ABD-Rusya arasındaki İHA krizi: Hangi açıklamalar yapıldı?

KAYNAK DHA, BBC Türkçe

Amerikan ordusunun, bir insansız hava aracının Rus savaş uçaklarının müdahalesi sonrası Karadeniz'e düştüğünü açıklaması, bölgede gerilimin yükselmesi endişesini de beraberinde getirdi. MQ-9 "Reaper" modeli insansız hava aracının düşmesi üzerine peş peşe Washington, Moskova ve Kiev’den açıklamalar geldi…

Haberin Devamı

Karadeniz üzerinde ABD’ye ait istihbarat, gözetleme ve keşif insansız hava aracı MQ-9’un düşmesi üzerine Rusya’nın ABD Büyükelçisi Anatoli Antonov, ABD Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı. Büyükelçi Antonov konuya dair “ABD ordusunun sınırlarımızın yakınında kabul edilemez eylemleri endişe kaynağıdır. İletişim hatlarının açık kalmasının önemli olduğuna inanıyoruz. Rusya çatışma peşinde değil ve ülkelerimizin halklarının çıkarları doğrultusunda pragmatik iş birliğinden yana” dedi.

Bakan Akar'dan Karadeniz'deki gerginliğe ilişkin açıklama

ABD Dışişleri Bakanlığı günlük basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, yaşanan olayın ardından Rusya’nın ABD Büyükelçisi Anatoli Antonov’un Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldığını açıkladı. Price, “İnsansız ABD uçağının düşürülmesine neden olan bu güvensiz, profesyonelliğe aykırı müdahaleye güçlü itirazlarımızı iletmek için - yine üst düzeylerde - doğrudan Ruslarla temasa geçiyoruz. Ayrıntılara gelince, Rusya büyükelçisini bu mesajı ileteceğimiz birime çağırıyoruz” ifadelerini kullandı.

ABD-Rusya arasındaki İHA krizi: Hangi açıklamalar yapıldı

Haberin Devamı

“RUS UÇAKLARI İHA İLE TEMAS KURMADI”

ABD Rusya Büyükelçiliği Telegram hesabından Antonov’un konuya ilişkin açıklamasına yer verildi. Antonov dün Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldığını ve ABD’nin yönelttiği suçlamaları reddettiğini belirterek, “Rusya Federasyonu'nun pozisyonunu anlattım. Transponderleri kapalı olarak Rusya topraklarına kasıtlı ve provokatif hareket eden Amerikan İHA'sının, uluslararası normlara uygun olarak uluslararası hava sahasının ilgili tüm kullanıcılarına iletilen özel askeri harekat için oluşturulan geçici hava sahası rejiminin sınırlarını ihlal ettiğini vurguladım” ifadelerini kullandı. Antonov ayrıca, İHA’yı tespit eden Rus uçaklarının silah kullanmadığını ve İHA ile temasta bulunmadığını belirterek, “ABD ordusunun sınırlarımızın yakınında kabul edilemez eylemleri endişe kaynağıdır. Keşif ve taarruz insansız hava araçlarının hangi görevlerde kullanıldığını çok iyi biliyoruz. İletişim hatlarının açık kalmasının önemli olduğuna inanıyoruz. Rusya çatışma peşinde değil ve ülkelerimizin halklarının çıkarları doğrultusunda pragmatik iş birliğinden yana” dedi.

“UÇAKLARDAN BİRİ MQ-9’UN PERVANESİNE ÇARPTI”

ABD Avrupa Kuvvetleri Komutanlığı (EUCOM), 2 Rus uçağının Karadeniz üzerinde ABD'ye ait MQ-9 gözlem-keşif İnsansız Hava Aracını taciz ettiğini, uçaklardan birinin çarptığı MQ-9’un uluslararası sulara düştüğünü duyurmuştu.

Haberin Devamı

EUCOM tarafından yapılan yazılı açıklamada, “İki Rus Su-27 uçağının, dün Karadeniz üzerinde uluslararası hava sahasında görev yapan ABD Hava Kuvvetleri İstihbarat, Gözetleme ve Keşif insansız MQ-9 uçağına güvenli olmayan ve profesyonel olmayan bir önleme gerçekleştirdi. Yaklaşık 07:03'te Rus Su-27 uçaklarından biri MQ-9'un pervanesine çarptı ve ABD kuvvetlerinin MQ-9'u uluslararası sularda düşürmek zorunda kalmasına neden oldu. Çarpışmadan önce birkaç kez, Su-27'ler pervasız, çevreye zarar vererek ve profesyonel olmayan bir şekilde MQ-9'un üzerine yakıt boşalttı ve önünde uçtu. Bu olay, güvensiz ve profesyonelliğe aykırı olmanın yanı sıra bir beceriksizliği de göstermektedir” denilmişti.

ABD-Rusya arasındaki İHA krizi: Hangi açıklamalar yapıldı

Haberin Devamı

“RUSLARI, PROFESYONEL VE GÜVENLİ BİR ŞEKİLDE HAREKET ETMEYE ÇAĞIRIYORUZ”

Açıklamada ABD’nin Avrupa ve Afrika Hava Kuvvetleri Komutanı General James B. Hecker’in sözlerine de yer verildi. Hecker, MQ-9’un uluslararası hava sahasında rutin operasyonlar yürütürken, bir Rus uçağı tarafından engellendiğini ve bunun da MQ-9’un düşmesine neden olduğunu belirterek, “Aslında, Rusların bu güvensiz ve profesyonelliğe aykırı hareketi neredeyse her iki uçağın da düşmesine neden oluyordu. ABD ve müttefik uçakları uluslararası hava sahasında faaliyet göstermeye devam edecek ve Rusları, profesyonel ve güvenli bir şekilde hareket etmeye çağırıyoruz” dedi.

Öte yandan bu olayın, Rus pilotlarının Karadeniz de dahil olmak üzere uluslararası hava sahasında ABD ve müttefik uçaklarıyla etkileşim halindeyken gerçekleştirdiği bir dizi tehlikeli eylemin devamı olduğuna dikkat çekilerek, Rus hava mürettebatının bu ‘saldırgan eylemlerinin’ tehlikeli olduğu, yanlış hesaplamalara ve istenmeyen gerilimlere yol açabileceği ifade edildi.

Haberin Devamı

UKRAYNA’DAN GELEN AÇIKLAMA

Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Danilov, yaşanan krizin ‘Rusya’nın kışkırtması’ ile ortaya çıktığını ifade ederek, “Yaşanan olay, Putin'in çatışma bölgesini diğer tarafların da katılımıyla genişletmeye hazır olduğunun işaretidir” dedi.

ABD HANGİ AÇIKLAMALARI YAPTI?

ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, son haftalarda başka "karşılaşmaların" da olduğunu, ancak sonuncusunun "farklı" olduğunu söyledi.

ABD-Rusya arasındaki İHA krizi: Hangi açıklamalar yapıldı

(Fotoğraf: John Kirby)

Kirby "Eğer Rusya'nın bize vermek istediği mesaj 'Karadeniz üzerindeki uluslararası hava sahasında uçmayın'sa, bu mesaj başarısız olacaktır çünkü bu olmayacak" dedi.

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü Pat Ryder ise "Rusya pilotlarının eylemleri güvenli ve profesyonel değildi. Hareketleri kendilerini açıklıyor" açıklamasını yaptı.

Sözcü Ryder, İHA'nın tam olarak nereye düştüğü veya Rus donanmasının araca ulaşıp ulaşmadığı konusunda bilgi vermedi.

Pentagon'a göre tüm olay 30-40 dakika kadar sürdü. Ryder'a göre o süre içinde Amerikan ve Rus orduları arasında doğrudan bir iletişim olmadı.

NEW YORK TIMES: İHA'YA SALDIRI TAM OLARAK BİR KAZA DEĞİLDİ

New York Times'a konuşan Amerikalı yetkililer, son olayın Rusya'nın daha agresif bir döneme geçtiğinin işaretçisi olmadığı görüşünde.

Gazeteye konuşan bir ABD'li yetkili, İHA'nın düşürülüşünün Rusya tarafından planlanmış bir satranç hamlesi olmadığını düşünüyor. Diğer yetkililer de bu olayın, ABD ve NATO'nun gözetleme uçaklarını taciz etmeye yönelik daha büyük bir stratejinin başlangıç vuruşu olmadığı görüşünde.

Ancak New York Times'ın makalesi şöyle devam ediyor:

"İHA'ya yapılan saldırı tam olarak bir kaza değildi. Örneğin aracın önüne benzin dökmek kasıtlı yapılmış bir hareket. Ancak ABD'li yetkililer, Rusların İHA'nın pervanesini kasıtlı olarak koparmadığını düşünüyor çünkü bu sadece İHA'nın değil, Rus Su-27'sinin de düşmesine neden olabilecek riskli bir hareketti."

"Üst düzey Amerikalı yetkililer aylardır Karadeniz üzerinde bir olayın ya da iletişimsizliğin daha büyük bir soruna yol açmasından endişe ediyordu. Rus jetleri Karadeniz üzerinde sıklıkla ABD ve müttefiklerinin uçaklarının yolunu kesiyor. Amerikalı yetkililer bu olayların çoğunun profesyonelce ele alındığını söylüyor."