SON DAKİKA... Suriye’de dengeler değişti! Muhalifler başkent Şam'a ulaştı

Esed rejimi güçleriyle 27 Kasım'dan bu yana çatışan Heyet Tahrir Şam'ın (HTŞ) başını çektiği rejim karşıtı gruplar, ilerlemeye devam ediyor.

Gruplar, Humus'ta şiddetli çatışmaların ardından iç kesimlere girerek kent merkezinin kontrolünü sağladı.

Şam'a açılan stratejik önemdeki Humus'ta taraflar arasındaki çatışmalar, bu sürede kaydedilen en yoğun çatışma olarak kayıtlara geçti.

Rejim güçleri, grupların ilerlemesini durdurmak için yoğun hava saldırıları düzenledi.

Şiddetli çatışmaların ardından, çok sayıda kayıp veren rejim güçleri kent merkezinden çekildi.

Suriye'deki krizi çözmeye yönelik diplomatik çabalar hız kesmeden devam ederken, Beşar Esad rejimine muhalif grupların ilerleyişi durdurulamıyor. Irak Hükümet Sözcüsü Basim el-Avadi yaptığı açıklamada, yaklaşık 2 bin Suriyeli askerin Irak'a sığındığını bildirdi. El-Avadi, Irak hükümetinin onayıyla bu askerlerin ülkeye girdiklerini söyledi.

Suriye’de Esad rejimi güçleri ile çatışan muhaliflerin ilerleyişi sürüyor. Suriye İçişleri Bakanı Muhammed Halid el-Rahmun muhalif grupların başkent Şam’ı kuşatmasının ardından açıklamalarda bulundu. El-Rahmun devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, güvenlik güçlerinin bugün Şam çevresinde aşılmaz bir kordon oluşturduğunu söyledi. El-Rahmun, “Şam ve kırsalının en uç noktalarında çok güçlü bir güvenlik ve askeri kordon var ve hiç kimse silahlı kuvvetler olarak inşa ettiğimiz bu savunma hattını geçemez” ifadelerini kullandı.

Suriye Ordu ve Silahlı Kuvvetler Genel Komutanlığı tarafından yapılan açıklamada ise, “Silahlı birliklerimiz Şam kırsalı ve güney bölgesi boyunca hatlarını takviye ediyor. Hama ve Humus kırsalları ve kuzey Dera kırsalında operasyonlar başlatıldı” denildi.

“Kuzeyden ve güneyden daha fazla takviye göndermeye başladık”

Öte yandan, muhalif silahlı gruplara liderlik eden komutan Hasan Abdul Ghany, “Başkent Şam'da devam eden operasyonlarımızı desteklemek için kuzeyden ve güneyden daha fazla takviye göndermeye başladık” açıklamasını yaptı.

CNN Türk ABD temsilcisi Yunus Paksoy, Esad'ın ABD ve Trump'tan yardım istediğini aktararak şu bilgileri paylaştı:

Bloomberg'in iddiasına göre, Esad, ABD'ye iki ayrı teklifte bulundu. Birinci teklif güncel yönetime. BAE aracılığı ile bu teklifte şunu dedi: "Ben İran'ın desteklediği militanlarla (Hizbullah) tüm ilişkilerimi keseyim, sen de Batı güçleri olarak şu anki saldırıları durdurmaya yardımcı ol. Böyle bir takasta bulunalım. 

İkinci teklif ise "Bir Hristiyan din adamını Macaristan lideri Orban ile görüşmeye göndermiş. Eğer İslamcı muhalifler başarılı olursa Suriye'nin Hristiyan azınlığına kötü davranırlar, bunların geleceği tehlikeye girer." dedi. Orban da bunu Trump'a iletmiş.

CNN International, "Bu analiz doğru çıkarsa, bu, 2011'de başlayan ve geçen haftaya kadar nispeten durgun olan bir savaştan sonra Suriye diktatörünün iktidardan inanılmaz derecede hızlı bir şekilde düşmesi anlamına gelecektir" yorumunu yaptı.

Yetkililer, Esad'ın kaderi hakkında resmi bir değerlendirme yapılmadığı uyarısını yaptı. Üst düzey bir ABD yetkilisi CNN'e "Ortaya çıkan fikir birliği, bunun giderek daha makul bir senaryo olduğu yönünde" dedi.

CNN ayrıca "Biden yönetimi, geçen hafta başlatılan isyancı ilerlemesinin hızı karşısında hazırlıksız yakalandı. Rejim birlikleri çöktü ve eridi" ifadelerini kullandı.

REJİM, 2018'DE DOĞU GUTA HALKINI YERİNDEN ETMİŞTİ

Suriye'de 27 Kasım'da yoğunlaşan çatışmalarda Suriye rejimi güçlerinin alan kayıpları ve çekilmeleri devam ediyor.

Silahlı grupların başkentin güney banliyölerine girmeye başlamasının ardından rejim güçleri, Doğu Guta'dan ayrılıyor.

Esad rejimi güçleri, Doğu Guta'daki Haresta, Arbin ve Duma bölgelerinden çekildi.

Suriye rejimi, 21 Ağustos 2013'te başkent Şam'ın muhalifler tarafından kontrol edilen Doğu Guta bölgesinde kimyasal silaha başvurarak 1400'den fazla sivili öldürmüştü.

Doğu Guta, 2018'de de Rus savaş uçaklarının devrede olduğu ve Suriye rejimi ile İran destekli grupların sivillere yönelik şiddetli saldırılarıyla dünya gündemine gelmişti.

Binlerce sivilin öldüğü, insani yardımların geçişine izin verilmeyen saldırı ve ablukaların ardından bölgedeki muhalifler, Nisan 2018'de Doğu Guta'yı boşaltmıştı.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ile katıldığı "Astana" formatında düzenlenen Suriye konulu toplantının ardından açıklamalarda bulundu. Lavrov, Doha'da yaptıkları toplantıda Suriye'deki “düşmanlıkların” derhal sona erdirilmesi gerektiği konusunda mutabık kaldıklarını söyledi. Moskova'nın Suriye hükümeti ile muhalefet arasında diyalog görmek istediğini belirten Lavrov, “Muhaliflerin Suriye topraklarının kontrolünü ele geçirmesine izin vermek kabul edilemez” dedi.

"Hükümet ile meşru muhalefet arasında diyalog çağrısında bulunduk"
Suriye'deki durumun nasıl gelişeceği ve oradaki Rus askeri üslerine ne olacağı sorusuna Lavrov, bir tahminde bulunmayacağını ve Filistin devleti kurulmadığı sürece Orta Doğu'da “aşırıcılığın” artacağını söyledi. Lavrov, İranlı ve Türk mevkidaşlarıyla birlikte, Suriye’de “düşmanca faaliyetlere son verilmesi” çağrısında bulunduklarını söyledi. Rusya, İran ve Türkiye'nin Suriye'de “hükümet ile muhalefet arasında diyaloğu” desteklediğini kaydeden Lavrov, “Düşmanca faaliyetlere derhal son verilmesi çağrısında bulunduk. Hepimiz 2254 sayılı Birleşmiş Milletler (BM) kararının tam olarak uygulanmasını istediğimizi belirttik ve bu amaçla hükümet ile meşru muhalefet arasında diyalog çağrısında bulunduk. Bugün İran ve Türkiye ile güçlü bir çağrı yapma konusunda mutabık kaldık ve bu çağrıya kulak verilmesini sağlamak için bazı özel adımlar atacağız” ifadelerini kullandı.

Beşar Esad'ın ulusa sesleniş konuşması yapacağı öne sürüldü. İddiaya göre, Esad’ın bu konuşmada görevinden ayrıldığını ve rejimin resmen sona erdiğini açıklaması bekleniyor.

Suriye’de muhalifler başkent Şam’a doğru ilerlerken, Devlet Başkanı Beşar Esad’ın başkentten ayrıldığı iddiaları yalanlandı. Suriye Devlet Başkanlığı Ofisi tarafından yapılan açıklamada, Esad’ın Şam’da görevinin başında olduğu bildirildi. Açıklamada, “Devlet Başkanı Beşar Esad'ın Şam'dan ayrıldığına dair söylentileri ve yalan haberleri kınıyoruz. Esad, ulusal ve anayasal görevlerini başkentten takip etmektedir” denildi.
Suriye devlet haber ajansı da Esad'ın Şam'da kalmaya devam ettiğini aktardı.
Öte yandan, stratejik açıdan büyük öneme sahip Humus kentinin kuzeyinde çatışmalar sürerken, Esad rejimi bölgeye takviye kuvvetler gönderdi.

Herb Keinon'un The Jerusalem Post gazetesi için kaleme aldığı, "Suriye'de Esad rejiminin devrilmesi İsrail için kötü haber olabilir" başlıklı yazıda, İsrail’in Esed rejiminin zayıflamasını ancak devrilmemesini istediği kaydedildi.

Keinon, "Esad yönetimindeki zayıflamış bir Suriye rejimi, İsrail'in çıkarına olacaktır. Ancak sorun şu: İsrail Esad'ın zayıfladığını görmek istiyor, ancak çok fazla değil ve devrilmemesini istiyor." ifadelerini kullandı.

İsrail'in Suriye'de rejim karşıtı gruplar ya da İran destekli milisleri sınırında görmek istemeyeceğine emin olduğunu belirten Keinon, Tel Aviv’in zayıflamış bir Esed rejimi görmek istemesinin ardında yatan sebeplere değindi.

Keinon, “Böylece Suriye nesiller boyu İsrail'e karşı inandırıcı bir tehdit oluşturamayacak. Uzun süredir devam eden iç savaş Suriye'yi konvansiyonel bir tehdit oluşturabilecek ülkeler çemberinin dışına çıkarmıştır. (İsrail’in Lübnan’a ve Gazze’ye saldırıları süresince) Esad'ın İsrail’e karşı ek bir cephe açmamasına, Suriye ordusunun havaya uçurulması için bahane vermek istememesine dikkat edin.” değerlendirmesinde bulundu.

Esed rejiminin devrilmesinin kaosa yol açabileceğinin altını çizerek, bunun İsrail için iyi bir şey olmadığını öne süren Keinon, yazısına şöyle devam etti:

“İsrail, genel olarak öngörülebilirliği seviyor ve Suriye'de Esad bunu sağlıyor. Esad dost olmasa da İsrail en azından ondan ne bekleyeceğini biliyor - ne yapıp ne yapamayacağını. Şam'da Sünni cihatçılardan oluşan yeni bir yöneticinin ne yapacağı kestirilemez."

Yazar yazısında, Tel Aviv yönetiminin Suriye’de “öncelikle İran-Suriye-Hizbullah eksenini zayıflatmak, İran'ın geçmişte olduğu gibi Suriye'yi Hizbullah'ı yeniden silahlandırmak ve güçlendirmek için kullanmasını önlemek gibi belirli çıkarları” olduğunu öne sürdü.

Keinon ayrıca, İsrail'in Suriye'deki gelişmelere yaklaşımının “güvenlik çıkarları doğrudan ya da derhal tehdit edilmediği sürece kavganın dışında kalmak” olacağını belirtti.

Donald Trump, Suriye'deki gelişmelere yönelik dikkat çeken bir açıklama yaptı. Trump, yaşnanların ABD'nin bölgeye müdahil olmayacağını vurgulayan Trump, Rusya'nın da sahada büyük kayıplar yaşadığına dikkat çekti.

"RUSYA, SURİYE'DEKİ BU GERÇEK YÜRÜYÜŞÜ DURDURAMAYACAK"

Trump, "Suriye’deki muhalif savaşçılar, eşi görülmemiş bir adımla, son derece koordineli bir saldırıyla birçok şehri tamamen ele geçirdi ve şimdi Şam’ın kenar mahallelerinde, açıkça Esad’ı devirmek için büyük bir hamle yapmaya hazırlanıyorlar." dedi.

"Rusya, Ukrayna’da yaşadığı 600.000’den fazla asker kaybıyla oldukça meşgul olduğundan, yıllardır koruduğu bu ülke olan Suriye’deki bu gerçek yürüyüşü durdurabilecek durumda görünmüyor." diye konuşan Donal Trump, "Eski Başkan Obama’nın KUMA ÇİZDİĞİ KIRMIZI ÇİZGİSİ’ni koruma sözünü tutmadığı noktada işler kontrolden çıktı ve Rusya devreye girdi. Ancak şimdi, belki de Esad’ın kendisi gibi, dışlanıyorlar ve bu aslında onlara olabilecek en iyi şey olabilir. Rusya için Suriye’de pek bir fayda yoktu, Obama’yı gerçekten aptal göstermek dışında." ifadelerini kullandı.

"KARIŞMAYIN!"

ABD'nin seçilmiş Başkanı Trump, "Her halükarda, Suriye karmaşık bir durumda, ama bizim dostumuz değil ve AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİNİN BUNUNLA HİÇBİR ALAKASI OLMAMALI. BU BİZİM MÜCADELEMİZ DEĞİL. BIRAKIN OLAYLAR GELİŞSİN. KARIŞMAYIN!" vurgusunu yaptı.

Hükümet karşıtı protestocular, muhaliflerin Şam'a girmeye başladığı dakikalarda çoğunluğu Dürzi ve Hristiyan olan Şam'ın Ceramana semtinde Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın babası eski Suriye Cumhurbaşkanı Hafız Esad'ın heykelini devirdi.

Bir görgü tanığı AFP'ye telefonla yaptığı açıklamada, eski başkanın adını taşıyan Ceramana'daki ana meydanda "onlarca protestocunun" heykeli yıktığını gördüğünü söylerken muhalifler sosyal medyadan o anların görüntülerini paylaştı. Çevrimiçi olarak dolaşan ve AFP tarafından doğrulanan video görüntüleri, Suriye'de bir grup genicin heykeli devirdiğini ve Esad karşıtı sloganlar attığını gösteriyor.

Suriye’nin başkenti Şam’ın güneybatısında rejim güçlerine karşı ilerleyen gruplar, başkentin güney banliyölerine girmeye başladı.

AFP'nin son dakika haberine göre Suriye'de muhalifler "Şam'ı kuşatmaya başladıklarını" bildirdi.

Ajans ayrıca "isyancıların lideri savaşçılarına 'Şam sizi bekliyor' dedi" notunu geçti.

Ajans hemen ardından Suriye ordusunun başkentten çekilmeyi reddettiklerini bildirdi.

Suriye’nin başkenti Şam’ın güneybatısında rejim güçlerine karşı ilerleyen gruplar, başkentin güney banliyölerine girmeye başladı.

AFP'nin son dakika haberine göre Suriye'de muhalifler "Şam'ı kuşatmaya başladıklarını" bildirdi.

Ajans ayrıca "isyancıların lideri savaşçılarına 'Şam sizi bekliyor' dedi" notunu geçti.

Ajans hemen ardından Suriye ordusunun başkentten çekilmeyi reddettiklerini bildirdi.

AFP'nin son dakika haberine göre Suriye'de muhalifler "Şam'ı kuşatmaya başladıklarını" bildirdi.

Rejim Şam'ın 10 kilometre yakınındaki bölgeden çekilmeye başladı.

Suriye'de muhalifler Sanameyn kentini ele geçirdi, çatışma başkent Şam'a 30 kilometre mesafede devam ediyor.

Suriye'nin güneyinde yer alan Suveyda il merkezi muhaliflerin kontrolüne geçti

Katar'ın başkenti Doha, bugün Suriye'nin kaderinde belirleyeceği olabilecek bir toplantıya ev sahipliği yapıyor. Astana üçlüsü olarak bilinen Türkiye, Rusya ve İran'ın dışişleri bakanları bugün bir araya geliyor.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ve İranlı mevkidaşı Abbas Erakçi, muhaliflerin ilerleyişi sürerken yaşanan gelişmeleri kritik bir toplantıda değerlendirerek çeşitli senaryoları masaya yatıracak.

Öte yandan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan dün ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile yaptığı telefon görüşmesinde Suriye'deki son gelişmeleri değerlendirdi. Fidan, rejimin gerçekçi hareket ederek muhalefetle diyalog kurması ve bölgedeki tüm aktörlerin yapıcı bir rol oynaması gerektiğini vurguladı. Dışişleri bakanı Fidan ayrıca Suriye’deki kaos ortamından PKK ve DEAŞ gibi terör örgütlerinin istifade etmesine izin verilmemesi gerektiğini de ifade etti.

Suriye’nin Ürdün sınırındaki Dera il merkezi, rejim güçleriyle çatışan muhalif grupların kontrolüne geçti.
 
 
 

Muhaliflerin Başkent Şam'a dayanmasının ardından Esad'ın İran Dini Lideri Hamaney ile görüşmek üzere Tahran'a gittiği iddia edildi.