Türkiye'nin yasaklanan kitapları

2010 yılı verilerine göre Türkiye´de 2000-2005 yılları arasında 284 kitap hakkında toplatma kararı verildi. Bu kitapların 47´sinin yasağı kalktı. İşte Türkiye'de yasaklanan kitaplardan bazıları... (Kaynak: Özgünduruş)Kitabın ana karakteri Nevin zengin bir ailenin kızıdır. Fakat kadın aradığı mutluluğu bir türlü bulamamaktadır. Kitap Nevinin mutluluğu, huzuru arayış çabası anlatılmaktadır. 40lı yılların belki de en şaşırtıcı yasaklı kitaplarından biri olan Sait Faikin Medar-ı Maişet Motoru isimli romanı 1944te yayımlandığında sıkıyönetim mahkemelerince toplatıldı. Kitabın toplatılma gerekçesi ise kitaptaki kahramanlardan biri eski bir asker kaputu giymektedir. Ve sıkıyönetim, askerin eski bir asker kaputu giyemeyeceğine hükmetmiştir. Hitlerin başarısız bir darbe girişimi sonucunda hapse girdiği dönemde Landsberg cezaevinde bir dostu tarafından kaleme alınmıştır. Kitapta, Hitler, İkinci Dünya Savaşı´nda on milyonlarca kişinin ölümüne yol açan Nazi rejiminin ideolojik altyapısını hapishanede olduğu yıllarda kaleme aldığı bu kitapta açıklıyordu. Almanların üstün ırk olduğunun vurgulandığı ve Yahudi karşıtı görüşlerin yer aldığı kitabın yayımlanması ve satışı Almanya´da ve Fransada İkinci Dünya Savaşı´ndan beri (1939) yasak. Türkiye´de yayımlanıp satılması ise Alman mahkemelerinin girişimiyle 2007`de yasaklandı. Yirminci yüzyılda cinselliği konu alan, bu bağlamda aşkı yazan yazarların başında Henry Miller gelir. Yazarın Oğlak Dönencesi`ni, tutkunun ve erotizmin romanı olarak anmak gerekir. 1985 yılında kitap, müstehcen bulunduğu için toplatıldı. 1988 yılında 39 yayınevi bir araya gelerek kitaptaki müstehcen olduğu iddia edilen cümlelerin yerlerini boş bırakarak Oğlak Dönencesini yayımlandı. Eser Amerikada da 1960 senesine kadar basılması yasaklanmıştır. George Pulitzerin Paris İşçi Üniversitesindeki öğrencileri tarafından alınan notlara dayanan ve ölümünden sonra (1945) yayımlanan eseri Felsefenin Temel İlkeleri (Principes Élémentaires de Philosophie) Türkiye`de de geniş bir okuyucu kitlesi buldu ve 12 Eylül darbesi sonrasında yasaklanan ilk kitap oldu. Fikrimin İnce Gülü, Adalet Ağaoğlu`nun hem Almanya ve öteki olmak gerçeğine, hem de sistemin insanı neye çevirebildiği üzerine öncü ve farklı bakışıyla öne çıkan ikinci romanıdır. Roman hakkında, askeri kuvvetleri tahkir ve tezyif (küçük düşürmek) suçlamasıyla dava açıldı. Kitap, 1 Haziran 1981 yılında dördüncü basımından sonra toplatılır. İki yıl süren davanın ardından Ağaoğlu aklandı. 1985 yılında Pınar Kürün Bitmeyen Aşk romanının halkın ar duygularını incittiğine karar verilmesi nedeniyle raflardan indirildi. Aynı yıl toplatılma sırası Pınar Kürün bu defa Asılacak Kadın romanındadır. Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Arslan`ın yakalanmalarından idamlarına kadar olan süreci ele alan kitap 1976 yılında yayınlandıktan hemen sonra yasaklandı ve tam 22 yıllık sansürün ardından tekrar 1998 yılında piyasaya sürüldü. Rıfat Ilgaz 1940lı yıllar için oldukça anlamlı olarak görülen Sınıf sözcüğünü kitabının adı olarak seçince hakim karşısına çıkmak zorunda kaldı.1944 yılının Ocak ayında yayımlanan Ilgazın ikinci şiir kitabı Sınıfın kapak rengi de kırmızı olunca, kitap yasaklanmaktan kurtulamaz ve yazarı 6 aya mahkum edildi. Haziran 1949`da basılan kitap Romanın anti-ütopik dünyasında, totaliter bir Parti`nin yönetiminde korku, propaganda ve beyin yıkama ile halk ve hayatı manipüle edilmektedir. Roman daha sonra ünlenecek, Büyük Birader ve Düşünce Polisi gibi kavramları içermektedir. 20. yüzyılın en etkili romanlarından biri olmasının yanı sıra satış anlamında da çok başarılı olmuştur. Amerika ve İngiltere, ileri-komünist ve seksüel malzeme barındırdığı gerekçesiyle kitabı reddetti veBüyük birader insanların bu tür şeyler okumasını istemez dedi. Miguel de Cervantes`in hiç eskimeyen, etkisini hiçbir zaman yitirmeyen romanı da bir dönem yasaklılar listesine girdi. Kitap İspanyada hayırseverliği ihmalkâr bir şekilde değersiz kıldığı kararıyla okunması yasak kitaplar listesine alındı. Kitap 1859da Yugoslavyada, 1935te Yunanistanda, yasaklandı. Amerikada 1925ten 1967ye dek evrim teorisini öğretmek yasaktı. Bilim tarihinin en önemli çalışmalarından biri olan İngiliz Doğa bilimci Charles Darwin`in 24 Kasım 1859`da yayınlanan kitabı Türlerin Kökeni adlı çalışma, Darwin`in HMS Beagle gemisi ile 1831-1836 yılları arasında yaptığı araştırma gezisi sonrasında, özellikle Galapagos adalarındaki gözlemlerine dayandırarak oluşturduğu biyolojik evrim fikri üzerinedir. 6 Mayıs 1931 günü Nâzım Hikmet, yazdığı ilk beş şiir kitabında (835 Satır (1929), Jokond ile Sİ-YA-U (1929), Varan 3 (1930), 1+1=1 (1930), Sesini Kaybeden Şehir (1931) bir zümrenin başka zümreler üzerinde hâkimiyetini temin etmek gayesiyle halkı suça teşvik ettiği iddiasıyla mahkemeye sevk edildi. Hala Irak, İran, Afganistan, Özbekistanda gibi ülkelerde yasak olan 1001 Gece Masalları, 1926-1950 yılları arasında toplum ahlak mozaiğini bozabilecek müstehcen satırların yer aldığı gerekçesi ile kitabın okunması ve yayımlanması Amerikada yasaklandı. 1985te hemen hemen aynı gerekçelerle İsrailde de yasaklandı. Aşk hikayeleriyle başladığı öykü serüveni, yaşadığı fırtınalı hayat ve kıstırılmışlıkla git gide sertleşmiş, ideolojikleşmiş, sonunda hırçın yaklaşımlarla birlikte başkaldırıya dönüşmüş olan Sabahattin Alinin 1947 yılında yayınlandığı son öyküsü Sırça Köşkte devlete bir başkaldırış olduğu iddiasıyla yayından kaldırıldı. Ne kadınlar sevdim zaten yoktular / yağmur giyerlerdi sonbaharla bir / azıcık okşasam sanki çocuktular / bıraksam korkudan gözleri sislenir / ne kadınlar sevdim zaten yoktular / böyle bir sevmek görülmemiştir Dizeleriyle başlayan Böyle Bir Sevmek isimli şiirin de yer aldığı 1979 yılında basılan Atilla İlhan kitabı 80 darbesi sonrası yayından kaldırılan ve toplatılan kitaplar arasında yer aldı. Elif Şafakın Türk ve Ermeni asıllı bir ailenin iç içe geçmiş tarihini anlattığı romanı Baba ve Piç hakkında Türk milletini soykırımcı olarak göstermek, Türklüğü aşağılamak iddiasıyla dava açıldı. Elif Şafak ve kitabın yayım evinin editörü hakkında soruşturma başlatıldı. Ancak Avrupa Parlamentosunun 2006 Türkiye Raporu görüşmelerine dahi konu olan dava beraatle sonuçlandı. 2008in mart ayında basılan Nedim Gürselin Allahın Kızları adlı romanı, gelen şikâyetler üzerine, temmuz ayında halkın sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge bakımından farklı özelliklere sahip bir kesimini, diğer bir kesimi aleyhine kin ve düşmanlığa alenen tahrik suçlamasıyla, takipsizlik kararı verilerek sonuçlanan bir soruşturma başlatıldı. 1948 yılında Köy Edebiyatının da çığır açıcısı olarak görülen Mahmut Makalın Bizim Köy adlı romanına toplatılma kararı alındı. Makal, Anadolu köylerinin ekonomik ve sosyal yapısını kötü göstererek komünizm propagandası yaptığı gerekçesiyle 1949 yılında tutuklandı. Makal 1967`de UNESCO tarafından dünya gençliğine örnek insan olarak seçildi. Şair Yaşar Miraçın şiir kitapları da 12 Eylül 1980 sonrasında yasaklanan kitaplar arasında yerini aldı. Trabzonlu Delikanlı, Taliplerin Ağıdı ve Gül Ekmek adlı şiir kitapları yasaklanan şairin kitaplarının yasağı tam yedi yıl sürdü. Hemen herkesin çocukluğunda elinden bırakmadığı Alice Harikalar Diyarında kitabının yasaklanma sebebi bir hayli ilginç. Kitap, Çinde 1931de hayvan ve insanları aynı düzeyde tanımladığı gerekçesi ve hayvanlar, insan dilini kullanmamalı zihniyetiyle yasaklandı. İmamın Ordusu, gazeteci Ahmet Şık'ın kitap taslağıydı aslında. Şık, Ergenekon soruşturması kapsamında 3 Mart 2011 tarihinde gözetim altına alınarak 6 Mart 2011'de Ergenekon terör örgütüne yardım etmek suçundan tutuklanınca, soruşturmayı yürüten savcı Zekeriya Öz'ün talebiyle İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi'nce kitap taslağına el koyma kararı alındı. Polis, kitabı yayımlayacağı belirtilen İthaki Yayınevi'ne baskın yaptı ve kitabın elektronik ortamdaki taslağı alındı, orijinali silindi.