Mahsa'dan sonra Nika! İran'da dalga dalga isyan...

İranda Mahsa Amini isyanı dördüncü haftaya girerken şimdi de protestolara katılan 16 yaşındaki Nika Şekaraminin ölümü gösterilere neden oluyor. Ülkenin önde gelen kadın figürleri gözaltına alınırken, değişimin özellikle Besic milislerine dahi kafa tutan kız öğrenciler aracılığıyla geleceği iddia ediliyor.İranda 22 yaşındaki üniversite öğrencisi Mahsa Amininin, Ahlak Polisi tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesi üzerine yükselen sosyal tansiyon sürüyor. Tatil için gittiği başkent Tahranda, kurallara uygun örtünmediği gerekçesiyle 13 Eylülde gözaltına alınan Amini, 16 Eylülde kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetmişti. Amininin gözaltı sırasında darp edildiği, sadece örtünme gerekçesiyle değil, Kürt kökeni nedeniyle de şiddet gördüğü öne sürülmüştü. İranda başta Kürt nüfusun yoğun olarak yaşadığı bölgelerde patlak veren protestolar, daha sonra tüm ülkeye ve dünyaya yayılmıştı. İrandaki gösteriler bugün 3üncü haftasını tamamlarken, polis ile göstericiler arasında çıkan çatışmalarda can kaybı 100e dayandı, 1500den fazla kişi gözaltına alındı. İran dini lideri Ayetullah Hamaneyin talimatı doğrultusunda soruşturması tamamlanan 620 kişinin serbest kaldığı bildirildi. Üniversitelerde başlayan eylemler liselere de sıçradı. Bazı videolarda, okul üniformaları içindeki liseli kız öğrencilerin başörtülerini çıkararak salladıkları ve Diktatöre ölüm diye dini yetkililer aleyhinde sloganlar attıkları görüldü. İrandaki kadın hareketinin başlıca sloganı ise Kadın, yaşam ve özgürlük oldu. Elburz eyaletine bağlı Kerec bölgesinde, bir grup genç kızın sokaklarda bu sloganları attığı görüntüler paylaşıldı. İranlı siyasi analist Esfandyar Batmanghelidj, Eğer bu protestolar başarıya ulaşırsa, bu kesinlikle kız öğrenciler sayesinde olacak değerlendirmesinde bulundu. Bu arada, Mahsa Amininin ölümüne isyan devam ederken, bu kez protestolarda sırasında ortadan kaybolan ve daha sonra öldüğü ortaya çıkan 16 yaşındaki Nika Şekarami gündem oldu. Nikanın cesedi 10 gün sonra ailesine gösterildi. Burnu ezilmiş ve darbelerden kafatası kırılmıştı. BBC Farsçaya göre Nikanın naaşı ailesine teslim edilmek yerine, pazartesi akşamı gizlice başka bir köyde defnedildi. İddialar üzerine Nikanın ölümüne ilişkin dün soruşturma başlatıldı. Öte yandan, Amerikan Wall Street Journal (WSJ) gazetesinde yer alan bir analize göre, İranda ahlak polisinin şiddetine yönelik başlayan protestoların sürmesine neden olan asıl sorunun, ekonomik durumun giderek kötüleşmesi olduğu iddia edildi. 2015te İran toplumunun yüzde 20si yoksulluk çizgisinin altında kalırken, bu oran şimdilerde nüfusun en az üçte birine çıkmış durumda. Oscarlı oyuncular Marion Cotillard ve Juliette Binoche ile şarkıcı Jane Birkinin aralarında yer aldığı Fransız sanatçılar, İranlı kadınlara destek için saçlarını kestikleri bir video yayınladı. Video kolajda Özgürlük için saç etiketi kullanıldı. Binoche de saçını keserken Özgürlük için dedi.