Beyaz Saray'a yeniden dönüyor! Trump'ı bekleyen 4 kritik konu

ABD'nin 47. Başkanı seçilen Cumhuriyetçi Donald Trump, ocak ayında yemin ederek Beyaz Saray'daki görevine başlayacak. ABD'de başkanlık yarışında zafer konuşması yapan Donald Trump, 47. başkan seçilmem dolayısıyla Amerikan halkına teşekkür ediyorum dedi.Trump, zafer konuşmasında Savaşları bitirme sözü verirken kampanya döneminde Gazze, Ukrayna savaşıyla ilgili açıklamaları, Suriye ve Türkiye konusundaki önceki yaklaşımları olası gelişmeler konusunda bazı ipuçları veriyor. 2016-20 döneminde Rusya lideri Vladimir Putin ile nispeten iyi ilişkiler içinde olan Trump, Ukrayna krizinin patlak vermesi sonrasında Ben görevde olsaydım Rusya buna cesaret edemezdi minvalinde açıklamalar yapmıştı. Seçim kampanyasında ise iktidara geldiğinde 24 saat içinde Ukrayna savaşını bitirebileceğine dair iddialar ortaya attı. Çünkü nereye varacağı belli olmayan pahalı bir savaşın ABDnin çıkarına olmadığı görüşünde. Trump plana dair ayrıntı vermezken Başkan Yardımcısı adayı JD Vanceden bazı açıklamalar geldi. Buna göre planda Rusya-Ukrayna mevcut sınırında askerden arındırılmış tampon bölge, Ukrayna sınırının güçlendirilmesi, Kievin tarafsız ülke olarak kalması gibi unsurlar yer alıyor. Planın Ukraynanın işgal altında olan Kırım ve Donetsk bölgesinin bir kısmının Rusyaya geçmesini öngördüğü anlaşılıyor. Trump, Kievin tavizi anlamına gelecek böyle bir plan konusunda Avrupa ve Ukraynayı ikna edebilir mi belirsiz. Ancak Trump zaferinin Ukraynalıları endişelendirdiğini söylemek mümkün. Donald Trump Beyaz Sarayda olduğu dönemde İsrail lehine birçok adım attı. Kudüsü İsrailin başkenti kabul etti, İsrailin Golan Tepeleri ilhakını tanıdı. Ayrıca İsraili Arap ülkeleriyle barıştırma projesi olan İbrahim Anlaşmalarına ön ayak oldu. Kampanya döneminde de İsrailin Gazze savaşının sona ermesi gerektiği yolunda açıklamalar yapmıştı. Geçen hafta İsrailin Times of Israel haber sitesinde yayınlanan özel habere göre Trump, temmuz ayında Floridadaki malikanesinde kabul ettiği İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahuya Beyaz Saraya döneceği tarihe kadar Gazze savaşını bitirmesi gerektiği mesajı verdi. Buna göre savaş bitse de İsrail, Gazzede Hamasa yönelik operasyonlarını sürdürebilecek. İsrailde ateşkes ve yaklaşık 100 kadar rehinenin evlerine geri dönmesi için baskı artarken Netanyahu, Savaşı bitir diyen Trump ile Savaş devam etsin diyen aşırı sağcı koalisyon ortakları arasında kalabilir. Trumpın seçim kampanyasında neredeyse Suriye meselesine hiç geçmedi gibi. Başkan olduğu dönemde ise terör örgütü PKK/YPG ile terör örgütü DEAŞa karşı mücadale çerçevesinde Suriyede bulunan 2 bin askerini çekme kararı almıştı. Hali hazırda özellikle Suriyenin petrol bölgelerinde Amerikan askeri varlığı ve PKK/YPG ile işbirliği sürüyor. İsrailin İran, Suriye, Lübnan ve Gazzede sıcak çatışmaların içinde olduğu bir dönemde ABDdeki yeni iktidarın da bölgedeki askeri varlığın ve statükonun korunmasından yana tavır alabileceği yorumları yapılıyor. İlk Trump döneminde Türkiye ile ilişkilerde inişli çıkışlı bir seyir yaşanmıştı. Yeni dönemde de Ortadoğu krizleri, Rusyadan alınan S-400ler nedeniyle Türkiyenin çıkarıldığı F-35 savaş uçağı projesine geri dönmesi, Trump döneminde alınan CAATSA yaptırımlarının kaldırılması, F-16 savaş uçağı alımıyla ilgili süreç, Türkiyenin Avrupadan Eurofighter savaş uçağı alma talebi, ABDnin PKK/YPG ile işbirliğini sürdürmesi önemli başlıklar olarak gündeme gelebilir. Her halûkarda ilk görev süresinde iki ülke arasında birçok kriz yaşansa da Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğanı hep takdir ettiği liderler arasında saymıştı. Dolayısıyla Biden dönemine göre liderler seviyesinde daha etkin bir iletişim dönemine geçilmesi sürpriz olmayacaktır. Öte yandan Trumpın alameti farikası haline gelen öngörülmezliği için ihtiyat payı bırakmak faydalı olabilir.