Netanyahu küplere bindi, Biden’dan ‘destek’ geldi! UCM'nin tutuklama emrini hangi ülkeler uygulayacak?

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) Gazze'de işlediği savaş suçları nedeniyle İsrail Başbakanı Netanyahu hakkında çıkardığı tutuklama kararının yankıları sürüyor. Gazze'deki soykırımın mimarı Netanyahu, karara yönelik antisemitik nitelendirmesi yaptı. AB Başkanı Biden'dan, Netanyahu'ya destek açıklaması geldi. Karar, Netanyahu ve Gallant'ın dünya genelinde 124 ülkeye girişlerinin kısıtlanacağı anlamına geliyor. İsrail basınında yer alan haberlere göre Fransa, Belçika, Hollanda ve Ürdün UCM'nin Netanyahu hakkındaki tutuklama emrini uygulayacağını duyurdu.Netanyahu, dünyanın gözü önünde gerçekleşen katliamı görmezden gelerek, UCMnin gerçeği çarpıttığını ve sivilleri kasten hedef almakla suçlandıklarını söyledi.Biz sivillerin zarar görmesini engellemek için her şeyi yapıyoruz dedi.UCM yargıçları, İsrail'in saldırıları sırasında Netanyahu, Gallant ve Deifin savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar işlemekten makul düzeyde suçlu bulunabileceklerini belirtti. TRT Haber'de yer alan bilgiye göre ABD Başkanı Joe Biden, UCMnin İsrailli yetkililerle ilgili kararını utanç verici olarak değerlendirdi.Biden, yaptığı açıklamada, UCMnin ima ettiği her şeye rağmen, İsrail ile Hamas arasında hiçbir denklem kurulamaz. İsrailin güvenliğini tehdit edenlere karşı her zaman İsrailin yanında olacağız ifadelerini kullandı. Netanyahu, Perşembe günü yaptığı açıklamada, UCMnin kararını modern bir Dreyfus davası olarak nitelendirdi ve bunun aynı şekilde sonuçlanacağını ifade etti.Katil başbakan, Lahey Mahkemesi, bizi kasten aç bırakma politikası gütmekle suçluyor. Oysa Gazzeye 700 bin ton gıda ulaştırdık, halkı tehlikeden uzak tutmak için milyonlarca mesaj, telefon araması ve broşür gönderdik. Buna karşılık Hamas, sivilleri tehlikenin içinde tutmak için elinden geleni yapıyor, onları canlı kalkan olarak kullanıyor dedi.İsrail, UCM kararını geçersiz olarak gördüğünü açıkladı. Eski Başbakan Ehud Olmert ise Netanyahunun Hamas ile mücadelesini eleştirmesine rağmen UCMnin kararına katılmadığını belirtti. Mahkeme, Netanyahu ve Gallant'ın 8 Ekim 2023'ten 20 Mayıs 2024'e kadar işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan sorumlu olduklarına dair makul gerekçeler bulunduğuna hükmetti.Kararda, her iki şüphelinin Gazze'deki sivil halka yönelik gıda, su, ilaç, yakıt ve elektrik gibi yaşamsal malzemelerin ulaştırılmasını kasıtlı olarak engellediği belirtildi. Mahkeme, İsrail'in insani yardıma izin verdiği durumlarda bile bunun uluslararası toplumun baskısı veya ABD'nin talepleri sonucu gerçekleştiğini, yardımların hiçbir zaman Gazze halkının ihtiyaçlarını karşılayacak düzeye ulaşmadığını kaydetti.Kararda, tıbbi malzeme ve ilaçların, özellikle anestezi ilaçları ve cihazlarının Gazze'ye girişinin engellenmesi nedeniyle doktorların yaralılara ve çocuklara anestezi malzemeleri olmadan ameliyat yapmak zorunda kaldığı vurgulandı.UCM, gıda, su, elektrik ve yakıt eksikliğinin Gazze'deki sivil nüfusun bir kısmının yok edilmesine yönelik koşulları oluşturduğunu, bunun çocuklar dahil sivillerin yetersiz beslenme ve susuzluk nedeniyle ölümüne yol açtığını belirledi.Netanyahu ve Gallant'ın sivil üst düzey yöneticiler olarak, Gazze'deki sivil halka yönelik kasıtlı saldırıların önlenmesi için gerekli önlemleri almadıkları da kararda yer aldı. UCM'nin çıkardığı tutuklama emirlerinin uygulanması, Roma Statüsü'nün 86 ve 87. maddeleri gereğince taraf ülkelerin yükümlülüğünde bulunuyor.Statünün 89. maddesi uyarınca Netanyahu ve Gallant'ın, UCM'ye taraf herhangi bir ülkeye seyahati durumunda, o ülkenin yetkili makamlarının kendilerini tutuklayıp Lahey'deki mahkemeye teslim etmesi gerekiyor.Mahkemenin daha önce çıkardığı tutuklama emirlerinin uygulanmasında zorluklar yaşandı. Sudan'ın eski lideri Ömer el-Beşir hakkındaki tutuklama emri Güney Afrika ve Ürdün tarafından, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkındaki emir ise Moğolistan tarafından uygulanmadı.Bununla birlikte tutuklama emirleri, şüphelilerin seyahat özgürlüğünü pratikte kısıtlıyor. Nitekim Putin, hakkındaki tutuklama emri nedeniyle BRICS zirvesi için Güney Afrika'ya gitmekten kaçınmıştı.Netanyahu ve Gallant'ın da Kanada, Avustralya, İngiltere, Fransa, Almanya, Hollanda, Belçika, İsveç gibi ülkelerin yer aldığı ve çoğunluğu Avrupa Birliği, Afrika ve Asya ülkelerinden oluşan UCM'ye üye 124 ülkeye seyahat etmekten kaçınmak zorunda kalacağı belirtiliyor. Avrupa Birliği (AB) üyelerinin tamamı, Roma Statüsü'ne taraf. Bu durum, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) kararlarına uymakla yükümlü oldukları anlamına gelir. UCM'nin Netanyahu hakkındaki emrini, AB ülkeleri teorik olarak yerine getirmek zorunda. Bu nedenle Netanyahu'nun AB ülkelerine seyahati, karmaşık bir diplomatik durum yaratabilir. Euronews'te yer alan habere göre, Fransa ve Hollanda, Netanyahu ve Gallant hakkında çıkarılan tutuklama emirlerini uygulayacaklarını duyurdu. Belçika ve Ürdün de benzer şekilde emirleri uygulama niyetinde olduklarını açıkladı.