Dikkat! Bu hastalıklarınız varsa aşıya geç kalmayın

Osman Müftüoğlu, COVID-19 salgınındaki risk gruplarına ve aşıya ilişkin araştırmaları Hürriyet'teki köşesine taşıdı. İşte Müftüoğlu'nun o yazısı...Salgının başından bu yana biriken bilgiler 2 yönlü bir tehdidin altını ısrarla çiziyor.Tehditlerden biri COVID-19 nedeniyle hastanede yatan ağır hastaların, özellikle de yoğun bakım ihtiyacı duyan vakaların önemli bir kısmında tip 2 diyabetin yani yetişkin tipi şeker hastalığının saptanması. İkinci tehdit ise daha da önemli: COVID-19 geçirenlerin, özellikle hastalığı ağır atlatanların ve uzamış COVID problemi yaşayanların bir kısmında hastalığı takiben tip-1 ve tip-2 diyabet ortaya çıkabiliyor. İşin uzmanları olarak biz doktorların da, bu tehditlerin muhatabı olan sizlerin de bu 2 önemli bilgiyi dikkate almalarında fayda var. Nedeni şu... Geçtiğimiz günlerde Dünya Sağlık Örgütü önemli bir açıklama yaptı. Örgüt Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus yaptığı o açıklamada, COVID-19 nedeniyle hastanelerde yatan hastaların önemli bir bölümünü şeker hastalarının oluşturduğunu belirterek insülin direnci, gizli ya da açık diyabet ya da diyabetin derecesi ne olursa olsun tip-2 diyabeti olan kişilerde COVID-19un beklenenden daha ağır seyrettiği uyarısı yaptı. O açıklamanın net anlamı şudur: İnsülin direnci, gizli veya açık diyabet gibi bir sorununuz varsa lütfen aşınızı yaptırmada geç kalmayınız. Eğer herhangi bir şekilde COVID-19la karşı karşıya kalırsanız tedavi için süratle yetkin bir sağlık kurumuna başvurunuz. Yukarıda da belirttiğim gibi pandemiyle mücadelenin ilk günlerinden itibaren koronavirüs-diyabet ilişkisi konusunda önemli verilere ulaşıldı. Bu verilerin en mühimi de koronavirüsten sonra diyabet sıklığının arttığı şeklindeki gözlemler ve açıklamalar oldu. Anlaşılan o ki koronavirüs bazı şanssız kişilerde pankreası da hedef alabiliyor. Pankreasta yaptığı hasarlar ile bu önemli ve yaşamsal içsalgıbezinde, insülin üretimini sekteye uğratabiliyor. Bu özellikle tip-1 diyabete genetik olarak yatkın çocuklar ve gençler için önemli bir ayrıntı, mühim bir bilgi. Diğer taraftan insülin direnci ve/veya gizli diyabeti olanlarda da problem var. Bu kişilerde COVID-19 iyileştikten bir süre sonra kan şekeri yükselmeye, kalıcı bir tip 2 diyabet tablosu gelişmeye başlıyor. Kanaatime göre, COVID-19 enfeksiyonu süreci ve sonrasında pankreas fonksiyonlarını -özellikle göbekli ve obezlerde- daha dikkatli bir gözle değerlendirmek lazım.