ABD'yi kızdıran siteden yeni bombalar
ABD'nin başını ağrıtan WikiLeaks, Amerikan Dışişleri'nden sızdırdığı belgeleri açıklamaya başladı. Belgelerde Suudi Kralı'nın ABD'den İran'a saldırmasını istediği, üst düzey bir Ürdünlü yetkilinin ABD'nin İran'ı bombalamasını istediği iddiaları yer alıyor. Belgelerde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in Erdoğan hükümetinden hoşlanmadığı belirtiliyor. ABD'li üst düzey hükümet yetkilisi ise "Davutoğlu çok tehlikeli" diyor.
Açıklanan belgeler değişik gizlilik derecesinde olup Amerikalılar dışında yabancılar tarafından görülmesi kesinlikle yasak olan belgeler.
ABD büyükleçilikleri tarafından Washington'a gönderilen belgelerin 11 bini gizli ibaresi taşırken, 9 bini yabancılar tarafından görülemez ibaresi taşıyor.
Sızdırılan belge sayısı 251 bin ve ilk sızdırılan belge 2002 tarihli.
En çok telgraf gönderen büyükleçiliklerin başında Ankara, Bağdat, Amman, Kuveyt ve Tokyo büyükleçilikleri geliyor. Ankara'dan 7 bin 918 telfraf gönderildi.
New York Times gazetesi, WikiLeaks'in sızdırdığı "gizli devlet" belgelerini yayınlayan ilk kuruluş oldu.
WikiLeaks belgelerinde, Suudi Arabistanlı bazı mali kaynaklar terör örgütlerini besleyen kaynak olarak gösteriliyor.
Birçok liderin gizli bilgilerinin yer aldığı belgelerde, Çin hükümetinin bilgisayar sabotajlarıyla ABD'yi hedef aldığı kaydediliyor.
WikiLeaks'de, nükleer silah sahiplerinin geliştirdiği programlar da yer alıyor.
Wikileaks internet sitesi tarafından sızdırılan belgeleri yayınlayan New York Times gazetesi, belgelere göre ABD Savunma Bakanı Robert Gates'in İran'a yapılacak askeri bir operasyonun bu ülkenin nükleer programını sadece 1 ya da 3 yıl geciktirebileceğini inandığını ortaya koyduğunu bildirdi.
New York Times gazetesi Washington mahreçli haberinde, internet sitesi Wikileaks tarafından sızdırılan son 3 yıla aşkın çeyrek milyon kadar gizli Amerikan diplomatik yazışmasında, yabancı liderlerle ve dünyadaki nükleer ve terörist tehditlerle ilgili değerlendirmelerin bulunduğunu bildirdi.
Gazete ABD Dışişleri Bakanlığının toplam 270 büyükelçilik ve konsolosluklarla günlük yazışmalarına dayanan gizli belgeleri, bugünden itibaren gelecek günlerde tek tek açıklayacağını vurguladı.
Belgelerde Suudi Arabistanlı bazı donörlerin El Kaide gibi terörist grupların ana mali kaynakları oldukları, Çin hükümetinin bilgisayar sabotajlarıyla ABD'yi hedef aldığı kaydediliyor.
Belgelere göre ABD Savunma Bakanı Robert Gates'in İran'a yapılacak askeri bir operasyonun bu ülkenin nükleer programını sadece 1 ya da 3 yıl geciktirebileceğini inandığını ortaya koyduğunu da bildirdi.
Gizli belgelerde, İran'ın Kuzey Kore'den, Batı Avrupa'yı vurma kapasitesine sahip son derece gelişmiş füzeler aldığı ve ABD'nin, İran'ın bu füzeleri daha uzun menzilli füzeler üretmede araç olarak kullandığından endişe ettiği ve bu gelişmiş füzelerin son derece kuvvetli olduğu da kaydediliyor.
Arap liderler İran'ı tehdit olarak görüyor
Fransız Le Monde gazetesi de, dünyada büyük merakla beklenen internet sitesi WikiLeaks'in sızdırdığı "gizli devlet" belgelerini yayınladı.
Gazetede yer alan gizli bilgilere göre, Arap ülkeleri liderleri İran'ı sevmiyor ve tehdit olarak görüyor.
Belgelerde, Suudi Arabistan Kralı Abdullah bin Abdülaziz, 2009 yılında ABD Başkanı Barack Obama'nın terörle mücadele danışmanı John Brennan'a, "İranlılara güvenilmez. İran maceracı bir ülke ve hedefi sorun yaratmak. Allah İran'ın günahlarından bizi korusun" ifadesini kullandığı belirtiliyor.
Suudi Arabistan Kralının, İran için "yılanın başını kesmek gerekir"ifadesini kullandığı da yine belgelerde yer alıyor. Yine Kralın, Amerikalı General James Jones'la yaptığı 11 Şubat 2010 tarihli görüşmede, "eğer İran nükleer silaha sahip olursa, bölgedeki bütün ülkeler de nükleer silaha sahip olur" dediği belirtildi.
Bayreyn Kralı Hamad Al-Khalifa'nın, 1 Şubat 2009 tarihinde, Amerikalı General David Petraeus'a, "İran'ın nükleer programının durdurulması gerekir" dediği de yer alan gizli belgelerde, "Arap ülkelerinin tamamının, İran'ın nükleer programıyla ilgili olarak endişe taşıdığı" ifade edildi.
Kahire'de bulunan bir Amerikalı diplomatın Şubat 2009'da çektiği telgraflarda da, Mısır Devlet Başkan Hüsnü Mübarek'in İran'dan son derece nefret ettiği ve Mübarek'in İranlılar için "yalancı oldukları ve onlara inanılmaması gerektiğini" söylediği kaydedildi.
Yine aynı belgelerde, Ürdün Meclis Başkanı Zeid Rifaiu'nun da, Amerikalılara, "İran'la diyalogla hiçbir yere varılamaz" dediği kaydediliyor.
"Davutoğlu çok tehlikeli"
Spiegel’de yayınlanan belgelere göre, Amerikalı diplomatlar Türkiye’nin güvenilirliği konusunda ciddi şüpheleri olduğunu Washington’a iletiyor.
Amerikanın Ankara Büyükelçiliği bir kısmı gizli olan belgelerde Recep Tayyip Erdoğan Hükümeti’nin islami eğilimine dikkat çekiyor. Amerikalı diplomatlara göre Türkiye’nin NATO’daki durumu ve yönetimi de kötü. Başbakan Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Davutoğlu gibi onlara danışmanlık yapanların çoğu da Ankara dışındaki siyasete yabancı.
Spiegel’de yayınlanan belgelere göre Amerika, Davutoğlu’nun neo osmanlı olarak nitelendirdiği çizgisinden rahatsız. Belgelerde Amerikalı bir üst düzey hükümet görevlisinin Davutoğlu için "çok tehlikeli“ ibaresini kullandığı yer alıyor.
Belgelere göre Davutoğlu’nun çok tehlikeli olmasının nedeni Erdoğan’ın islami çizgisinde etkili rol oynaması olarak gösteriliyor.
Frattini, Türkiye'nin ikili oynadığını savunmuş
WikiLeaks sitesinde yayımlanan gizli belgelere göre, İtalya Dışişleri Bakanı Franco Frattini'nin Roma'da ABD Savunma Bakanı Robert Gates'le yaptığı görüşmede, Türkiye'nin hem Avrupa, hem de İran'a açılımlar yapmasını "ikili oynamak" diye niteleyerek, "bu durumun kendisinde hayal kırıklığı yarattığını" söylemiş.
İtalyan haber ajansları, Roma'da yapılan ikili görüşmenin ardından ABD'nin Roma Büyükelçiliği tarafından 8 Şubat 2010'da Washington'a gönderilen "gizli" damgalı telgrafta, "Frattini, Türkiye tarafından hem Avrupa'ya, hem de İran'a doğru açılımlar yapma suretiyle ikili oynanmasının özellikle hayal kırıklığına neden olduğunu ifade etmiştir" ibaresine yer verildiğini belirtti.
Telgraftaki değerlendirmeye göre Frattini, nükleer meselesinde İran'la yapılan görüşmelere, "Suudi Arabistan, Türkiye, Brezilya, Venezüela ve Mısır'ın da dahil edilmesini önerme"sinin yanı sıra, "Ortadoğu ülkeleri arasında İran konusunda gayri resmi bir toplantı düzenlenmesi" teklifinde de bulundu.
İran'da rejimi devirmek için...
Fransız Le Monde gazetesindeki gizli bilgilere göre ise İsrail, İran'a yönelik politikasını sertleştirmesi için ABD'ye baskı yapıyor.
Fransız gazetesinin internet sitesinde yer alan, 18 Kasım 2009 tarihle gizli belge, ABD'nin İran konusunda 2010'u "kritik bir yıl"olarak gördüğünü ortaya koydu.
Belgelerde, İran'ın nükleer sitelerinin korunmasını güçlendirmeye devam etmesi halinde, ABD'nin müdahalesinin zorlaşacağı yorumuna yer verildi.
"Ankara'nın arabuluculuk çabaları mantıklı değil"
17 Kasım 2009 tarihinde Ankara'da yapılan ve dönemin ABD Büyükelçisi James Jeffrey tarafından gizli belge statüsünde gönderilen tutanakta, Philip Gordon ile Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu arasında yapılan ve İran'ın nükleer programını konu edinen bir görüşmenin detayları yer alıyor.
12 Kasım'da yapılan ve 40 dakika süren görüşmede Gordon, Davutoğlu'nu Ankara'nın arabuluculuk çabalarının faydalı ya da mantıklı olmadığına ve İranlılara ciddi müzakerelere başlamadan zamanla oynama şansı verdiğine ikna etmeye çalıştı.
Davutoğlu İran hükümetinin kamu önündeki tavrını bir kez daha dile getirirken, "İranlıların P5+1in önerilerine prensipte evet dediğini ancak kamuoyunun algısını düzeltmek zorunda olduğunu" aktardı. İran'ın nükleer silah sahibi olması durumunda yaşanabileceklerle ilgili olarak Davutoğlu Türkiye'nin "elbette" bu riskin farkında olduğunu, tam da bu sebepten İranlılarla bu kadar yakından çalıştıklarını söyledi.
Gordon, Başbakan Erdoğan'ın açıklamalarının Türkiye'nin meseleyi nasıl gördüğüyle ilgili soru işaretleri yarattığını söyleyince Davutoğlu bunun farkında olduğunu ancak Guardian'ın son röpotajında Erdoğan'ın söylediklerini doğrudan aktarmadğını belirtti. Davutoğlu, "Sadece Tükiye İran'la açık ve eleştirel bir dille konuşabilir, çünkü Ankara kamuoyu önünde dostluk mesajları vermektedir" dedi.
Gordon, Ankara'dan yaptırımların dikkate alınmaması durumunda olabileceklerle ilgili güçlü bir mesaj vermesini istedi. Davutoğlu ise Erdoğan'ın Tahran ziyaretinde bu mesajı zaten verdiğini belirtti. Türkiye'nin dış politikasının bölgeye bir "adalet duygusu" ve "vizyon duygusu" verdiğini, İran'a ve Suudilere bir alternatif olduğunu ve "bölgede İran etkisini sınırlandırdığını" söyledi.
25 Şubat 2010 tarihli bir başka tutanak ise 18 Şubat tarihinde William Burns'le Feridun Sinirlioğlu arasında yine Ankara'da yapılan bir görüşmenin içeriğiyle ilgili. Toplantıda İran'dan Ermenistan protokollerine, PKK'dan Kıbrıs görüşmelerine ve füze savunma sistemine kadar birçok konuda değerlendirmeler var.
İran: Sinirlioğlu Ankara'nın resmi tavrını yinelerken askeri operasyonun Türkiye'ye zarar vereceğini, yaptırımların ise İran halkının kenetlenmesine yol açarak muhalefete zarar vereceğini söyledi. Sinirlioğlu bölge ülkelerinin İran'ı bir tehdit olarak gördüğünü belirterek, "Şam'da bile alarm zilleri çalıyor" dedi.
Ermenistan: Sinirlioğlu protokollerin onay süreciyle Minsk süreci arasında eşzamanlılık istedi. Kongre'nin "soykırım" tasarısını kabulünün onay sürecindeki hesapları çıkmaza sokacağını söyleyen Sinirlioğlu, "Aliyev'in kabul edeceği bir şey olursa biz de ilerleyebiliriz" dedi. Sinirlioğlu, gaz anlaşmasıyla ilgili olarak da "Bize güvenmiyor" dedi.
'İran, Kuzey Kore'den 19 adet füze aldı'
New York Times Gazetesi, Wikileaks internet sitesi tarafından sızdırılan onbinlerce gizli belgede, İran'ın nükleer programını Kuzey Kore'den aldığı yardımla güçlendirdiğinin de yer aldığını yazdı.
New York Times gazetesi Wikileaks internet sitesi tarafından sağlanan 24 Şubat 2010 tarihli gizli Amerikan istihbarat belgelerine göre, İran'ın Kuzey Kore'den "R-27 isimli Rus tasarımına dayanan" 19 adet gelişmiş ve nükleer başlık taşıyabilen füze aldığını yazdı.
Mossad Türkiye'de İslamcıların güçlendiğini düşünüyor
Wikileaks'in yayınladığı belgelerin Türkiye ile ilgili bölümlerindeki 31 Ağustos 2007 tarihli bir belgede, aynı yılın 17 Ağustos günü İsrail gizli servisi Mossad'ın Başkanı Meir Dagan ile ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Burns arasında yapılan toplantının tutanağı göze çarpıyor.
Toplantıda iki yetkilinin Ortadoğu'daki son durumu ele aldıkları ve özellikle İran konusunun üzerinde durdukları ortaya çıktı. Tutanağa göre, Dagan, Burns'e Türkiye'ye baktığı zaman ülkedeki İslamcıların giderek ivme kazandıklarını gördüğünü söyledi.
Belgede, "Dagan burada sorulması gereken esas sorunun kendisini Türkiye'nin laik kimliğinin savunucusu olan ordunun bu duruma daha ne kadar sessiz kalacağı olduğunu ifade etti" denildi.
Belgelerden başlıklar:
-Suudi Kralı ABD'nin İran'a saldırmasını istedi.
-Üst düzey bir Ürdünlü yetkili ABD'nin İran'ı bombalamısın istedi.
-Bahreyn de ABD'den İran'ın nükleer programına son vermesini istedi.
- Arap liderleri özel konuşmalarda ABD'nin İran'a hava saldırısı düzenlemesini istedi.
-İsrail İran'da rejim değişikliği istiyor. İsrail bu değişikliğin öğrencilerin demokrasi hareketleri ve Azeri, Kürt ve Baloçlar gibi etnik gruplar sayesinde olabileceğine inanıyor.
-Kasım 2009'da "komşularla sıfır problem" politikasını takip eden Ahmet Davutoğlu, Batı'nın İran'a nükleer silahlanma karşıtı dayatma yapamayacağını söyledi.
- ABD müsteşarı Phil Gordon, Tahran'a BM yaptırımlarını reddetmenin sonuçları olabileceğini ifade eden bir mesaj göndermesi gerektiğini söyledi. Davutoğlu da, Başbakan Erdoğan'ın son ziyaretinde benzeri bir açıklama yaptığını ifade etti.
-Yazışmalarda "Sadece Türkiye, İran'la açık ve eleştirel konuşabilir. Davutoğlu memnun, çünkü sadece Ankara dostluk mesajları gönderiyor" dendi.
-Amerika, Güney Kore ile kuzey Kore'yi yıkma planları yaptı, Adanın birleşmesi için gizli planlar yaptı.
- ABD'li yetkililer büyükelçilerini BM lideri Ban Ki Moon ile ilgili bilgi toplayıp BM yönetimi aleyhinde casusuluk yapmakla görevlendirildi.
-ABD, Suriye'nin Lübnan'daki Hizbullah'a silah yardımı yapmasını engelleyemedi.
-İsrail-Lübnan savaşı sırasında Hizbullah'ın güçlenmesine neden oldu.
-ABD, Beşar Essad'ın "yeni silahlar göndermeyeceğiz" demesine rağmen silah ikmalı sağladığını biliyordu, engel olmadı.
-Suriye-İsrail görüşmelerinin kesilmesinde Türkiye'nin tavrı için "takıntı" ifadesi kullanıldı.
-ABD'li diplomatların Türkiye yorumu: "Türkiye, Irak Başbakanı Maliki'den rahatsız."
-Türk diplomatlardan ABD'ye uyarı: "Suudi Arabistan, Irak'ta partilere rüşvet dağıtıyor."
-Libya lideri Muammer Kaddafi gittiği hereyere yanında "buram buram cinsellik kokan sarışın" Ukraynalı bir hemşireyi de götürüyor.
- İngiliz Kraliyet Ailesi'nin bir üyesi "uygunsuz" davranışlarda bulunyor.
- Afganistan Cumhurbaşkanı Hamid Karzai "paranoya olmuş."
- Angela Merkel "risk almaktan kaçınıyor ve hiç yaratıcı değil."
- Mahmud Ahmedinejad Adolh Hitler gibi.
-NATO için ikinci adam seçimi tartışmasında Türk diplomatlara göre Rasmussen ve Merkel gizlice anlaştı.
Türkiye-Azerbaycan
-Türkiye-Azerbaycan ilişkileri konusunda İlham Aliyev: "Türkiye enerji merkezi olmasın" dedi. Aliyev'in Türk dış politikasını naif bulduğu belirtilirken, Erdoğan hükümetinden hoşlanmadığı da belgelerde geçiyor.
-25 Şubat 2010 tarihli belgede Aliyev: "Karabağ'da daha esnek olmaya çalışıyoruz" ifadesini kullanıyor.
-Yine aynı belgede Aliyev, "İran seçimlerindeki şaibe korkunç" ifadesini kullandı.
Aliyev, İran'la ilişkilerini "gergin ve istikrarsız" olarak tanımladı. Azeri lider ayrıca, İran'ın Azerbaycan'a yönelik siyasi provokasyonlarının sürdüğünü de ifade etti.
-Guantanamo Hapishanesi'nin boşaltılması planlandı. Diğer ülkelere mahkumları kabul etmeleri için baskı yapıldı. Slovenya'ya, Obama'yla görüşme karşılığında bir mahkumu ülkesine alma şartı kondu.
-17 Ağustos 2007'de Mossad'ın Türkiye'de İslamcılar güçleniyor kanısında olduğu ve "ordunun bu duruma ne kadar sessiz kalacağı?" diye sorduğu....
ABD uyarmıştı
ABD Dışişleri Bakanlığı hukuk danışmanı Harold Koh, sitenin sahibi Julian Assange'ye bir mektup göndererek, belgelerin yayımlanmasının "çok sayıda masum kişinin hayatını tehlikeye atacağını" söyledi.
Mektubunda belgelerin yayımlanmasının mevcut askeri operasyonları ve ülkeler arasındaki işbirliğini de tehlikeye atacağını belirten Koh, bu belgelerin Amerikan yasalarının ihlal edilerek ele geçirildiğini, doğuracağı ağır sonuçların da dikkate alınmadığını kaydetti.
Koh, WikiLeaks'den belgeleri yayımlamamasını, bunları Amerikan hükümetine geri vermesini ve kopyalarını yok etmesini istedi.
Bu arada Koh, WikiLeaks'in yaklaşık 250 bin belgeyi New York Times ve İngiltere'nin Guardian gazetelerinin yanı sıra Alman Der Spiegel dergisine verdiği duyumunu aldıklarını söyledi.
Belgelerin Fransa'daki Le Monde ve İspanya'daki El Pais gazetelerine de verildiği kaydedildi.
Amerikan Dışişleri'nin, aralarında İngiltere, İsrail ve Avustralya'nın olduğu bazı ülkelere, iddialara dair "brifing" verdiğini kaydediliyor.
Sitenin sahibi Julien Assange, Washington'ın suçlamaları karşısında, Amerikan Dışişleri'ne bir mektup yazdı. Belgelerle, kimin hayatının tehlikeye atılacağını sordu.
Assange'ın, yayımlanacak belgelerde bazı editoryal değişiklikleri kabul edebileceği öne sürüldü. Ancak Amerikan Dışişleri, "Yasadışı yöntemlerle sızdırılan belgeler konusunda pazarlık yapmayız" açıklamasında bulundu.