Fransa'da cumhurbaşkanı adayları ve vaatleri

Fransa'da yarın yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda 11 aday yarışıyor. Hiçbir adayın yüzde 50 oy alamaması durumunda, ki bu imkansız görülüyor, ilk turda en fazla oy alan iki aday 7 Mayıs'ta ikinci turda karşı karşıya gelecek.Fransa'da cumhurbaşkanlığı seçimlerine artık sayılı saatler kaldı. Anketlere göre ilk beş sıradaki adaydan dördünün ikinci tur şansı var. BBC Türkçe'nin derlemesine göre; Bu adaylar aşırı sağcı Ulusal Cephe'nin lideri Marine Le Pen, kendisini merkezde konumlandıran En Marche (Yürüyüş) hareketi lideri Emmanuel Macron, merkez sağdaki Cumhuriyetçi aday François Fillon, aşırı solun adayı Jean-Luc Mélenchon ve iktidardaki Sosyalist Parti'nin adayı Benoit Hamon.Peki beş aday seçmenlere neler vadediyor? 48 yaşındaki hukuk fakültesi mezunu Marine Le Pen, Ulusal Cephe'nin liderliğini 2011 yılında babası Jean-Marie Le Pen'den aldı ve son cumhurbaşkanlığı seçimlerinde üçüncü sırada yer aldı.Kamuoyu yoklamalarına göre Le Pen'in yarışta bu kez ilk turda birinci sıra için Emmanuel Macron ile çekişiyor. Ancak Le Pen'in seçimi ikinci turda kazanması beklenmiyor. Le Pen'in 2. Dünya Savaşı sırasında 130 bin Yahudinin toplanarak Auschwitz kampına gönderilmesinde Fransa'nın suçunun olmadığını savunması tepkilere yol açtı.İslam ve göçmen karşıtlığıyla bilinen Le Pen'in vaatlerinin başında, yeni kanunlar hazırlanana kadar Fransa'ya tüm yasa dışı göçü askıya almak var. Vaatleri:- AB ile yeni müzakereler ve bunların referandumda oylanması- Yasa dışı göçmenlerin sınır dışı edilmesi ve yasal göçün yılda 10 bin ile sınırlandırılması- 15 bin yeni polisin işe alımı ve 40 bin kişilik yeni cezaevleri inşaası- Radikal İslamcıların gittiği camilerin kapatılması ve sosyal konutlarda Fransız vatandaşlarına öncelik tanınması- Haftalık çalışma saatinin 35'te kalması, emeklilik yaşının 60 olması 39 yaşındaki Emmanuel Macron, seçilmesi halinde Fransa'nın en genç cumhurbaşkanı olacak. Macron'un ikinci turua kalması halinde Le Pen'i yeneceği düşünülüyor.Emmanuel Macron milletvekili değil ve daha önce cumhurbaşkanlığına aday olmadı, ancak siyasette hızla yükseldi.2014 yılında ekonomi bakanlığı görevini üstlenmeden önce, Cumhurbaşkanı François Hollande'ın maliye danışmanı olarak görev yaptı. Pazar günleri dükkanların daha çok açılmasını sağlayan yasalarla iş dünyasına yeni bir hareketlenme getirse de, politikaları iktidardaki Sosyalistler tarafından eleştirildi. Macron, cumhurbaşkanlığına adaylığını koymadan önce bakanlıktan istifa etti.Bir yıl önce kurduğu Yürüyüşü ne sağda ne solda bir siyasi hareket olarak nitelendiriyor.Macron, kendisinden 20 yaş büyük eski İngilizce öğretmeniyle evli ve yedi tane üvey torunu bulunuyor. Vaatleri:- Meslek eğitimi, kömürden yenilenebilir enerjiye geçiş, altyapı ve modernizasyon gibi kamu yatırımları için 50 milyar euro harcanması- Şirketlere vergi indirimi ve 35 saatlik haftalık çalışma süresinin artırılması için şirketlerle müzakereler yapılması- İşsizlik oranının yüzde 9,7'den yüzde 7'ye indirilmesi 62 yaşındaki François Fillon, merkez sağdaki Cumhuriyetçiler Partisi'nin adayı seçilir seçilmez cumhurbaşkanlığı yarışının favorisi haline gelmişti. Partisinin aday göstermediği eski cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve eski başbakan Alain Juppé Fransa'da hep icraatları nedeniyle tartışılan siyasetçilerdi, ama kampanya sürerken bir diğer eski başbakan Fillon da epey tartışmalı bir aday haline geldi.Fillon'un seçim kampanyası, eşinin ve iki çocuğunun kamu fonlarını kişisel çıkarları için kullandıklarına ilişkin iddialarla sarsıldı.Hakkında resmi soruşturma açılırsa seçimlerden çekileceğini açıklayan Fillon bunu yapmadı ve siyasi bir suikastın kurbanı olduğunu savundu.Bu skandala rağmen, anketlerde seçim kampanyasını en önde götüren iki adayın (Le Pen ve Macron) hemen gerisinde geliyor. Vaatleri:- Kamu sektöründe yarım milyon kişiyi işten çıkarırken haftalık çalışma süresinin 35 saatte tutulması,- Varlık vergisinin kaldırılmasıIrak ve Suriye'deki savaşa katılmış cihatçıların Fransa vatandaşlığından çıkarılması- Rusya üzerindeki AB yaptırımlarının kaldırılması için çaba harcanması ve Suriye Devlet Başkanı'na Beşar Esad'a DEAŞ örgütünü yenmesi için yardım edilmesi Sol sosyalist Jean-Luc Mélenchon, yarışı önde götüren dört adaydan biri. Gençler arasında desteği yüksek görünüyor.Fransa'daki Komünist Partisi tarafından da desteklenen Sol Parti üyesi 65 yaşındaki Mélenchon, geçen yıl Başkaldıran Fransa Hareketini kurdu. Mélenchon; üretim, ticaret ve tüketim araçlarının değişmesi gerektiğini söylüyor ve iklim değişikliği ile ilgili endişelerini dile getirerek, Bu, bizi felce uğratan ilişkileri gevşetmek için şahane bir fırsat diyor.AB'nin ekonomik liberalizminin demokratik değişimin önünü kapadığını savunan Mélenchon, AB ile yapılan anlaşmaların gözden geçirilmesi gerektiği görüşünde. Vaatleri:- Oy verme yaşının 16'ya indirilmesi- Fransa'nın başkanlık sistemini değiştirmesi. Seçimlerde nispi temsil sisteminin uygulanması ve parlamentoya daha fazla güç verilmesi- Ülkede hiç kimsenin evsiz kalmaması. Kısmen vatandaşlar tarafından ödenen reçeteli sağlık harcamalarının tamamen kamu bütçesinden ödenmesinin sağlanması. 'Sosyalist Parti'nin sol kanadındaki' bir isim olarak bilinen Benoît Hamon, ABD'de Demokrat başkan aday adayı Bernie Sanders'e benzetiliyor.49 yaşındaki Benoît Hamon, eski başbakan Manuel Valls'ı ön seçimde yenerek Fransa'da Sosyalistlerin cumhurbaşkanı adayı oldu. Valls ise bu sonuç üzerine Macron'u destekleyeceğini açıkladı.Hamon ise hem Mélenchon'un adaylığı, hem de bölünmüş Sosyalist Parti'nin tamamından destek göremediği için şu anda diğer dört adayın gerisinde kalmış görünüyor. Vaatleri:- Robotlar tarafından yapılacak işlerin vergilendirilmesi- Esrarın yasallaştırılması- Çalışanları işe almayı ve işten çıkarmayı kolaylaştıran yasanın iptali- Ayda 2,185 eurodan daha az kazananların gelirlerini artırmaya yönelik bir plan hazırlanması- İşsizlere ayda 600 euro ödenmesi ve en düşük ücret grubuna ayda 200 euro ek gelir sağlanması- 2025'e dek elektriğin yüzde 50'sinin yenilenebilir enerjiyle üretilmesi