Son Dakika! Suriye’de Tarihi Dönüşüm: Yeni Bir Başlangıç! Suriye Halkı Özgürlükle Tanışıyor...

Suriyede muhaliflerin Beşar Esad rejimine son verip kontrolü ele geçirmesinin üzerinden bir hafta geçti. Bu süre zarfında, Suriye halkı tarihi bir dönüşüm sürecine adım atarken, bölgede jeopolitik dengelerin yeniden şekillenmeye başladığı gözlemleniyor.54 yıllık Esad rejiminin sona ermesiyle Suriyede yeni bir sayfa açıldı. İç savaşın getirdiği sosyal ve ekonomik yıkımın ardından, halk normalleşme sürecine geçmeye çalışıyor. Mart 2025e kadar ülkeyi yönetmek üzere kurulan Suriye Kurtuluş Hükümeti, altyapı yetersizlikleri, işsizlik, enflasyon ve yoksulluk gibi sorunlarla mücadele ediyor. Muhalif grupların liderliğini üstlenen Hayat Tahrir Şam (HTŞ), bu süreçte beklenenin aksine radikal bir yönetim sinyali vermedi. Uluslararası muhabirlerin bildirdiğine göre, bireysel özgürlükler kısıtlanmazken, mezhepsel şiddet ve misilleme olaylarının düşük seviyede olduğu gözlemlendi. Suriyeliler, yılların baskıcı rejiminin ardından, İlk kez özgürüz diyerek yeni dönemin umut vaat eden yüzünü ortaya koyuyor. Rusya, 2015 yılında Esad rejiminin iç savaşta üstünlük sağlamasında kritik rol oynamıştı. Ancak bu kez, muhaliflerin Şamda kontrolü ele geçirmesine karşı dikkat çekici bir destek sağlamadı. Rus birlikleri, Şam ve Humus gibi şehirlerden çekilerek Lazkiyedeki Hmeymim Hava Üssüne yöneliyor. Rusyanın askeri teçhizatlarını buradan ülkesine nakletmeye başladığı ve Şamdaki diplomatik personelini geri çektiği bildiriliyor. Ancak, Suriyenin yeni yönetimiyle askeri varlığını sürdürüp sürdürmeyeceği belirsizliğini koruyor. Uzmanlar, Rusyanın Ukrayna savaşı devam ederken Suriye gibi başka bir bölgede etkisini artırmakta zorlanmasının, küresel gücündeki sınırları ortaya koyduğunu düşünüyor. Esad rejiminin devrilmesi, Rusya için yalnızca prestij kaybı değil, aynı zamanda stratejik bir bölgedeki etki alanının daralması anlamına gelebilir. Suriyenin yeniden yapılandırma sürecine odaklandığı bu dönemde, halk ve muhalif gruplar, ülkenin bütünlüğünü sağlamayı ve normalleşme sürecini hızlandırmayı hedefliyor. Jeopolitik dengelerin değiştiği bu süreçte, Suriyenin uluslararası arenadaki rolü ve bölgesel etkisi de yeniden şekilleniyor. İranın direniş ekseninin en kritik bağlantı yolu olarak gösterilen Suriyede yönetimi ele geçiren HTŞnin İranı Suriyeden çıkaracağız mesajını vermesi, yoğun İsrail saldırıları karşısında zayıflayan Hizbullah başta olmak üzere Şii milis güçlerin buradaki etkisini ciddi oranda kaybedeceğini gösteriyor. Nitekim Hizbullah lideri Naim Kasım da dün akşam yaptığı açıklamada Esad rejiminin devrilmesiyle birlikte tedarik hatlarının kesildiğini söyledi. Çöküşünden önce Suriye hükümeti, İranın Lübnandaki Hizbullaha silah ve malzeme tedarik etmesi için bir kara koridoru sağlıyordu. ABDde gelecek ay göreve başlayacak seçilmiş başkan Donald Trumpın da İrana karşı daha sert bir politika izleyeceğinin konuşulduğu bir dönemde Tahran yönetimi buradaki etkisini iyice yitirebilir. İran, Esad rejimini ayakta tutabilmek için milyarlarca dolar yardımda bulunmuş ve Şii milis gruplar aracılığıyla uzun süre askeri destek sağlamıştı. Esad rejiminin yıkılmasının ardından ortaya çıkan güç boşluğunu fırsat bilen İsrail, 1967den beri süren Golan Tepelerindeki işgalini genişleterek silahtan arındırılmış bölgeye girdi. İsrail savaş uçakları ise hiç durmadan ülke genelindeki askeri üsleri hedef aldı. Bir haftada 800den fazla hava saldırısı düzenleyen İsrail ordusu; hava savunma sistemleri, radar istasyonları, füze bataryaları, helikopter ve uçakların konuşlandığı hava üsleri, mühimmat ve silah depoları, Lazkiye açıklarındaki Suriye donanması gibi ülkenin dört bir yanına dağılmış askeri altyapıyı imhaya girişti. Tel Aviv yönetimi yapılan saldırıları silahların yanlış ellere geçmesini engellemek diye gerekçelendirdi. Ayrıca İsrail-ABDli gazeteci Barak Ravidin bildirdiğine göre Tel Aviv yönetimi, HTŞye bir mesaj göndererek İsrail sınırına yaklaşmamaları uyarısı yaptı. Ravid ayrıca Suriyedeki Dürzi nüfusa yönelik bir tehdit oluşması halinde İsrailin müdahale edeceğini ülkedeki Dürzi topluluklara ilettiğini söyledi. İsrail, bölgedeki yeni denklemden kendi saldırgan politikalarına fayda sağlama arayışında.