Orta Doğu'yu karıştıran deklarasyonun 100. yılı

2 Kasım 1917 tarihinde İngilterenin Dışişleri Bakanı Arthur Balfour tarafından yayınlanan Yahudiler için Filistinde bir devlet kurulmasına onay veren Balfour Deklarasyonu 100 yaşına girdi. Birinci Dünya Savaşı devam ederken yayınlanan deklarasyon, Orta Doğuda günümüze kadar süre gelen İsrail-Filistin arasındaki çözümsüz çatışmaların baş aktörü.Balfour Deklerasyonu; 2 Kasım 1917 yılında İngilterede yayınlanmıştır. İngiliz Siyonist Yahudi Federasyonunun baskılarıyla İngiltere hükümeti tarafından yayınlanan deklarasyon, Filistinde Yahudiler için ulusal bir ev kurulması fikriyle yola çıkıyor. İngiltere Dışişleri Bakanı Arthur Balfour tarafından yazılan metin, İngiltere Yahudi Cemiyeti'nin önde gelen ismi Walter Rothschilde gönderilmiştir. Tarihsel olarak hayati bir öneme sahip olan bu deklarasyon aslında 1948 yılında kurulacak olan İsrail Devletinin ilk adımları olarak kabul ediliyor. Deklarasyonun yayınlandığı tarihte Filistin bölgesi Osmanlı Devletinin kontrolündeydi. Ancak Osmanlı Devletinin bölgedeki etkisiz görüntüsü savaş esnasında İngiliz ve Fransızları Osmanlı Devletinin topraklarını paylaşma planlarına itti. Yahudilerin, 1917de Filistindeki toplam nüfusun yalnızca yüzde 10unu oluşturmalarına rağmen Filistin topraklarını Yahudiler için vaat edilmiş bölgeler olarak kabul eden İngiliz hükümeti, parçalama planları yaptığı Filistin bölgesinde günümüzdeki İsrail Devletinin kuruluşu için çalışmaya başladı. Balfour Deklarasyonu olarak bilinen bu mektupta İngiliz Dışişleri Bakanı Balfour, Siyonist lider Rothschilde şöyle hitap etmekteydi:Saygıdeğer Lord Rothschild, Majestelerinin Hükümeti adına kabineye sunulan ve kabul edilen Yahudi Siyonist isteklerini sempati ile karşılayan müteakip deklarasyonu iletmekten memnuniyet duyarım.Majestelerinin Hükümeti, Filistin'de Museviler için bir millî yurt kurulmasını uygun karşılamaktadır ve bu hedefin gerçekleştirilmesini kolaylaştırmak için elinden geleni yapacaktır. Filistin'deki mevcut Musevi olmayan toplumların sivil ve dini haklarına ve başka ülkelerde yaşayan Musevilerin sahip oldukları hak ve politik statülerine zarar verecek hiçbir şeyin yapılmayacağı açıkça anlaşılmalıdır.Bu deklerasyonu Siyonist Federasyonu'nun bilgisine sunmanızdan memnuniyet duyacağım.Saygılarımla Arthur James Balfour Deklarasyonun Filistin bölgesinde hali hazırda bulunan topluluklar için net bir açıklamada bulunmaması ve sadece Filistinde bir Yahudi devleti kurulması motivasyonu ile hareket etmesi Orta Doğuda günümüze kadar süre gelen çatışmaların ve savaşların ana sebeplerinden biri olmasına yol açmıştır. İsrailliler ve İngilizler tarafından 100. yılı kutlanan deklarasyon onuruna İngilterede bugün bir tören düzenleniyor. Törene İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu da katılacak. İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson deklarasyonun 100. yılı için hazırlanan törende müzede saklanan Balfour Deklarasyonu ile birlikte poz verdi.