Kuzey Kore lideri Rusya'da: İşte kritik görüşmeye ilk tepkiler

Zırhlı treniyle Rusya'ya giden Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesi sona erdi. Peki kritik görüşmeye ilişkin ilk tepkiler ne oldu?Kuzey Kore lideri, Putin ile el sıkıştığı sırada Yoğun programınızda bizi davet ettiğiniz için teşekkür ederiz dedi.Liderler, Rusya'nın Çin sınırına yakın bölgesinde, Rusya'nın ilk ticari uzay merkezi olan Vostoçni Uzay Üssü'nde görüştü.Putin, Kim ile açık bir fikir alışverişinde bulunduğunu ve iki ülke arasında askeri işbirliği potansiyeli olduğunu söyledi.Putin, Rusya'nın uluslararası yükümlülüklerine uyacağını da sözlerine ekledi. Putin görüşmede, Kuzey Kore'nin uydu yapımına Rusya'nın destek vereceğini kaydetmişti.Kim onuruna verilen yemekte Putin, Ülkelerimiz arasında dostluk ve işbirliğinin gelecekte güçlendirilmesi için kadeh kaldırdı.Kuzey Kore lideri Kim, Başkan Putin'in kararlarını her zaman destekleyeceğiz ve... emperyalizme karşı mücadelede birlikte olacağız mesajı verdi. Kim, ülkesinin Rusya ile ilişkilerini güçlendirme konusunda daha önce de oldukça kararlı bir tutum sergilemiş ve Putin ile ikili ilişkilerin hükümetinin bir numaralı önceliği olduğunu söylemişti.ABDli yetkililer, iki liderin Rusyanın Ukraynadaki savaş için ihtiyaç duyduğu silah ve cephane ticaretini görüşeceklerini iddia etmişti.Kime seyahatinde üst düzey hükümet ve ordu görevlileri eşlik etti. Putin görüşme sonrası yaptığı açıklamada, Kuzey Kore liderinin Vladivostok'ta bir ziyaretle turuna devam edeceğini kaydetti.Kim'in Komsomolsk-on-Amur kentinde de savunma ve sivil havacılık tesislerini ziyaret edeceği belirtiliyor.Kuzey Kore lideri en son 2019da, ABD ile nükleer müzakerelerin çökmesinin ardından Vladivostoka giderek Putinle görüşmüştü. Devlet televizyonu Rossiya 1'e konuşan Putin, askeri-teknik alandaki mevcut sınırlamalara rağmen Kuzey Kore ile askeri işbirliği için potansiyel olduğunu söyledi.Evet, bazı sınırlamalar var. Rusya tüm bu sınırlamalara riayet ediyor, ama elbette konuşabileceğimiz şeyler var. Bu konuyu tartışıyoruz, düşünüyoruz. Ve burada da beklentiler var. Rusya kendi kendine yetiyor, ancak yürürlükteki kurallar çerçevesinde dikkat ettiğimiz ve tartıştığımız potansiyellerimiz var.Putin, iki liderin tarım konusunu da ele aldıklarını ve Rusya'nın Kuzey Kore'ye sunabileceği şeylerin olduğunu sözlerine ekledi. Rusya'nın Interfax haber ajansına göre Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, Devlet Başkanı Putin'in Kuzey Kore lideri Kim Jong Un ile yaptığı görüşmenin önemli ve esaslı olduğunu söyledi.Peskov, Kuzey Kore'nin Rusya ile havacılık ve ulaşım alanlarında işbirliğine ilgi duyduğunu da sözlerine ekledi.Rus devlet haber ajansı Ria Novosti'ye yaptığı açıklamada da Peskov, iki liderin görüşmelerinde nükleer savaş risklerini ele almadıklarını söyledi. Kremlin Sözcüsü Peskov daha önceki açıklamasında da görüşmenin iki ulus arasındaki dostluğu kuvvetlendireceğini ifade etmişti.Kremlin'den bu sabah yapılan açıklamada, Birleşmiş Milletler'in (BM) Kuzey Kore'ye yönelik yaptırımlarının Pyongyang ile ilişkilerini engellemeyeceği vurgulandı.Birleşmiş Milletler 2006'daki ilk nükleer denemesinden bu yana Kuzey Kore'ye yaptırım uygulanmasını öngören 10'dan fazla karar almıştı.Bazı analistler, Rusya'nın bu toplantı sonucunda Kuzey Kore'ye cephane stoku karşılığında ileri teknoloji sağlayabileceği yorumunu yapmış, bunun ise uluslararası yaptırımların ihlali anlamına geleceğini vurgulamıştı. ABD daha önce Kuzey Koreyi Rusyaya silah satmaması için uyarmış, aksi takdirde yaptırımların daha da artırılacağını açıklamıştı.Rusya ise bu tehditlerle ilgilenmediklerini duyurdu.Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov Kuzey Kore de dahil olmak üzere komşularımızla ilişkilerimizi geliştirirken bizim için önemli olan söz konusu iki ülkenin çıkarıdır, Washingtonın tehditleri değil dedi. BBCye konuşan Center for European Policy Analysis adlı düşünce kuruluşundan Samuel Greene, Rusyanın pek fazla dostu kalmadığı için kendisiyle işbirliği yapabilen ülkelere daha fazla yakınlaşma ihtiyacı olduğunu, diğer yandan da Batıya Ukrayna konusunda bizimle anlaşmazsanız size daha fazla sorun yaratabilecek Kuzey Koreye yardım ederim mesajı verdiğini söylüyor.Güney Kore, olası bir silah anlaşmasını yakından takip ettiklerini açıkladı. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Andrey Rudenko ise seyahatle ilgili bilgileri Güney Koreyle de paylaşabileceklerini belirtti ve Güney Korenin Moskovada elçiliği var, talep ederlerse bilgi veririz dedi.Çin, Putin ile Kim'in görüşmesi için Kuzey Kore ve Rusya arasındaki ilişkilerle ilgili değerlendirmesinde bulundu.Çin, Kuzey Kore'nin uzun süredir müttefiklerinden biri ve ekonomik destekçisi.Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mao Ning, ayrıca Kuzey Kore'nin dağlar ve nehirlerle birbirine bağlı dost komşuları olduğunu ve Çin-Kuzey Kore ilişkilerinin iyi geliştiğini kaydetti. Rus devlet medyası Ria Novosti'nin bildirdiğine göre Putin, Moskova'nın Kuzey Kore'ye uydu programında yardımcı olmak istediğini ve bu amaçla görüşme yeri olarak uzay istasyonunun seçildiğini söyledi.Kim'in ilerleme kaydetmekte zorlandığı alanlardan biri de uzay programı. Son altı ay içinde iki kez yörüngeye bir casus uydu yerleştirme çabaları başarısız oldu.Casus uydunun Kuzey Kore'ye gökyüzünde düşmanlarını gözetleme imkanı sağlayacağı ve bunu saldırıları daha doğru planlamak ve gelen tehditleri izlemek için kullanabileceği belirtiliyor. Kim, casus uydu geliştirmeyi son birkaç yıldaki en önemli askeri önceliklerinden biri haline getirdi.Rusya'ya silah satması karşılığında Kim'in de Putin'den kendi silah programı için gelişmiş askeri teknolojisini paylaşmasını istemesi bekleniyordu.Moskova'nın silahlarının Pyongyang'ınkilerden onlarca yıl ileride olduğu düşünülüyor. Kim, zırhlı treninde yolculuk yaptı. 2019'daki görüşmeye de aynı şekilde gitmişti.Zırhlı treninde 20 zırhlı otomobil taşıdığı, normal trenlerden çok daha ağır olduğu için saatte en fazla 59 kilometre hızla ilerleyebildiği belirtiliyor.Rusyadaki tren raylarının genişliği Kuzey Koredekinden daha büyük olduğu için Kimin treninin sınırda tekerlerini de değiştirmesi gerekmişti. Carnegie Endowment for International Peace adlı düşünce kuruluşundan Ankit Panda, iki ülkenin de birbirlerinin ihtiyaçlarını karşılamasının mümkün olduğunu söylüyor:Şimdi esas konu, iki tarafın da birbirlerinin istediği fiyatı ödemeye razı olup olmayacağı.Rusyanın Kuzey Koreden silah, top mermisi ve roket talep etmesi, yaptırımlar nedeniyle ekonomisi zor durumda olan Kuzey Korenin ise gıda ve hammadde istemesi bekleniyor.New York Times gazetesine göre Rusyanın 122 ve 152 milimetrelik top mermisi stokları azalmış durumda. Putin bu topların yanı sıra anti-tank mayınlar da talep edebilir.Gazeteye göre Kimin talep listesinde ise gıdanın yanı sıra daha gelişmiş uydu ve nükleer denizaltı teknolojilerine erişim yer alabilir.Kuzey Korenin silah sistemlerinin önemli bir kısmı, tıpkı Rusyanınki gibi Sovyetler Birliğinin sistemlerine göre tasarlanmış durumda. Bu yüzden iki ülkenin silahları ve mühimmatları çoğunlukla birbiriyle uyumlu.BBCye konuşan Kuzey Kore Çalışmaları Üniversitesinden Prof. Kim Dong-yupa göre, 1953ten beri savaşmadığı için Kuzey Korenin elinde milyonlarca top mermisi ve roket olabilir.Prof. Kim, bu eski mühimmatları Rusyaya vermenin Kuzey Korenin savunma kapasitesini azaltmayacağı görüşünde. Zira artık orduda daha modern mühimmatlar kullanıyorlar.