SON DAKİKA HABERİ... Orta Doğu diken üstünde! İsrail Lübnan'a karadan saldırı başlattı

Lübnan'ın güneyini ilhak etmek ve burada Yahudi yerleşim yerleri kurmak isteyen İsrailli aşırı sağcı bir grup, bu hedef doğrultusunda emlak ilanları yayınlamaya başladı.

"Güney Lübnan Yerleşim Hareketi" adlı grup, Telegram'da modern bir evin fotoğraflarını ve askeri üniforma giymiş İsrailli ailenin yer aldığı ilan paylaştı.

İlanda hayali bir evin detayları verilirken, bölgenin yeni bir İbranice isim alacağı ileri sürüldü.

Grup, Lübnan’ın güneyini Tevrat'ta geçen Aşer ve Naftali kabilelerinin tarihi bölgesi olarak görüyor ve burayı vadedilmiş topraklar olarak nitelendiriyor.

İsrailli grubun yayınladığı ilan metninde geçen ifadeler şu şekilde:

"Lübnan’da ev alma zamanı! Hizbullah liderliğinin, Nasrallah da dahil, ortadan kaldırılmasından ve muhteşem çağrı cihazları saldırısından sonra siz de büyük bir ev, karlı dağ manzarası ve atalarımız Aşer ve Naftali kabilesinin çocuklarının mirasında sıcak bir topluluk hayali mi kuruyorsunuz? Bu hayale sadece bir stratejik karar kadar uzaktayız: Lübnan’ın güneyini ezmeye devam etmek ve sakinlerinin geri dönmesine izin vermemek! Bunun gerçekleşmesine yardımcı olun, bize katılın!"

Grubun mesajları, İsrail ordusunun Lübnan’ın güneyine kara harekatı düzenleyebileceği yönündeki açıklamaların ardından geldi.

Lübnan, bir haftadır İsrail'in hava saldırılarına maruz kalırken, şimdiye dek yüzlerce kişi öldü, binlerce kişi de bölgeyi terk etmek zorunda kaldı.

Lübnan’da Hizbullah hedeflerini vuran ve lider kadrosunu ortadan kaldıran İsrail, dün gece kara harekatına başladı. Peki bu harekat 'sınırlı' kalacak mı? İsrail, Filistin ve Lübnan'ın ardından başka bir ülkeyi de hedefine alır mı? 

"İsrail'in Lübnan'a yönelik stratejisini incelediğimizde Gazze'nin aksine adım adım ilerlediğini gördük." diyen TEPAV Dış Politika Programı Direktörü ve eski diplomat Gülru Gezer milliyet.com.tr'den Sercan Dinç'e yaptığı açıklamada, "İlk önce istihbarat ve iletişim ağına sızdı. Ondan sonra üst düzey yöneticilerine yönelik olarak suikastlar silsilesi gerçekleştirdi ve ciddi anlamda Hizbullah'a bir darbe vurdu. Bir sonraki adımın da kara harekatı olması bekleniyordu." dedi.

Gezer sözlerini şöyle sürdürdü; Nitekim dün gece itibarıyla 'sınırlı' olarak ifade ettikleri bir kara harekatına başladıklarını duyurdular. 'Sınırlı' kalacağını açıkçası ben pek düşünmüyorum. Çünkü benzer bir süreci esasında Refah'ta yaşadık. Amerika'nın da zaten bu 'sınırlı' operasyona yeşil ışık yaktığını anlıyoruz. ABD Savunma Bakanı, İsrailli mevkidaşı Yoav Gallant ile konuşmuş ve bu sınırlı' operasyonun İsrail ile hedeflerinin uyumlu olduğunu söylemiş. Dolayısıyla yine ABD'nin desteğini alan bir İsrail var.

LÜBNAN SONRASI BİR SONRAKİ HEDEF: GOLAN TEPELERİ

"Tabi bir diğer mesele ise, İsrail'in burada durup durmayacağı. Bir sonraki hedef, tabiatıyla ilk etapta belki Suriye - Golan Tepeleri olabilir."

"Onun ötesinde Netanyahu dün bir video mesaj yayınladı ve İran halkına seslendi. Değişimin sandıklarından daha yakın olduğunu mesajını verdi. Bu tabi bölge açısından fevkalade endişe verici durum. İran da mı acaba ileride noktada hedef alınacak? Bunu gündeme getirdi. Önümüzdeki günler ve haftalar son derece kritik olacak."

Dışişleri Bakanlığı, "İsrail'in Lübnan'a kara saldırısı başlatarak bu ülkenin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal etmesi, hukuksuz bir işgal girişimidir." ifadesini kullandı.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, "İsrail'in Lübnan'a kara saldırısı başlatarak bu ülkenin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal etmesi, hukuksuz bir işgal girişimidir. Bu saldırının bir an önce sona ermesi ve İsrail askerlerinin Lübnan topraklarından çekilmesi gerekmektedir." ifadelerine yer verildi.

Saldırının, sadece bölge ülkelerini değil, bölge dışı ülkelerin de güvenlik ve istikrarını hedef aldığı belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Bu tehlikeli işgal girişimi sonucunda yeni bir göç dalgasının ortaya çıkması ve tüm dünyada aşırıcıların zemin kazanması kuvvetle muhtemeldir. Bu gelişmelerin İsrail'e siyasi destek ve silah sağlayan ülkeleri de etkileyeceği unutulmamalıdır."

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyinin, uluslararası hukukun gereğini yapması ve Lübnan'ın işgaline yönelik bu saldırıya karşı gereken önlemleri alması gerektiği ifade edilen açıklamada, İsrail tarafından işlenen her suçun, "uluslararası hukuka ve BM Şartı'na indirilen bir darbe" olduğu vurgulandı.

Açıklamada, bölgede sükunetin tesisi için atılması gereken başlıca adımın "Gazze'de acil ve kalıcı ateşkesin sağlanması" olduğuna dikkat çekilerek Gazze'ye barış getirilmesinin tüm insanlığın sorumluluğu olduğu hatırlatıldı.
 

Lübnan ordusu, İsrail'in kara harekâtının ardından güney sınırındaki mevzilerinden birkaç kilometre geri çekildiğine dair haberleri yalanladı. 

Lübnan ordusundan yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in ülkenin birçok bölgesine yönelik artan hava saldırılarına işaret edildi.

İsrail'in karadan saldırıları öncesinde Lübnan ordusunun güneydeki sınır hattından birkaç kilometre geri çekildiği yönündeki haberlerin asılsız olduğu belirtilen açıklamada, güneyde orduya ait bazı gözlem noktalarının yeniden konumlandırıldığı ifade edildi.

TEPAV Dış Politika Program Direktörü Gülru Gezer, İsrail’in Lübnan’ın güneyine başlattığı kara saldırılarına dair, “Sınırlı harekât başlattım diyor, bir yandan da diyor ki Hizbullah silahsızlandırılmalı. Sınırlı bir harekât ile Hizbullah’ı silahsızlandırılması mümkün müdür? Sınırlı kalacağını düşünmüyorum. Benzer konuları, aynısını hatta Refah için konuştuk. ‘Sınırlı’ dediler, ne oldu Refah’a? Yerle bir ettiler.” değerlendirmesini yaptı.

İsrail, Lübnan’ın güneyine yönelik “sınırlı ve hedefli” olarak açıkladığı kara saldırıları başlattı. İsrail ordusu bölgedeki Hizbullah altyapısına yönelik komando saldırıları düzenliyor.  ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant ile yaptığı telefon görüşmesinde, İsrail'in "kendini savunma hakkı"na verdiği desteği teyit etti ve ikilinin Hizbullah'ın "saldırı altyapısının dağıtılması" gerektiği konusunda mutabık kaldığı belirtildi.

Gece saatlerinde ise İsrail, Suriye’de başkent Şam’a havadan saldırdı. İddialara göre bu saldırıda, İran elçiliği hedef alındı. Suriye’de tanınan bir TV sunucusu, aracı saldırıların hedefi olunca hayatını kaybetti. Aracın havadan mı hedef alındığı ise henüz bilinmiyor. Hizbullah ise İsrail’e füze fırlatmaya devam ediyor. Bir yanda da sığınaklara gidilmesi yönünde yoğun çağrılar var.

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant ile yaptığı telefon görüşmesinde, Hizbullah'ın "saldırı altyapısının dağıtılması" gerektiği konusunda mutabık kaldı.

ABD Savunma Bakanlığından (Pentagon) yapılan yazılı açıklamaya göre, Austin, İsrailli mevkidaşı Gallant ile telefon görüşmesi yaptı.

Görüşmede ikili, güvenlik alanındaki gelişmeleri ve İsrail'in operasyonlarını değerlendirdi.

Austin, ABD'nin İsrail'in "kendini savunma hakkı"na verdiği desteği teyit etti.

İki bakan ayrıca, Hizbullah'ın, İsrail'e yönelik "7 Ekim (2023) tarzı saldırılar" düzenlemesini önlemek adına sınır boyunca "saldırı altyapısının dağıtılması" gerektiği konusunda mutabık kaldı.

Kısa sürede "güvenlik ve istikrarın sağlanması" için askeri saldırılardan diplomatik zemine dönülmesinin önemini ele alan ikili, İran'ın İsrail'e doğrudan saldırı başlatması durumunda, bunun doğuracağı "ciddi sonuçları" da görüştü.

 Lübnan Başbakanı Necib Mikati, ülkenin güneyindeki Litani Nehri'nin güneyine orduyu göndermeye hazır olduklarını söyledi. Lübnan'a yoğun saldırılarını sürdüren İsrail'den, Lübnan'da ateşkes için "Hizbullah'ın Litani Nehri'nin kuzeyine çekilmesi ve silah bırakması" şartı öne sürülüyor. Peki Litani Nehri ve Mavi Hat neden sürekli vurgulanıyor?

Lübnan toprakları içerisinde bulunan Litani Nehri konusundaki mesele, 11 Ağustos 2006'ya kadar uzanıyor.

Bu tarihte, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Lübnan ile İsrail arasında 12 Temmuz 2006'da başlayan şiddetli savaşa son verilmesi çağrısında bulunan 1701 sayılı kararı oybirliğiyle kabul etmişti. Karara göre, İsrail'in Lübnan'la sınırını temsil eden Mavi Hat'tın gerisine çekilmesi ve bu hat ile Lübnan'daki Litani Nehri arasındaki bölgenin silahsızlandırılması, burada sadece Lübnan ordusu ve Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Barış Gücüne (UNIFIL) ait silah ve askeri araç gerecin bulundurulması öngörülüyor.

Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri ve İsrail ile sınır olarak belirlenen Mavi Hat arasındaki neredeyse tüm bölgeler 2000 yılından bu yana Hizbullah'ın güçlü askeri nüfuzu altında bulunuyor.

İsrail-Lübnan sınırı

İsrail'in Mayıs 2000'de Lübnan'ın güneyinden çekilmesinin ardından BM'nin çizdiği Mavi Hat, iki ülke arasındaki sınırı tayin ediyor.

Lübnan'ın en önemli nehirlerinden biri olan Litani ise başkent Beyrut'un yaklaşık 70 kilometre güneyinden Akdeniz'e dökülüyor.

Mavi Hat ile Litani Nehri arasında ise en uzunu 28 kilometre, en kısası ise 6 kilometre gibi bir mesafe bulunuyor.

Lübnan ile İsrail arasındaki sınırın uzunluğu, doğuda Şeba Çiftlikleri bölgesinden, batıda Ras Nakura'ya kadar yaklaşık 76 kilometre iken Litani Nehri'nden sonraki güney kıyısının uzunluğu ise yaklaşık 30 kilometre.

Coğrafya ve nüfus

Litani'nin güney bölgesinin toplam alanı yaklaşık 850 kilometrekare ve burada yaklaşık 200 bin kişi yaşıyor.

Bölge sakinlerinin yüzde 75'ini Şiiler, geri kalanlarını ise Sünniler, Dürziler ve Hıristiyanlar oluşturuyor.

Bu bölge, 128 üyeli Lübnan Meclisinde 9'u Şii, 3'ü Litani'nin güney bölgelerindeki azınlık nüfusundan olmak üzere 12 milletvekili ile temsil ediliyor.

UNIFIL, 28 yıldır BMGK tarafından alınan 425 sayılı karara göre Litani'nin güneyinde faaliyet gösteriyor.

Lübnan'ın can damarı

Doğudan batıya uzanan 170 kilometre uzunluğundaki Litani Nehri, adeta Lübnan'ın can damarı olarak kabul ediliyor ve Bekaa Vadisi'nin güneyi ile Lübnan'ın geriye kalan güney bölgelerinin entegre tarımsal su geliştirme planları bu can damarına dayanıyor.

Litani Nehri, Lübnan nüfusunun yaklaşık beşte birine tekabül eden ve 794 bine ulaşan nüfusuyla 264 belde ve köyün içme suyu ihtiyacını karşılıyor, bölgedeki 54 bin hektarlık alanın sulanmasını sağlıyor.

BMGK'nin 1701 sayılı kararı

BMGK'nin 1701 sayılı kararı, İsrail'in Mavi Hat'tın gerisine çekilmesini ve bu hat ile Lübnan'daki Litani Nehri arasındaki bölgenin silahsızlandırılmasını, burada sadece Lübnan ordusu ve UNIFIL'e ait silah ve askeri araç gerecin bulundurulmasını öngörüyor.

Litani Nehri ve Mavi Hat arasındaki neredeyse tüm bölgeler 2000 yılından bu yana Hizbullah'ın güçlü askeri nüfuzu altında bulunuyor.

İsrail'in gözünden Litani Nehri

İsrail'in resmi tutumu Hizbullah'ın Litani Nehri'nin ötesine çekilmesi yönünde ve Lübnan ordusu ile UNIFIL güçlerinin sınır ve nehrin güneyi arasındaki bölgeye konuşlandırılmasını öneriyor.

Tel Aviv, bunun amacının Hizbullah'ı sınırlarından uzaklaştırarak ülkenin kuzeydeki yerleşim yerlerini tehdit etmesini veya hedef almasını önlemek, 1701 sayılı kararda belirtildiği gibi bölgeyi askerden arındırmak ve burada yetkiyi yalnızca Lübnan ordusuna ve UNIFIL'e vermek olduğunu söylüyor.

Hizbullah'ın tutumu

Uzmanlara göre, yüzde 75'i Şii Müslüman olan Litani Nehri’nin güney nüfusuna bakıldığında, Hizbullah'ın bölgede kalma ısrarı ve Litani'nin gerisine çekilmeyi reddetme nedeni kısmen anlaşılabiliyor.

Öte yandan Hizbullah’ın uzun menzilli silahlara sahip olduğu dikkate alındığında, Litani’nin güneyinde kalmakta ısrar etmenin aslında kader niteliğinde olmadığı anlamına da gelebilir.

Bu bağlamda, Hizbullah Genel Sekreter Yardımcısı Şeyh Naim Kasım, 22 Eylül'deki konuşmasında, Hizbullah'ın saldırıları nedeniyle İsrail'in kuzeyinden ülkenin diğer bölgelerine göç eden İsraillilerin geri dönmelerine izin vermeyeceklerini vurgulayarak, "Lübnan Destek Cephesi, ne kadar sürerse sürsün, Gazze'deki savaş sona erene kadar desteğine devam edecek." ifadelerini kullanmıştı.

Kasım, İsrail'in kuzeyinden daha fazla göç olacağını ve Gazze'ye desteklerinin süreceğini belirterek, "Gazze Şeridi'ne gidin ve savaşı durdurun." demişti.

İsrail'in Lübnan'ın güneyinde bir eve düzenlediği saldırıda aynı aileden 10 kişi öldü, 5 kişi yaralandı.

Lübnan resmi haber ajansı NNA'da yer alan habere göre, İsrail'e ait savaş uçakları, Lübnan'ın güneyinde Ed-Davudiye beldesinde bir evi bombaladı.

Saldırıda aynı aileden aralarında çocukların da olduğu 10 kişinin öldüğü, 5 kişinin yaralandığı kaydedildi.

İsrail'in Lübnan’da şiddetlenen saldırılarında 1273 kişi öldü

Hizbullah'la 8 Ekim 2023'ten beri kontrollü çatışmalara devam eden İsrail ordusu, 23 Eylül’de Lübnan'ın güney kentlerinin yanı sıra Bekaa ve Baalbek bölgelerine yüzlerce hava saldırısı düzenledi.

Lübnan makamlarına göre, Hizbullah’ın kullandığı iletişim cihazlarının patlatıldığı 17 Eylül'den beri 104'ü çocuk ve 194'ü kadın olmak üzere toplam 1273 kişi öldü.

Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, İsrail ordusunun 27 Eylül'de Beyrut'a düzenlediği hava saldırılarında öldürüldü.

Hizbullah ise İsrail’e roket ve füzelerle karşılık veriyor. İsrail tarafında çoğunlukla ordu üslerini hedef alan bu saldırılarda büyük bir hasar bildirilmedi.

İsrail bombardımanı nedeniyle ülke içerisinde yüz binlerce kişi yerinden oldu.

Ülkenin güney kesimlerinden başkent Beyrut ve kuzeye göç dalgası devam ederken, Suriye'ye 10 binlerce kişinin göç ettiği belirtiliyor.

Al Arabiya’ya göre ise İsrail ordusu, Lübnan güneyinde bulunan Al-Laylaki, Haret Hreik ve Burj Al-Barajneh’deki bina sakinlerini tahliye etmeye çağırdı. Görgü tanıkları, İsrail’e ait savaş uçaklarının bölgede uçuş gerçekleştirdiğini ve işaret fişekleri attığını ifade etti. Ardından da bölgeden patlama sesleri yükseldi.

Hizbullah da, Beyrut’un güneyinde “sınırlı kara operasyonu” başlatan İsrail güçlerini hedef aldığını duyurdu. Hizbullah’ın Telegram hesabından yapılan yazılı açıklamada, güneydeki Kefr Kila ve El-Adise kasabaları karşısına denk gelen Besatin bölgesinde İsrail askerlerinin hedef alındığı ifade edildi.

En net açıklama ise ABD’den yapıldı. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, İsrail’in Lübnan’da planladığı bir dizi sınırlı kara operasyonu hakkında ABD’yi bilgilendirdiğini açıkladı. Miller yaptığı açıklamada, “Bize bir dizi operasyon hakkında bilgi verdiler” dedi. İsrail basını da, hükümet ve güvenlik kabinesinin Lübnan’a saldırılarda “bir sonraki aşamayı” onayladığını yazdı.

İsrail ordusunun, güneyde Sayda kentindeki Ayn el-Hılve Filistin Mülteci Kampı'na hava saldırısı düzenlediğini belirtti.

Yaralananların olduğu saldırıda, Aksa Şehitleri Tugayları komutanı ve Lübnan sorumlusu Munir el-Makdah'ın evi hedef alındı.

İsrail topçu birlikleri, güneydeki El-Vezzani, El-Hıyam ve Marcayun ovasını 2 saat boyunca vurdu.

İsrail savaş uçakları ise Kevkebe-Marcayun otoyoluna hava saldırısı düzenledi ve saldırı nedeniyle otoyol trafiğe kapandı.

İsrail ordusu ayrıca sınırdaki Ayta eş-Şaab kasabasına aydınlatma fişekleri fırlattı.