Cumhurbaşkanı Tokayev, güvenlik güçlerine uyarı olmaksızın ‘vur’ emri verdi

Akaryakıt zammının tetiklediği kanlı protestolara sahne olan Kazakistanda Cumhurbaşkanı Tokayev, güvenlik güçlerine uyarı olmaksızın vur emri verdi. Ülkeye Rusya ve müttefiklerinin askerlerinin konuşlanması da sürüyor. Önceki lider Nazarbayevin nerede olduğu ise meçhul.Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ülkesinde silahlı isyana dönüşen olaylarla ilgili önemli bir karar alarak, polis ve orduya teröristleri gördüğünüz yerde vurun emrini verdi. Bu sert açıklama, Rusyanın barış gücü adı altında Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) çerçevesinde Kazakistanda binlerce asker indirmesi sonrasında geldi. Dün üçüncü kez televizyondan halka seslenen Cumhurbaşkanı Tokayev, Kazakistan genelinde kırmızı terör alarmı ilan ediyorum. Ülkemize saldıran 20 bin civarında iyi hazırlanmış teröristi yakalamak için özel güvenlik birimi kuruldu. Ayrıca tüm güvenlik güçlerine elinde silahlı teröristleri görüldükleri yerde imha amaçlı ateş açma izni verdim. Dünya ülkelerinden eli silahlı isyancılarla görüşmeler yapmamız telkin ediliyor. Daha saçma bir öneri olamaz. Teröristlerle hiçbir görüşme ve müzakere yürütme niyetimiz yok dedi. Bu zor günümüzde yardımımıza gelen Rusya Başkanı Vladimir Putine sonsuz teşekkür ediyorum. Benzer şekilde bize destek veren Türkiye, Çin ve Özbekistana da teşekkürlerimi iletiyorum diyen Tokayev, ülkede büyük ölçüde kontrolün sağlandığını da duyurdu. Cömert Tokayev, Güvenlik güçleri sıkı çalışıyor. Tüm bölgelerde anayasal düzen büyük ölçüde sağlandı dedi. Tokayev, bazı bölgelerde silahlı teröristlerin saldırılara devam ettiğini ekledi. Çatışmalarda 26 silahlı saldırganın öldürüldüğü belirtildi. Kazakistanda 2 Ocaktan bugüne yaşanan protestolarda halkın dile getirdiği sıkıntıların giderilmesi için reform başlatılacağını da kaydeden Tokayev, Teröristlerin etkisiz hale getirilmesinden sonra tahmini 11 Ocakta meclisi acil oturuma çağırarak geniş çaplı reformları ele almayı planlıyoruz. Kazakistanın yeniden bölgemizin parlayan yıldızı olacağına inanıyorum ifadelerini de kullandı. Öte yandan isyanın ülkedeki iki iktidar grubu arasındaki hesaplaşma için kullanıldığına dair iddialar gündeme geldi. Matruşka darbesi adı verilen senaryoya göre Tokayev, isyanı bahane ederek 5 Ocakta eski milli lider Nursultan Nazarbayevi görevinden almakla kalmadı, yeğeni Abiş Samat Satıbaldıoğlunu da Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcılığı görevinden uzaklaştırdı. Nazarbayevin yakın adamı Kazakistan Ulusal Güvenlik Komitesi (eski KGB) şefi Kerim Masimov da görevden alındı. Rusyayı da yardıma çağıran Tokayev konumunu güçlendirme fırsatı buldu. Rus yapımı bir oyuncak olan matruşka, ahşap el yapımı bebek figürlerinden oluşuyor. Açıldıkça içlerinden başka ahşap bebek figürleri çıkıyor. Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayevin yardım çağrısına önceki gün olumlu yanıt veren Moskovanın başını çektiği Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü, 24 saatte Kazakistana neredeyse 3 bin asker gönderdi. Rusya Savunma Bakanlığına ait IL-76 ve AN-124 nakliye uçakları Rusyanın elit hava indirme birliklerini Kazakistana ulaştırdı. Rusyanın Kazakistan operasyonuna verdiği büyük önem atanan komutandan anlaşıldı. Rusya ağırlıklı kuvvetlerden oluşan KGAÖ görev gücünde Belarus, Ermenistan ve Kırgızistandan da birlikler var. Bu gücü Rusya Paraşütçü İndirme Birlikleri Komutanı Korgeneral Andrey Serdyukov yönetecek. Çarşamba akşamı Nursultana varan Rus askeri birlikleri cumhurbaşkanlık sarayı başta olmak üzere tüm devlet kurumlarını korumaya başladı. Ülkenin en büyük şehri Almatıda ise Rus komandoları, yerel komandolara destek vererek Almatı Havalimanını kontrolüne aldı. Rusya, son 24 saatte Kazakistana askeri nakliye uçaklarıyla 190 sefer gerçekleştirmiş durumda. 2 bin civarında askerin yanı sıra Rusyadan yüze yakın zırhlı araç da getirilmiş durumda. Rus kuvvetlerinin Kazakistanda kilit noktaları denetim altına alması sonrasında ülkede iki günden bu yana kesik tutulan internet de yeniden işlemeye başladı. Kazakistanda yer yerinden oynarken ülkenin milli lideri Nursultan Nazarbayevin nerede bulunduğu açıklık kazanmadı. 81 yaşındaki Nazarbayevin Birleşik Arap Emirlikleri, Kırgızistan ya da İsviçreye kaçtığı öne sürülüyor. Nazarbayev, son olarak Rusya tarafından 27 Aralıkta St. Petersburg şehrinde düzenlenen eski Sovyet Cumhuriyetleri Bağımsız Devletler (BDT) liderleri zirvesinde görülmüştü. Matruşka darbesi senaryosuna göre Kazakistana binlerce asker yerleştiren Kremlin, Kazak eliti arasındaki düelloda Nazarbayevden vazgeçerek Tokayeve destek verme kararını almış görünüyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, olayların bastırıldığına dair haberlerin geldiği Kazakistanın Dışişleri Bakanı Mukhtar Tleuberdi ile dün telefon görüşmesi yaptı. Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Kazak Bakan, Çavuşoğluna olaylarla ilgili bilgi verdi. Çavuşoğlu, görüşmede Türkiyenin Kazakistana olan desteğini bir kez daha yineledi. İki bakan ayrıca 11 Ocak Salı günü video konferans yöntemiyle düzenlenecek ve Kazakistandaki gelişmelerin değerlendirileceği Türk Devletleri Teşkilâtı Dışişleri Bakanları Olağanüstü Toplantısı hakkında görüş alışverişinde bulundu.Kazakistandaki olaylara Çin hükümetinin reaksiyonu da yakından takip ediliyor. AFPnin aktardığına göre Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, dün Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayeve gönderdiği mesajda Kazak yönetiminin protestoculara yönelik sert müdahalesinden övgüyle söz etti. Şi mesajında, Kritik anlarda kararlı bir şekilde güçlü önlemler aldınız, bir politikacı olarak sorumluluk konumunuz ve görev anlayışınız ile ülkeniz ve halkınız için son derece sorumlu olduğunuzu göstererek durumu hızla yatıştırdınız ifadelerini kullandı