Tarihte bugün: 21 Nisan

Tom Sawyer ve Huckleberry Finn'in maceralarıyla tanınan öykücü ve mizah yazarı Mark Twain 1900 yılında hayata veda etti.

Asıl adı Samuel Langhorne Clemens olan Mark Twain, 1835'te ABD'nin Missouri eyaletine bağlı çok küçük bir köy olan Florida'da doğdu. Dört yaşındayken, ailesiyle Mississippi Nehri kıyısındaki Hannibal'e yerleşti.

Esnaflık ve avukatlık yaparken politikaya atılan babası 11 yaşındayken ölünce okuldan ayrılıp bir matbaada çırak olarak çalışmak zorunda kaldı. Ardından ağabeyinin çıkardığı 'Hannibal Journal' adlı gazetede dizgiciliğe başladı.

Aynı gazeteye ve Boston'da çıkan mizah dergisi 'The Carpet-Bag'e mizah yazıları yazdı. Dizgicilikten sıkılınca dört yıl boyunca Mississippi Nehri'nde çalışan buharlı gemilerden birinde kaptanlık yaptı.

Kuzey-Güney Savaşı nedeniyle ayrılmak zorunda kaldığı bu meslek en sevdiği iş oldu. Ağabeyiyle batıya gitti; gazete muhabiri olarak çalışmaya başladı. Mark Twain adını ilk kez 1863'te mizahi bir yazıda kullandı.

İngilizcede 'ikiyi işaretle' anlamına gelen Mark Twain, geminin dibe oturmaması için gerekli su derinliğini ölçen bir gemici terimiydi.

1867'de ilk kitabı 'Calaveras İlçesinin Ünlü Sıçrayan Kurbağası'nı (The Celebrated Jumping Frog of Calaveras County) yayımlandı. Güneybatıya özgü mizah anlayışını taşıyan bu öyküyle adını ülke çapında duyurdu.

1870'te kısa ve özlü bir biçimde yaptığı konuşmalarıyla ününü tazeledi. Aynı yıl evlenerek Connecticut'ta Hartford'a yerleşti, üç kızı oldu.

Çocuklar ve gençlere yönelik en iyi romanlardan biri sayılan 'Tom Sawyer'ın Maceraları'nın ardından başyapıtı 'Huckleberry Finn'in Maceraları'nı yazdı.

1880'lerde bir dizgi makinesine yatırım yaptı ama iflas etti. Kitaplarının geliri ve birçok ülkede yaptığı konuşmalarla borçlarını ödeyebildi. 1906'da başladığı otobiyografisini bitiremeden öldü.

Başlıca yapıtları

'Calaveras İlçesinin Ünlü Sıçrayan Kurbağası' (1867), 'Tom Sawyer'ın Maceraları' (1876), 'Huckleberry Finn'in Maceraları' (1884), 'Adem ile Havva'nın Cennet Günlüğü' (1905), 'Çalınan Taç' (1881), 'Yurtdışında Bir Serseri' (1880), 'Mississippi'de Yaşam' (1883)

Mark Twain'den

"Her zaman doğruyu söyle; ne dediğini hatırlamak zorunda kalmazsın."
"Doğru pabucunu giymeden, yalan dünyayı dolaşır."

Başka neler oldu:

1864: Toplumbilimci Max Weber doğdu.

1920: Mustafa Kemal Paşa, Meclis'in 23 Nisan 1920 günü açılacağını bildiren bir genelge yayımladı.

1938: Pakistanlı şair Muhammed İkbal yaşamını yitirdi.

1939: Hatay, Türk Gümrük Tarifesi'ne dahil oldu.

1952: Türkiye ile Yunanistan arasında imzalanan anlaşmayla vize formaliteleri kaldırıldı.

1957: Muhsin Ertuğrul, İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatroları'nın başına getirildi.

1964: Yunanistan, Kıbrıs'taki askeri birliğini, Birleşmiş Milletler Barış Gücü emrine vermeyi kabul etti.

1964: Rum Patriği Vekili Emilyanos ile Metropolit Canavaris Türkiye aleyhine faaliyet gösterdikleri gerekçesiyle sınır dışı edildi.

1967: Yunanistan'da darbe yapıldı. Albaylar Cuntası yönetime el koydu.

1973: 'Devlet Ana' ve 'Yorgun Savaşçı' gibi yapıtlara imza atan yazar Kemal Tahir 63 yaşında vefat etti.

1979: İstanbul Boğazı'nda Rumen bandıralı Karpati şilebi ile demir yüklü Kemal Kefeli kosteri çarpıştı. Türk gemisi battı ve kaptan ile yardımcısı öldü.

1990: Balet Ferit Akın 48 yaşında yaşama veda etti.