Ege Denizi’ni vuran sarsıntılar yanardağ ile bağlantılı mı? Deprem fırtınasında SON DURUM: İşte uzmanların açıklamaları…

28 Ocak'tan bu yana 400'ün üzerinde deprem meydana Ege Denizi'nde sarsıntılar sürüyor. AFAD verilerine göre son olarak saat 14.50'de 4.4 büyüklüğünde sarsıntı kaydedildi. Santorini Adası'nda artan sismik hareketlilik sebebiyle bölgeden çok sayıda kişi ayrıldı. Tedbir amaçlı 4 adada bir günlüğüne eğitime ara verildi. Peki depremlerin Santorinideki yanardağ ile bağlantısı var mı? Egedeki deprem fırtınası ne zaman son bulur? Amorgos fayını tetikleyebilir mi? İşte son dakika gelişmelerEge Denizi'nde, 28 Ocak'tan itibaren yoğunlaşan depremlerin sayısının 400'ün üzerine çıktığı bildirildi.Yunanistan'da Başbakan Miçotakis liderliğinde hükümet yetkilileri ve uzmanların katılımıyla yapılan toplantıda, bölgedeki sismik hareketlilik ve olası büyük depreme karşı alınabilecek önlemler masaya yatırıldı. İklim Krizi ve Sivil Koruma Bakanı Vasilis Kikilyas, toplantı sonrası gazetecilere yaptığı açıklamada, şu ana dek konuyla ilgili alınan kararların tedbir niteliğinde olduğunu belirterek, vatandaşlardan kararlara ve koyulan yasaklara riayet etmesini istedi.Ege'deki Amargos Adası Belediyesi de 3 Şubat Pazartesi günü adadaki kreşler ile ilk ve orta dereceli okullarda eğitime bir gün ara verildiğini açıkladı. Adada tüm kültürel etkinlikler iptal edilerek, bölge sakinlerinden kapalı alanlarda toplanmaktan kaçınması istendi.Yunan basınında yer alan haberlere göre, okullarda eğitime bir gün ara verilmesi, belediye etkinliklerinin iptali gibi tedbirlerin alındığı Santorini'ye de önlem amacıyla arama kurtarma ekibi, arama kurtarma köpeği ve insansız hava araçları sevk edildi. Adada arama kurtarma ekipleri için çadırlar kuruldu. Öte yandan, olası deprem anında yapılara zarar vermemesi için havuzlar boşaltıldı. Kathimerini gazetesinde yer alan habere göre Jeodinamik Enstitüsü Araştırma Direktörü Athanasios Ganas, 1956da büyük depreme neden olan Amorgos fayının harekete geçme riski bulunmadığını söyledi. Ganas, Santorininin kuzeydoğusunda önemli bir sismik aktivite olduğunu belirtti.Gazetenin uzmanlardan aktardığına göre artçı sarsıntıların merkezi Santorininin kuzeydoğusuna doğru ilerledi. Yunanistan basınına yansıyan haberlere göre uzmanlar, mevcut veriler ışığında depremlerin su altı fay hatlarından kaynaklandığı ve volkanik faaliyetlere bağlı olmadığı kanaatinde.Ancak artçı sarsıntıların haftalarca sürebileceği de belirtiliyor. Bir uzman isim, 5.5 büyüklüğüne kadar bir depremin Santorini için büyük bir sorun teşkil etmeyeceğini düşündüklerini vurguladı. Öte yandan her ihtimale karşı vatandaşların kapalı alanlarda toplanmaktan kaçınmaları ve terk edilmiş binalara yaklaşmamaları gerektiği hatırlatıldı. Yunan basınında yer alan haberlere göre, Santorini Adası ve çevresinde son günlerde artan sismik hareketlilik nedeniyle bazı Ada sakinleri geceyi araçlarında geçirdi.Büyük bir deprem olacağı endişesi taşıyan çok sayıda kişi ise başkent Atina'ya gitmek üzere Santorini Limanı'na yöneldi.Santorini-Atina uçak bileti fiyatlarındaki artış da Yunan basınına yansıdı.Santorini başta olmak üzere Ege adalarında artan sismik hareketlilik ile Atina Jeodinamik Enstitüsünün verilerine göre bölgede 24 Ocak'tan bu yana 380'in üzerinde minik deprem yaşanması, uzmanları ve hükümeti harekete geçirmişti.Başbakan Miçotakis liderliğindeki hükümet yetkilileri ve uzmanların katılımıyla dün akşam yapılan toplantıda bölgedeki sismik hareketlilik ve olası büyük depreme karşı alınabilecek önlemler masaya yatırılmıştı. Tedbir amaçlı Santorini dahil 4 adadaki okullarda bir günlüğüne eğitime ara verilmesi kararlaştırılmış, kültürel etkinlikler iptal edilmiş, halktan kapalı ortamlarda toplu halde bulunmaktan kaçınmaları istenmişti.Santorini'ye tedbir amacıyla arama kurtarma ekibi ve insansız hava araçları sevk edilmiş, Ada'da arama kurtarma ekipleri için çadırlar kurulmuştu.Öte yandan, olası deprem anında yapılara zarar vermemesi için havuzların boşaltılması istenmişti. Depremleri değerlendiren DEÜ DAUM Müdürü ve Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Son günlerde Ege Denizi'nde Santorini Adası'nın hemen kuzeyinde büyüklükleri 3 ile 4.8 arasında değişen deprem fırtınası şeklinde bir aktivitenin devam ettiği anlaşılmaktadır. Bu depremlerin jeolojik ortamına baktığımızda Atina- Santorini- Datça- Bodrum hattı boyunca yay şeklinde bir geometriye sahip aktif bir volkanik ada yayı içinde geliştiğini görüyoruz. Güney Ege Volkanik Ada Yayı olarak bilinen bu yay şekilli ortamda değişik büyüklükte Santorini, Milos, Nisiros gibi volkanik adalar bulunur. Bu adaları oluşturan volkanlar çevresinde tarihsel ve aletsel dönemde çok sayıda depremler, tarihsel dönemlerde bu adalarda volkanik patlamalar gelişmiş. Bu nedenle, bu adaları oluşturan volkanların günümüzde de aktif olduğu kabul edilmektedir diye konuştu. Bunun yanında, bölgede bu volkanik çıkışları kontrol eden deniz altı diri faylar bulunduğuna da dikkati çeken Prof. Dr. Sözbilir, Bu diri faylar da aynı şekilde volkanik yay geometrisine uygun olacak şekilde, Yunanistan ile Türkiye arasındaki Ege Denizi altındaki kabuğu kırarak, deprem üretmekte ve böylece bölgedeki gerilmeyi karşılamaktadır. Ege kabuğunun altında ise Girit Adası güneyinden geçen ve Ege dalma batma zonu olarak bilinen yay şekilli levha sınırı bulunur. Bu sınırın güneyinde ise Afrika levhası Ege levhasının altına yılda 20 milimetre hızla dalmaktadır. Bu nedenle Girit Adası ile Rodos Adası arasında da çok sayıda deprem meydana gelmektedir ifadelerini kullandı. Yunan meslektaşlarının son 10 yılda Ege Denizi altındaki faylarla ilgili yaptığı yayınlara da değinen Prof. Dr. Hasan Sözbilir, şunları söyledi:Santorini kuzeyinde, Santorini-Amorgos fay sisteminin varlığını ortaya çıkarmış ve bu fay sistemi boyunca önemli bir aktivitenin olacağını ve bu aktivitenin aktif volkanizma ile ilişkili olabileceğini belirtmişlerdir. Geçen yıl yapılan bir çalışmada da 9 Eylül 1956 yılında meydana gelen 7.5 büyüklüğündeki ve 25 kilometre odak derinliğindeki Amorgos depreminin deniz tabanında 75 kilometre uzunluğunda yüzey kırığı geliştirdiği ve yakın adalarda tsunamiye neden olduğu anlaşılmıştır. Kayıtlarda 1956 depreminden sadece 13 saniye sonra odak derinliği 45-90 kilometre olan ve büyüklüğü 6 ila 7.2 olan 2nci bir deprem daha meydana geldiği bilinmektedir. Bu depremlerde Santorini ve Amorgosta 3 bin 200 binanın hasar gördüğü ve 54 kişinin can verdiği kayıtlardan anlaşılmaktadır. Son günlerde ocak sonu, şubat başında meydana gelen depremler de Santorini-Amorgos fayı ve bu fayın yakın çevresindeki fayların tetiklendiği anlaşılmaktadır. 1956 yılında Amorgos fayının kırıldığını düşündüğümüzde son bir haftadır meydana gelen depremlerin magmatik kaynaklar ve hidrotermal aktivite nedeniyle tetiklenmiş depremler oldukları ve yeni bir volkanik aktivite başlangıcını gösterdiği kabul edilebilir. Bu nedenlerle, bölgedeki Anafi-Astypalea fay sistemi, Los fay sistemi ve Kinairos fayının yakın gelecekte yıkıcı deprem üretme ihtimali yüksek görünmektedir Türkiye için rahatlatan açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Sözbilir, Bu fay sistemlerinin Türkiye kıyılarına uzaklığı 150-200 kilometreyi bulduğundan, Türkiyenin bu depremlerden etkilenme derecesi düşüktür. Fakat bu bölgedeki deniz altı faylarının 7den büyük deprem üretmesi durumunda Kuşadası-Bodrum-Datça kıyılarının tsunami tehlikesi açısından modellenmesi ve buna göre önlem alınması gerekmektedir dedi.