Göbeklitepe nerede?

Göbeklitepe, Türkiye'de tarih turizmi denildiğinde ilk akla gelen yerlerden biri. Şanlıurfa'da bulunan ve neolitik dönemden yapıların yer aldığı bu bölge hakkında hala pek çok efsaneler mevcut.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Türkiye'de tarihi açıdan büyük öneme sahip olan bölgelerden biri de Göbeklitepe'dir. Günümüzde Şanlıurfa sınırları içerisinde yer alan bu bölge, dünyanın bilinen en eski yapılarının bulunduğu bölgelerden biridir ve Göbeklitepe günümüzde gizemini korumaktadır.

Bir çobanın hayvanlarını otlattığı sırada şans eseri bulduğu Göbeklitepe, dünyanın en eski arkeolojik keşfidir ve günümüzde sadece çok küçük bir bölümü gün yüzüne çıkarılabilmiştir. Sadece bu sebeple bile pek çok efsaneye kaynaklık etmektedir. Göbeklitepe'nin Hz. İbrahim'in tapınağı olduğu veya Stonehenge'de olduğu gibi bir inancı temsil ettiği gibi iddialar ek çok arkeolog ve tarihçi tarafından iddia edilmektedir. Göbeklitepe için dünyanın en eski tapınağı olduğu yönünde iddialar da mevcut hatta 'Cennet Bahçesi' (Aden Bahçesi) de denilmektedir.

Bu yapının merkezinde daha yüksek boyda iki dikilitaş karşılıklı olarak yerleştirilmiştir. Bu dikilitaşların çoğu üzerinde insan, el ve kol, çeşitli hayvan ve soyut semboller, kabartılarak veya oyularak betimlenmiştir. Söz konusu motifler yer yer bir süsleme olamayacak kadar yoğun olarak kullanılmıştır. Bu kompozisyonun bir öykü, bir anlatım veya bir mesaj ifade ettiği düşünülmektedir. Hayvan motiflerinde boğa, yaban domuzu, tilki, yılan, yaban ördekleri ve akbaba en sık görülen motiflerdir. Bir yerleşim yeri değil, kült merkezi olarak tanımlanmaktadır. Buradaki kült yapılarının üretime geçiş aşamasına -tarım ve hayvancılığa- yakın olan son avcı grupları tarafından inşa edilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Diğer anlatımla Göbekli Tepe, çevredeki oldukça gelişmiş ve derinlik kazanmış bir inanç sistemine sahip olan avcı-toplayıcı gruplar açısından önemli bir kült merkezidir.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Buradaki dikilitaşlar, stilize insan heykelleri olarak yorumlanmaktadır. Özellikle D yapısı merkez dikilitaşlarının gövdesinde bulunan insan el ve kol motifleri, bu konudaki her türlü şüpheyi ortadan kaldırmaktadır. Dolayısıyla "dikilitaş" kavramı, işlev belirtmeyen yardımcı bir kavram olarak kullanılmaktadır. Esasen bu "dikilitaş"lar, insan vücudunu üç boyutlu olarak betimleyen stilize tarzda yontulardır.

Göbekli Tepe, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'nun koruması altındadır. Diyarbakır Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü'nün 27.09.2005 tarihli ve 422 numaralı kararıyla I. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak tescil edilmiştir.