hayata geçmesinin aciliyeti noktasındaki ortak perspektiflerini dile getirdi.