Kırgız Yazar Aytmatov hayatını kaybetti

Dünyaca ünlü Kırgız Yazar Cengiz Aytmatov, böbrek yetmezliği sonucu tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.

Haberin Devamı

Kırgızistan Devlet Başkanlığı Basın Sözcüsü Dosalı Esenaliyev, yaptığı açıklamada, Almanya'nın Nünberg kentinde tedavi gören Cengiz Aytmatov'un hayatını kaybettiğini bildirdi.

Esenaliyev, yazarın ölümü ile ilgili olarak Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev'in bilgilendirildiğini söyledi.

Solunum cihazına bağlı olarak yoğun bakımda tutulan yazarın sağlık durumunun bu sabah kritik durumuna geldiği ifade edilmişti.

Aytmatov, bir Rus televizyon kanalının belgesel çekimleri için gittiği Tataristan'ın başkenti Kazan'da 16 Mayıs'ta ani böbrek rahatsızlığı geçirmesi üzerine hastaneye kaldırılmıştı.

79 yaşındaki yazar, 18 Mayıs'ta ambulans uçakla Almanya'ya nakledilmişti. Yazar Aytmatov, Kırgızistan'daki Talas eyaletinin Şeker köyünde 12 Aralık 1928 yılında dünyaya gelmişti. Kırgızistan'da 2008 yılı, Cengiz Aytmatov yılı ilan edilmişti.

Aytmatov'un cenazesinin perşembe günü Almanya'dan ülkesine götürülmesi ve cenaze töreninin cumartesi günü yapılması bekleniyor.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül: "Çağımıza damgasını vurdu"

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, ünlü yazar Cengiz Aytmatov'un vefatı nedeniyle bir mesaj yayınladı.

Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden yapılan yazılı açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Gül'ün mesajı şöyle:

"Türk dünyasının büyük yazarlarından Kırgız romancı Cengiz Aytmatov'un vefatını derin bir üzüntüyle öğrenmiş bulunmaktayım. Usta kalem Cengiz Aytmatov'un vefatı sadece Türk dünyası için değil, tüm dünya için büyük bir kayıp olmuştur.

Türkçe'yi en güzel bir şekilde kullanan Cengiz Aytmatov, geride bıraktığı ve pek çok dile çevrilen seçkin eserleriyle gönülleri fethetmiştir.

Türk kültürünün tanıtılmasına ve gelişmesine önemli hizmetlerde bulunan Cengiz Aytmatov, Türk dünyasını oluşturan ülke ve topluluklar arasında adeta bir köprü görevi üstlenmiştir.

Edebiyat dünyasının en önemli isimlerinden biri olarak çağımıza damgasını vuran Cengiz Aytmatov, her zaman saygı ve sevgiyle hatırlanacak, unutulmaz eserleriyle yaşayacaktır.

Değerli yazar Cengiz Aytmatov'a Allah'tan rahmet diler, ailesine, kardeş Kırgız halkına ve tüm sevenlerine başsağlığı dileklerimi iletirim."

Köksal Topltan: "Edebiyat dünyası için çok büyük kayıp"

TBMM Başkanı Köksal Toptan, "Türkçe'yi konuşan ülkeler arasında bir dostluk köprüsü olan Cengiz Aytmatov'un vefatının, edebiyat dünyası için çok büyük bir kayıp olduğunu" belirtti.

Toptan, Kırgız Yazar Cengiz Aytmatov'un vefatı nedeniyle yayımladığı başsağlığı mesajında şunları kaydetti:

"Dünya edebiyatına önemli eserler kazandıran ünlü yazar Cengiz Aytmatov'un vefatından derin bir üzüntü duydum.

Eserleri pek çok dile çevrilen Aytmatov, Türk Dünyası'nın en büyük edebiyatçılarından biriydi.

Türkçe'yi konuşan ülkeler arasında bir dostluk köprüsü olan Cengiz Aytmatov'un vefatı edebiyat dünyası için çok büyük kayıptır. Kültürüne, tarihine sıkı sıkıya bağlı Aytmatov, dilimizin yetkin kullanıcılarından biriydi.

Ortak kültürümüzün dev çınarını asla unutmayacağız.

O, yazdığı eserler ve fikirleriyle kalbimizde yaşamaya devam edecektir. Değerli Yazar Cengiz Aytmatov'a Allah'tan rahmet, başta Kırgızistan halkı olmak üzere, tüm sevenlerine başsağlığı diliyorum."

Cengiz Aytmatov ve eserleri

Tedavi gördüğü Almanya'nın Nürnberg kentinde hayata veda eden dünyaca ünlü yazar ve devlet adamı Cengiz Aytmatov'un eserleri 150'nin üzerinde dile çevrildi.

Kırgızistan'ın Talas eyaletinin Şeker köyünde 12 Aralık 1928'de dünyaya gelen, adı Cengiz Han'dan esinlenilerek konulan Aytmatov, Kazakistan Cambul Veterinerlik Teknik Okulu'nda okudu.

Daha sonra Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'teki Tarım Enstitüsü'nde öğrenimine devam etti. Ardından Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü'ne gitti ve 1956 ile 1958 yılları arasında Moskova'da eğitimini sürdürdü.

Edebiyat yaşamı Moskova'da başlayan Aytmatov, bu yıllarda Pravda gazetesinde çalıştı. Ardından, yazdığı eserleriyle üne kavuştu ve 1957 yılında Sovyet Yazarlar Birliği'ne üye kabul edildi.

Aytmatov, 1963'te Lenin Ödülü'nü aldı. 1970'de yazdığı "Selvi Boylu Al Yazmalım" eseri Türkiye'de filme alındı. Bazı eserleri de Rusya'da sinema filmi oldu.

Yapıtları yüz ellinin üstünde dile çevrilen Aytmatov'un eserleri arasında Zorlu Geçit (1956), Yüzyüze (1957), Cemile (1958), İlk Öğretmenim (1962), Dağlar ve Steplerden Masallar (1963), Elveda, Gülsarı (1966), Beyaz Gemi, Selvi Boylum Al Yazmalım (1970), Fuji Dağının Tepesi (1973), Gün Olur Asra Bedel (1980), Darağacı - Dişi Kurdun Rüyaları (1988), Toprak Ana, Cengiz Han'a Küsen Bulut, Çocukluğum, Kırmızı Elma ve Rusya ve Kırgızistan'da pek çok ödül alan Dağlar Devrildiğinde-Ebedi Nişanlı bulunmaktadır.

Ünlü Fransız şairi Louis Aragon, üne kavuştuğu eseri "Cemile" için "en güzel aşk romanı" demişti.

Sovyetler Birliği'nin dağılması ve Kırgızistan'ın bağımsızlığına kavuşmasından sonra, edebi çalışmalarının yanı sıra ülkesini Lüksemburg, Belçika ve Hollanda'da büyükelçi olarak temsil eden Aytmatov, AB, NATO, UNESCO ve Benelüks ülkelerinin Kırgız delegeliğini de üstlendi.

Kırgız yetkilileri, 80. doğum günü dolayısıyla 2008 yılını Aytmatov yılı ilan etmişti.

Eşi hayatta olan Aytmatov'un 3 oğlu ve bir kızı bulunuyor.