İngilizcede yılın kelimesi: Gaslighting

ABD’li sözlük yayıncısı, İngilizcede yılın kelimesinin ‘Gaslighting’ olduğunu açıkladı. “Gaslighting”, zihni manipüle eden, fena halde yanıltıcı, düpedüz aldatıcı davranış olarak tanımlanıyor.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Merriam-Webster Genel Yayın Yönetmeni Peter Sokolowski, “gaslighting” kelimesiyle ilgili olarak Associated Press ajansına verdiği demeçte, “İngilizcede, özellikle son 4 yılda hızlı yükselen bir kelime. Benim ve birçoğumuz için sürpriz oldu” ifadesini kullandı. Sokolowski, sitelerinde yılın her günü sıkça “gaslighting” araması yapıldığını söylerken, kelimenin sitedeki aramasının, bu yıl içinde bir önceki yıla göre yüzde bin 740 arttığı ifade ediliyor. Ancak bu kelimeye merakı artıracak küresel bir olay yaşanmadığı da belirtiliyor. Merriam-Webster, “gaslighting” için şu tanımı kullanıyor:

“Genellikle uzun bir süre boyunca, ‘mağdurun kendi düşüncelerinin, gerçeklik algısının veya anılarının geçerliliğini sorgulamasına neden olan ve kafa karışıklığına, güven ve öz saygı kaybına, kişinin duygusal veya zihinsel istikrarında belirsizliğe ve bu eylemi gerçekleştiren kişiye bağımlı hale gelmesine yol açan’ psikolojik manipülasyon.” Kabacaysa sözlük kelimeyi, “Birini özellikle kendi çıkarı için büyük ölçüde yanıltma eylemi veya uygulaması” şeklinde tanımlıyor.

Gaslighting, ilişkilerde istismarcı taraf dışında, siyasetçiler ve bazı haber kuruluşlarınca da kullanıldığı görülen bir yöntem. Romantik ilişkinin tarafları arasında, daha geniş bir aile yapısı içinde ve arkadaşlar arasında gerçekleşebilir. Kurumsal bir taktik ya da kamuoyunu yanıltmanın bir yolu olabilir. Bir sağlık uzmanının, bir hastanın semptomlarını ya da hastalığını “hepsi senin kafanda” diyerek geçiştirdiği “tıbbi gaslighting” de mevcut. Kelimenin, 80 yıldan uzun bir süre önce Patrick Hamilton’ın oyunu “Gas Light” ile hayat bulduğu, daha sonra oyunun 1940’larda iki film uyarlamasına konu olduğu vurgulanıyor.