"ÇİN AÇMAZA SÜRÜKLENİYOR"
Çin'in Batı'ya özellikle de ABD'ye karşı Rusya'yla yan yana durması bu dengenin şaşmasına neden oldu. Ancak Çin'den son günlerde gelen açıklamaları Pekin'in dengeyi yeniden kurmak ve Ukrayna'yla Rusya arasında bir seçim yapmak zorunda kalmamak isteği olarak yorumlamak mümkün.Jude Blanchette ve Bonny Lin, Foreign Affairs'de yayımlanan makalelerinde Çin'in arada kalmışlığını şu satırlarla değerlendirdi: "Şi'nin Moskova çizgisine yaklaşması, Çin'i bir nevi açmaza sürüklüyor. Küresel dünya düzeninde söz sahibi olmak için Batı'yla rekabet halinde olan Çin için Rusya'nın bir güvenlik ortağı olarak çekiciliği artıyor. Ancak Rusya'yla ilişkisini yücelterek ve bunu Putin'in tetiklediği bir krizin ortasında yapmayı seçerek, Pekin altından kalkmakta zorlanacağı tepkilere davetiye çıkarmış oluyor."CIA Direktörü William Burns de 8 Mart tarihli açıklamalarında bu noktaya dikkat çekti. Rusya'nın Ukrayna işgali sırasında karşılaştığı zorlukların ve savaşın ABD ile Avrupa'yı yaklaştırmasının Şi'nin huzurunu kaçırdığını ifade eden Burns, ABD Temsilciler Meclisi üyelerine yaptığı konuşmada, "Bence Başkan Şi ve Çin'in lider kadroları son 12 günde Ukrayna'da şahit oldukları manzara nedeniyle biraz huzursuzlar. Rusların içine düşeceği önemli zorlukları ön görememişlerdi" dedi.30 yıl boyunca Moskova Büyükelçiliği dahil çeşitli diplomatik görevlerde bulunmuş olan Burns, Pekin'in "Başkan Putin'le fazla yakın olmanın yaratacağı itibar kaybı" nedeniyle endişeli olduğunu vurguladı.
EKONOMİK RİSKLER DAHA DA BÜYÜK
İtibar kaybının yanı sıra bir de işin ekonomik boyutu var. Hatta bazı analistler, Çin'in ekonomik yaptırımlarla ilgili kaygılarının siyasi endişelerinden bile daha baskın olabileceğini belirtiyor. Zira son 10 yılda Çin başka imalat sektörü olmak üzere birçok alanda liderliğini tüm dünyaya kabul ettirdi. Pek çok ülkeyle Çin arasında güçlü ekonomik ilişkiler kuruldu ama şu an yaşanan savaş Çin'in bu konumunu da riske atıyor.Çin, Rusya'nın en büyük ticaret ortağı ancak Rusya çok büyük bir ekonomi değil. 1,5 trilyon dolarlık GSYİH'si ile İtalya'dan bile küçük olan Rusya, Çin'in ticaret yaptığı ülkeler arasında ilk 10'da bile yer almıyor. Dolayısıyla Rusya'nın ekonomik bağımlılığı Çin için faydalı ama çok da kritik değil.Diğer yandan Çin'in Batı'yla olan ekonomik ilişkileri Rusya'ya kıyasla çok daha kazançlı. Toplam GSYİH'si 38 trilyon olan ABD ve Avrupa ülkeleri Çin'le her yıl 1,4 trilyon dolar değerinde ticaret gerçekleştiriyor. (Çin-Rusya ticareti ise bunun aşağı yukarı 10'da biri. Çin Batı'dan ithal ettiği yüksek eğitim, bilimsel ekipman, uzmanlaşmış yazılım gibi mal ve hizmetler ise yeri başka kaynaklardan doldurulması çok zor ürünler.