Hükümet kurma yetkisi Şiiler'de
Irak Seçim Komisyonu, 30 ocakta yapılan seçimlerin resmi sonuçlarını açıkladı. 275 sandalyeli Irak Ulusal Meclisi'nde Büyük Ayetullah Ali Sistani’nin desteklediği Birleşik Irak İttifakı 140 sandalye kazanarak hükümet kurma yetkisini elde etti.
Irak Kürdistan Demokrat Partisi Başkanı Mesud Barzani ve Irak Kürdistan Yurtseverler Birliği Başkanı Celal Talabani’nin ortak listesi olan Kürt İttifakı 75 sandalye kazanırken, geçici Irak Başbakanı Ayad Allavi’nin Irak Listesi de 40 sandalye kazanarak meclise girdi. Barzani'nin de desteklediği Celal Talabani, Irak Devlet Başkanlığı için adaylığını açıklamıştı. Bu sonuçlarla Şii Birleşik Irak ittifakı, Meclis'te çoğunluğu sağladı, ancak devlet başkanı seçimi için gerekli üçte iki çoğunluk olan 183 rakamına ulaşamadı. Irak’ta yeni kurulacak hükümette başbakanlık için adı geçen Caferi de, Irak’ta kimin başbakan olacağının birkaç gün içinde beli olacağını söyledi. Irak Seçim Komisyonu'nun geçtiğimiz pazar günü açıkladığı sonuçlara göre, Birleşik Irak İttifakı, oyların yüzde 48.1'ini alarak seçimden birinci parti olarak çıkmıştı. Kürt İttifakı seçimlerde oyların yüzde 25'ini alırken, Irak geçici Başbakanı Ayad Allavi'nin Irak Listesi de yaklaşık yüzde 14 oy kazanmıştı.
İLGİLİ HABERLER
50 yılın ardından çok partili seçimlerde sandık başına giden Irak halkının seçimlere katılım oranı yüzde 58 olarak gerçekleşti. Ülke genelinde oy kulanan 8 milyon 550 bin kişiden 7.5 milyonu, oylarını Şii ve Kürt partilere verdi. Caferi ve Çelebi'nin başbakanlık mücadelesi İran'a yakın duran El Caferi ve Irak Ulusal Kongresi'nin lideri olan Ahmet Çelebi başbakanlıkta ısrarlı. Bu durumda iki lider, 140 parlamenterin katılacağı oylamada, Birleşik Irak İttifakı'nın başbakan adaylığı için kozlarını paylaşacak. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin yayınladığı başkanlık açıklamasında ise, Irak'ta mümkün olan en kapsayıcı, katılımcı ve şeffaf siyasi geçiş sürecini gerçekleştirmek için çabaların devam etmesi gerektiği vurgulandı. Başbakanlıkta son söz Sistani'nin
İLGİLİ HABERLER
Irak'ta seçimi kazanan Şii Birleşik Irak İttifakı'nın üyeleri yeni başbakanı belirlemek için görüşmelerini sürdürürken, son sözü Büyük Ayetullah Ali El Sistani'nin söyleyeceği belirtildi. Sistani'ye yakın kaynaklar, en şanslı aday olarak görülen İbrahim El Caferi'nin başbakan adayı olacağı görüşünde. Kaynaklar, Şii ittifakı liderlerinin onayını almak için Sistani'yi Necef'te ziyaret edeceklerini, ittifak liderlerinin başbakan adayı üzerinde anlaşamaması durumunda son sözü Sistani'nin söyleyeceğini belirtti. Büyük Ayetullah Ali Sistani'nin desteklediği Şii listesinde yer alan Dava partisinin siyasi büro üyesi Nuri Kemal Muhammed de, ''görüşme, başbakan adayının yanı sıra bakanların seçiminde belirleyici ölçütlerinin incelenmesine yönelikti'' dedi. Şiilerin oluşturduğu Irak Birleşik İttifakı'nın başındaki Abdülaziz El Hekim'in Irak İslam Devrimi Yüksek Konseyi (IİDYK) merkezinde yapılan toplantıdan sonra açıklamalarda bulunan Kemal Muhammed, ''atamalar bir sonraki toplantıya bırakıldı. Gelecek hafta karar haftası olacak. Toplantı pazartesi ya da salı yapılacak'' diye konuştu. Görüşmenin diğer katılımcıları, başbakanlık için Dava partisi lideri ve geçici Devlet Başkan Yardımcısı İbrahim Caferi ile Irak Ulusal Konseyi lideri Ahmed Çelebi'nin isimlerinin geçtiğini kaydetti. Seçimlerde oyların yüzde 48.1'ini aldığı açıklanan Şii listesinin üyelerinin iki aday için gizli bir oylama yapma niyetinde oldukları dabelirtiliyor.
IRAK'TA SEÇİM TAKVİMİ
Irak'ta nihai seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından, şimdi sıra bundan sonraki sürecin işlemesinde. Irak'ta seçimle belirlenen Ulusal Meclis kurucu işlevini üstlenerek, yeni bir dönemi başlatacak. Buna göre:
Meclis, sembolik nitelikteki devlet başkanı ile iki yardımcısını seçecek
Seçilenlerin göreve gelmesi için meclisin üçte ikisinin onayı gerek
Hükümet 275 sandalyeli meclisten en az 138 güvenoyu aldığı takdirde göreve başlayacak
11 ay görev yapacak ulusal meclis 15 ağustos 2005'e kadar daimi anayasayı hazırlayacak
Anayasa, 15 ekim 2005'te halkın onayına sunulacak ve referandum yapılacak
Anayasanın onaylanması halinde, daimi bir hükümet için 15 aralık 2005'te seçime gidilecek
Anayasa reddedilirse, tüm süreç yinelenecek
SEÇİM SONUÇLARI
Birleşik Arap İttifakı: 4 milyon 75 bin 295 oy (Meclis’te 140 sandalye)
Kürdistan İttifakı: 2 milyon 175 bin 551 oy (Meclis’te 75 sandalye)
Iraklılar Listesi: 1 milyon 168 bin 943 oy (Meclis’te 40 sandalye)
Iraklılar: 150 bin 680 oy (Meclis’te 5 sandalye)
Türkmen Irak Cephesi: 93 bin 480 oy (Meclis’te 3 sandalye)
Ulusal Bağımsız Elitler: 69 bin 938 oy (Meclis’te 3 sandalye)
Irak Komünist Partisi: 69 bin 920 oy (Meclis’te 2 sandalye)
İslami Kürt Derneği: 60 bin 592 oy (Meclis’te 2 sandalye)
Irak İslami İşçi Hareketi: 43 bin 205 oy (Meclis’te 2 sandalye)
Ulusal Demokratik İttifak: 36 bin 795 oy (Meclis’te 1 sandalye)
Ulusal Rafidin Listesi: 36 bin 255 oy (Meclis’te 1 sandalye)
Uzlaşma ve Kurtuluş: 30 bin 796 oy (Meclis’te 1 sandalye)
Toplam kullanılan oy: 8 milyon 456 bin 266
Geçersiz oy: 94 bin 305
Meclis’e girmek için alınması gereken en az oy: 30 bin 750
Meclis’e girecek kadar oy alamayan 99 partinin toplam oyu: 444 bin 816
Milletvekili dağılımını belirlemek için hesaplanan oy: 8 milyon 11 bin 450
Bir milletvekili kazanmak için gereken en az oy: 29 bin 133
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
ABD Başkanlık Seçimlerinde Kritik Salıncak Eyaletler: Salıncak Eyaletler Nedir?
ABD bugün sandığa gidiyor: Seçim sonuçları ne zaman, saat kaçta belli olur?
ABD son seçim anketi! Amerika seçimleri kaç gün sürüyor? Amerika seçim sistemi hakkında bilgiler!
İspanya'da sel felaketi: Siyasi tartışmalar başladı
ABD başkanını nasıl seçiyor? En fazla oyu alsa bile seçimi kaybedebilir: İşte sandık sisteminin işleyişi…