Esad'sız Şam'da Neler Oluyor?

Esadın kaçtığı ilk günden bu yana Şamda halkın nabzını tutuyoruz... HTŞnin geldiği geçen pazar günü yüzlerde sevinç ve şaşkınlıkla birlikte tedirginlik ve korku da okunuyordu. Ancak günler geçtikçe Şamlılar rahatlamaya, gülmeye, eğlenmeye başladı. Hayat normal akışına kavuşmuş görünüyor. İşyerleri, mağazalar açıldı, gece saatlerine kadar açık olan mekânlarda aileler yemek yiyor. Kızlı erkekli arkadaş grupları kafelerde takılıyor... Konuştuğumuz Şamlılar, Tedirgin olsak da özgür hissediyoruz, nefes almaya başladık diyor...Suriyede rejimin devrilmesinden sonra yönetimi ele alan Heyet Tahrir Şam (HTŞ) öncülüğündeki muhalifler, Esadın kaçışıyla sevinç yaşayan halkta bir yandan da tedirginliğe yol açmıştı. Nasıl bir tavırla karşılaşacaklarını bilemeyen bazı kesimler, yine bir baskı rejimine geçmekten korkuyordu. Ancak özellikle başkent Şamda güvercin adımlarıyla başlayan kutlamalar, zamanla yerini büyük bir coşkuya bıraktı. İlk günlerde biraz seyrek de olsa şehrin en önemli meydanı olan Emevi Meydanında toplanan kalabalık gün geçtikçe büyüdü. Suriyenin hemen her yerinden gelenler meydana akmaya başladı. Artık sloganlar atarak, özgürlük marşları söyleyerek zaferi kutluyorlar. Gençlerin çoğunlukta olduğu kalabalıklarda, başı açık-kapalı genç kızlar ve kadınların da sayısı her geçen gün artıyor. Araçlarıyla konvoy oluşturarak şehir turu atanlar arasında çok sayıda kadın sürücü de var. Konuştuğumuz Şamlılar, özellikle de kadınlar Esadın baskıcı rejiminde nefes alamıyorduk. Tedirginliğimiz olsa da kendimizi daha özgür hissediyoruz, nefes almaya başladık. Bizim sevincimiz HTŞnin gelişinden çok rejimden kurtulmuş olmaktan kaynaklanıyor diyor. Şamda günlük hayat da akışına girmeye başladı. Halk yeni döneme alışmış görünüyor. Sokaklar hareketlenirken mağazalar, alışveriş yerleri, lokantalar, kafeler açıldı. Gençlerin takıldığı mekânlar da dolmaya başladı. Kızlı-erkekli, başı açık, başı kapalı gençlerin uğrak yerlerinin başında ise nargile mekânları ve kafeler geliyor. Gündüz çarşı-pazarda alışveriş yoğunluğunun yaşandığı Şamda, akşamları da hareketlilik devam ediyor. Gece saatlerine kadar açık olan lokantalarda Suriyeliler aileleriyle, arkadaşlarıyla yemek yiyor. Şamda meşhur olan tatlıcılar da gece yarısına kadar hizmet veriyor. İlk günlerde kapalı olan kentteki lüks mağazalar ve lüks mekânlar da yeniden açıldı. Gün içerisinde ve akşam geç saatlere kadar Şam merkezde araç trafik yoğunluğu devam ediyor. Şamın her yerinde, araçlarda, işyerlerinde yeni Suriye bayrakları asılı. Cuma ve cumartesi günlerinin tatil olduğu Suriyede bugün okulların tekrar eğitime başlayacağı öğrenildi. Ayrıca Şamdaki bankalar da bugün yeniden hizmet vermeye başlayacak. Muhaliflerin, Şamda nasıl bir yönetim sergileyecekleri merak konusu. Suriye rejimiyle özdeşleşen simgeleri ortadan kaldıran ve Esad ailesine ait heykelleri yıkan HTŞ, ülkedeki diğer semboller, farklı din ve mezheplere ait yerlere ise dokunmadı. Şu ana kadar kapsayıcı ve bütünleştirici dil geliştiren HTŞ ile muhalif gruplar, Suriye halkı ve Özgür Suriye söylemlerini öne çıkarıyor. İdlibteki radikal yönetimin aksine Şamda daha kapsayıcı ve özgürlükçü bir profil çizen HTŞnin üst düzey yöneticileri, başta Hıristiyan, Alevi ve Şii olmak üzere farklı din, mezhep gruplarının yaşadıkları bölgelere giderek buradaki halka güvence verdi. Afganistana da gittim İdlibi de gördüm. Şu ana kadar tanık olduğum gelişmelere göre bence Şam ve Halep, ne Kabil olur ne de İdlib... Fakat gelecekte ne olacağını şimdiden tam anlamıyla kestirmek pek mümkün değil. Zira HTŞ, birçok muhalif örgütün bileşiminden oluşuyor. Ahraruş Şam, El Kaide, El Nusra ve DEAŞtan ayrılanları da bünyesinde bulunduran HTŞnin içindeki radikal grupların tavrının ne olacağı meçhul. Son süreçte Beşar Esadı devirmek için Türkiyenin desteklediği Suriye Milli Ordusu (SMO) ve ABD destekli Suriye Özgür Ordusu da (SÖO) HTŞ ile birlikte hareket etti. Suriyenin yeni yönetiminde SMO ve SÖOnun ne kadar etkin olacağı, HTŞnin iktidarı paylaşıp paylaşmayacağı da belirsizliğini koruyor. Kaynak: Hürriyet / Fevzi Kızılkoyun & Mert Gökhan KOÇ