Tarihte bugün: 2 temmuz

1993 yılında, Pir Sultan Abdal Şenlikleri için Sivas'ta bulunan yazar ve sanatçıların kaldığı Madımak Oteli, irtica yanlısı bir grup tarafından kundaklandı: 37 kişi yanarak öldü.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Sivas Madımak Olayı, 2 temmuz 1993 tarihinde Pir Sultan Abdal Şenlikleri sırasında Madımak Oteli'nin kuşatılıp yakılması ve dolayısıyla şehirde bulunan 35 sanatçı, bilim adamı ve öğrencinin öldürülmesi, oteli ateşe verenlerden de ikisinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan olaylar zinciridir.
 
Pir Sultan Abdal Şenlikleri kapsamında etkinliklerin bir bölümünün de Pir Sultan Abdal'ın sazının çalındığı Sivas şehir merkezinde yapılması öngörülmüştü. Bu kapsamda pek çok aydının yanı sıra Aziz Nesin de bu etkinlik nedeniyle, dönemin Sivas Valisi Ahmet Karabilgin'in özel davetlisi olarak bu kente gelmişti.
 
2 temmuz 1993 günü organize biçimde öğle saatlerinde Paşa ve Meydan camilerinden çıkan gruplar etkinliklerin yapıldığı Kültür Merkezi'ne ulaşarak, bir gün önce dikilen anıtı kısmen tahrip etti. Kültür Merkezi içindeki karşıt grupla çıkan taşlı sopalı çatışma, polis tarafından fazla büyümeden, zor kullanılarak önlendi.
 
Hızını alamayan ve sayısı 10 bine ulaşan saldırgan grup ,Kültür Merkezi'nden yeniden Hükümet Meydanı'na geldi. Hükümet Konağı'nı taşlamaya ve slogan atmaya başlayan grup ardından Madımak Oteli civarına ulaşarak slogan atmaya devam etti.
 
Grubun sayısı akşam saatlerinde 20 bine yaklaştı. Grup önce Madımak Oteli önündeki araçları ateşe verdi ve oteli taşladı. Taşlanarak camları kırılan Madımak Oteli'ne sıçrayan yangın sonunda otele sığınmış olan aydınlardan, aralarında Asım Bezirci, Nesimi Çimen, Metin Altıok ve Hasret Gültekin'in bulunduğu 37 kişi yanarak veya dumandan boğularak yaşamını yitirdi.
 
Aralarında Aziz Nesin'in de bulunduğu 51 kişi de olaylardan kendi olanaklarıyla, ağır yaralarla kurtuldu. Başından yaralanan Aziz Nesin'i linç edilmekten araya giren polisler kurtardı. Yaralılar, polis arabalarıyla hastanelere götürüldü.
 
Olaylarda 33 konuk, iki otel görevlisi ile iki saldırgan yaşamını yitirdi. Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi önünde bulunan Atatürk büstü tahrip edildi. Akşam saatlerinde valilikçe ilan edilen iki günlük sokağa çıkma yasağıyla güvenlik güçleri şehirde hakimiyet sağlayabildi.
 
Olaylardan bir gün sonra 35 kişi gözaltına alındı. Daha sonra gözaltına alınanların sayısı 190'a çıktı. Gözaltına alınan 190 kişiden 124'ü tutuklandı, geri kalanlar serbest bırakıldı.
 
Kamuoyunda Sivas Davası olarak bilinen davanın ilk duruşması, Ankara Bir Numaralı Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde 21 ekim 1993 günü yapıldı. 26 aralık 1994'te karara bağlanan dava sonucunda, 22 sanık hakkında 15'er yıl, üç sanık hakkında 10'ar yıl, 54 sanık hakkında üçer yıl, altı sanık hakkında ikişer yıl hapis cezası, 37 sanık hakkında da beraat kararı verildi.
 
Müdahil avukatlar, DGM'nin kararını taraflı ve hukuka aykırı olarak niteleyerek, ayrıntılı bir savunmayla temyize gitti. Yargıtay Dokuzuncu Ceza Dairesi, "katliamın Cumhuriyete, laikliğe ve demokrasiye yönelik olduğunu" belirterek DGM'nin kararını esastan bozdu. Ankara Bir Numaralı DGM, Yargıtay'ın bozma kararına uyarak yargılamayı yeniden başlattı.
 
28 kasım 1997'de açıklanan kararda 33 sanığa idam cezasi verildi. Yargıtay Dokuzuncu Ceza Dairesi, 24 aralık 1998'de hapis cezalarını onadı, 33 idam cezasını ise usül noksanlıkları nedeniyle bozdu. Şubat 1999'da usül eksikliklerinin giderilmesi için başlayan yargılama sonucunda 16 haziran 2000'de 33 sanık DGM tarafından yeniden idam cezasına çarptırıldı. 2002'de idam cezasının yürürlükten kaldırılmasıyla idam hükümlülerinin cezaları müebbet hapis cezalarına dönüştürüldü.
 
Sivas Davası, İstiklal Mahkemeleri sonrasında, tek bir davada bu kadar çok idam cezasinin verildiği ilk dava olarak tarihe geçti.
 
Sivas olaylarında şu kişiler hayatını kaybetti: Ozan Nesimi Çimen, yazar Asım Bezirci, şair Metin Altıok, Muhlis Akarsu, şair Behçet Aysan, Muhibe Akarsu, yazar Edibe Sulari, Uğur Kaynar, karikatürcü Asaf Koçak, Erdal Ayrancı, Sehergül Ateş, türkücü Hasret Gültekin, Muammer Çiçek, Gülender Akça, Mehmet Atay, Sait Metin, Carina Johanna, Gülsün Karababa, İnci Türk, Huriye Özkan, Murat Gündüz, Ahmet Özyurt, Handan Metin, Yeşim Özkan, Yasemin Sivri, Serpil Canik, Serkan Doğan, Belkıs Çakır, Nurcan Şahin, Özlem Şahin, Asuman Sivri, Menekşe Kaya, Koray Kaya.
 
Günün diğer önemli olayları
 
1556: Fransız kahin Nostradamus öldü.
1843: İtalya'da marksist sosyalizmin kurucusu filozof Antonio Labriola doğdu.
1877: 1946 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi, Alman şair ve romancı Hermann Hesse hayata merhaba dedi.
1900: Alman Ferdinand von Zeppelin'in yaptığı hava aracı denendi ve başarılı oldu. Araca Zeplin adı verildi.
1917: Yunanistan, Osmanlı devletine savaş ilan etti.
1932: Birinci Türk Tarih Kurultayı, Atatürk'ün huzurunda Ankara Halkevi'nde toplandı.
1932: Keriman Halis, Türkiye Güzellik Kraliçesi seçildi.
1937: Uçakla ilk dünya turu için yola çıkan A. Earhart ve Fred Noonan kayboldu.
1945: 15 Yunan mülteciyi öldüren iki kişi İzmir Saat Kulesi altında idam edildi.
1951: Savarona gemisi, Türk Deniz Kuvvetleri'ne devredildi.
1961: ABD'li roman ve öykü yazarı Ernest Hemingway av tüfeği ile intihar etti.
1964: ABD Başkanı Lyndon Johnson, ırk ayrımcılığına son veren Sivil Haklar Yasası'nı imzaladı.
1972: Bülent Ecevit, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı seçildi.
1977: 'Lolita'nın yazarı, romancı Vladimir Nabokov hayata veda etti.
1986: Meksika'da oynanan Dünya Futbol Şampiyonası'nda Arjantin şampiyon oldu.
1990: Mina'da şeytan taşlamaya giden hacı adayları tünelde sıkıştı: 609'u Türk, bin 426 kişi öldü.
1996: Türk halk müziği sanatçısı Saniye Can vefat etti.
1997: Öğretim üyeleri ve yüksek öğrenim öğrencilerine sınırlı siyaset yapma serbestisi getiren yasa, TBMM'de kabul edildi.
2003: Yönetmen Ferzan Özpetek'in 'Karşı Pencere' adlı filmi, İtalya'daki Yabancı Basın Merkezi'nin Globo D'Oro sinema ödüllerinden En İyi Film dahil beşini kazandı.
2004: Ağrı'nın Doğubeyazıt ilçesinde meydana gelen 5.2 büyüklüğündeki depremde 18 kişi öldü.
 
Tarihte bugün arşivi
 
Ekim ayı arşivi
Kasım ayı arşivi
Aralık ayı arşivi
Ocak ayı arşivi
Şubat ayı arşivi
Mart ayı arşivi
Nisan ayı arşivi
Mayıs ayı arşivi
Haziran ayı arşivi
1 temmuz