‘Tarihi bir an’… Avrupa'da Filistin rüzgarı! Hangi ülkeler Filistin devletini tanıyor?

İspanya, Norveç ve İrlanda, dünkü açıklamalarıyla 28 Mayıs'ta Filistin'i bir devlet olarak tanıyacaklarını dünyaya duyurdu. Filistinli liderlerin memnuniyetle karşıladığı açıklama, Filistin Kurtuluş Örgütü tarafından da tarihi bir an olarak nitelendi.Filistin'i bir devlet olarak tanımaya karar veren ülkeler, bu adımın İsrail ile Filistinliler arasında barış görüşmelerinin gelişmesine yardımcı olacağını söylüyor. İsrail, Filistin'in bir devlet olarak tanınmasına kesin olarak karşı duruyor ve böyle bir devletin İsrail'in varlığına tehdit olacağını iddia ediyor. Birleşmiş Milletler'e (BM) üye 193 ülkeden 139'u Filistin'i devlet olarak tanıyor. Bunların arasında BM'deki 22 üyeli Arap Grubu, 57 ülkeli İslam İşbirliği Teşkilatı ve 120 üyeli Bağlantısızlar Hareketi de bulunuyor.Son açıklama ile Filistin'i tanıyan BM üyesi ülke sayısı 142'ye yükselmiş olacak. ABD, İngiltere, Almanya, Fransa, Kanada, Avustralya, Hollanda, İtalya, Portekiz, Finlandiya, Danimarka, İsviçre, Belçika, Yunanistan, Japonya, Güney Kore, Myanmar, Eritre, Tayvan, Yeni Zelanda, Panama, Kamerun gibi ülkelerin de aralarında olduğu 40'ın üzerinde devlet Filistin'i devlet olarak tanımıyor. Avustralya bu ay yaptığı açıklamada, iki devletli çözüme ön ayak olmak üzere Filistin'i devlet olarak tanıyabileceğini bildirdi.Mart ayında İspanya, İrlanda, Malta ve Slovenya liderleri, uygun koşullar sağlandığında Filistin'i devlet olarak tanımaya yönelik çalıştıklarını açıklamışlardı.Bu açıklamadan önce, yalnızca dokuz Avrupa ülkesi Filistin'i devlet kabul ediyordu. Bunların da çoğu, 1988'de, Sovyet Bloku'nun bir parçası oldukları dönemde karar almıştı.İspanya, Norveç ve İrlanda'nın hamlesinden haftalar önce, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Filistin'in BM üyeliğinin yeniden değerlendirilmesini öneren ve Filistin'e daha geniş yetki ve ayrıcalıklar tanıyan tasarıyı kabul etmişti.ABD, Nisan ayında BMnin Filistin devletini tanıması önerisiyle Güvenlik Konseyi'nde yapılan oylamada veto kullanarak Filistinlilerin kuruluşa tam üyeliğini engellemişti. Ancak Fransa, Japonya ve Güney Kore gibi ABD müttefiklerinin de olduğu 12 ülke tasarıya yeşil ışık yakmıştı. Eğer Cezayir'in sunduğu bu teklif Güvenlik Konseyi tarafından kabul edilseydi, BM Genel Kurulu bu teklifi oylayabilirdi ve üçte iki çoğunlukla teklif kabul edilebilirdi.BM Güvenlik Konseyi'ne gelen taslaklar ancak beş daimi üyeden hiçbirisi veto etmediği takdirde onaylanabiliyor. Bu beş ülke, ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin.Filistin Yönetimi'nin lideri Mahmud Abbas, ABD'nin vetosunu etik dışı olarak niteledi, İsrail ise tasarıyı utanç verici olarak tanımladı. Oylamadan sonra ABD'den yapılan açıklamada, ABD iki devletli çözümün güçlü destekçisi olmayı sürdürecektir. Bu veto, Filistin'in devlet olarak tanınmasına yönelik karşı bir muhalefeti temsil etmemektedir, ancak bunun taraflar arasındaki doğrudan müzakerelerin sonucunda olabileceğinin kabul edilmesidir ifadeleri kullanılmıştı. Filistin'i bir devlet olarak tanımayan ülkeler, bu tutumları genellikle İsrail'le müzakere sonucu varılmış bir anlaşmanın olmamasıyla açıklıyor. 2011 yılında Filistin BM'ye tam üye olmak için başvuru yaptı. Ancak bu başvuru BM Güvenli Konseyi'nde gerekli desteği alamayarak oylamaya sunulmadı.2012'de ise BM Genel Kurulunda yapılan oylamada Filistin Yönetiminin üye olmayan gözlemci devlet statüsü başvurusu kabul edildi.Bu statü, Filistin'e Genel Kurul'daki tartışmalara katılma hakkı tanıyor. Ancak Filistin Yönetimi'nin oy hakkı bulunmuyor. 2012'de hem Batı Şeria hem de Gazze Şeridi'nde memnuniyetle karşılanan bu kararla, Filistinlilerin diğer uluslararası örgütlere katılmasının da önü açıldı. Bunlar arasında Uluslararası Ceza Mahkemesi de var.