Tarihte bugün: 18 nisan

Ses sanatçısı Hafız Burhan 1943 yılında Ankara'da hayatını kaybetti.

Haberin Devamı

Cumhuriyet sonrası dönemin en popüler ve sevilen hafız-gazelhan ve hanendesi Burhan Sesyılmaz, İstanbul'da doğdu. Muallim İsmail Hakkı Bey ve Lemi Atlı'dan kısa süreli dersler aldı. Bir ara Mızıkayı Hümayun'da bulundu.

Özellikle 1926'da Columbia firması firması için art arda doldurduğu 100 kadar plağıyla yaygın bir üne kavuştu. Gazel ve Hafız Burhan halk arasında birlikte anılır oldu.

Sağlamış olduğu bu yaygın şöhreti sayesinde belki tüm dönemlerin en çok para kazanan sanatçılarından biri oldu. 1943 yılında Ankara'da bir mevlüt sırasında fenalaşıp vefat etti.

'Makber'

MAKBER

Hafız Burhan'ın seslendirdiği 'Makber'i Kültür Bakanlığı'nın sitesinden online olarak dinleyebilir ya da linke sağ klik yapıp 'hedefi farklı kaydet'i (save target as) seçerek indirebilirsiniz...

"Her yer karanlık pür-nûr o mevki
Mağrip mi yoksa makber mi ya Rab
Ya habgah-ı dilber mi ya Rab
Rüya değil bu, ayniyle vaki

Kabri çiçekten bir türbe olmuş
Dönmüş o türbe bir haclegahe
Bir haclegahe dönmüşse türben
Aç koynunu aç ma-şukanım ben"

Bu yüzyılın simgelerinden biri olan Makber, aynı zamanda Türk taş plakları arasında en çok basılıp satılan ve uzun yıllar gündemde kalabilmiş eserlerden biridir.

Özellikle Hafız Burhan adıyla özdeşleşmiş ve bu beraberlik Burhan'ın ölümüden sonra 'Makber'i yeniden yorumlayan Hamiyet Yüceses'le sürmüştür. Halk arasında gazel diye bilinen bu eser gerçekte bir mersiyedir.

Abdülhak Hamid'in 'Tarık' adlı sahne oyunundan alınan bu bölüm başta Hafız Yaşar olmak üzere Cumhuriyet öncesinin pek çok sanatçısı tarafından okunmuş ve plak yapılmıştır.

Ama esere asıl ününü Hafız Burhan kazandırmıştır. Genellikle Abdülhak Hamid'in eserinin birinci ve üçüncü beyitleri seçilerek okunan 'Makber'in halk arasındaki yaygın adı 'her yer karanlık gazeli'dir.

Mersiye

Ölen kişilerin ardından söylenen ve ölen kimseyi övmek, niteliklerini anlatmak için yazılan ve Arap şiirine özgü bir türdür. Kerbela Şehitleri için yazılmış pek çok mersiye bulunmaktadır ve geniş kullanım alanını burada bulmuştur.

Din dışı mersiyeler büyük devlet adamları için söylenir. Klasik Türk musikisi repertuvarında güfteleri itibariyle mersiye özelligi gösteren bazı eserler de yazılmıştır.

Taş plaklara az şayıda yansıyan mersiye örneklerinden biri de Hafız Sadettin Kaynak'ın okuduğu 'Kerbela Mersiyesi'dir.

Günün diğer önemli olayları

1906: San Fransisco kenti 7.7 büyüklüğünde 50 saniye süren deprem ve onu izleyen yangınlarla yerle bir oldu. 28 bin bina yıkıldı, yaklaşık 500 kişi öldü, 100 bin kişi evsiz kaldı.
1936: İzmit Kağıt Fabrikasında ilk kağıt imal edildi.
1954: Albay Cemal Abdülnasır, Mısır'da krallığı darbeyle devirerek iktidarı ele geçirdi.
1955: Albert Einstein, ABD'nin Princeton kentinde 76 yaşında hayata veda etti.
1960: CHP'yi ve basını soruşturmak üzere TBMM'de Tahkikat Komisyonu kuruldu. İnönü, "bu demokratik rejim istikametinden ayrılıp onu baskı rejimi haline götürmek tehlikeli bir şeydir. Bu yolda devam ederseniz ben de sizi kurtaramam" dedi.
1974: İtalya'da Kızıl Tugaylar örgütü savcı Mario Sossi'yi kaçırdı.
1977: Veli Ballı, Boston Maratonu'nda ikinci oldu.
1980: Deneme yazarı, sanat tarihçisi Suut Kemal Yetkin 77 yaşında vefat etti.
1983: Lübnan'daki ABD askeri varlığını protesto etmek amacıyla Beyrut'taki ABD elçiliğine düzenlenen intihar saldırısında bombacının da aralarında bulunduğu 63 kişi öldü.
1986: Genelkurmay, 12 eylül 1980'nden sonra 8 bin 183 olayda bin 14 kişinin öldüğünü, 994 kişinin yaralandığını açıkladı.
1986: Kırıkkale'nin Yahşihan beldesinde askeri mühimmat depolarında yangın çıktı. Kasaba boşaltıldı.
1988: Şair Oktay Rifat 74 yaşında yaşamını yitirdi.
1989: Çin Halk Cumhuriyetinde binlerce öğrenci, daha geniş demokrasi talebiyle sokaklara döküldü.
1989: Türkiye'de ilk tüp bebek, İzmir'de Ege Üniversitesi Tüp Bebek Merkezi'nde dünyaya geldi.
1998: Yunanistan'ın cuntadan çıkmasını sağlayan devlet adamı Konstantin Karamanlis 91 yaşında Atina'da vefat etti.
2001: Hakkında Türkiye'de tutuklama emri çıkarılan işadamı Cavit Çağlar, ABD'nin New York kentinde tutuklandı.
2002: Eski Afganistan Kralı Zahir Şah, 29 yıllık sürgünden ülkesine döndü.
2002: Yargıtay Dokuzuncu Ceza Dairesi, 'Salih Mirzabeyoğlu' olarak tanınan İBDA/C örgütü lideri Salih İzzet Erdiş'e, Anayasal düzeni silah zoruyla değiştirmeye kalkışmak suçundan verilen idam cezasını onadı.

Tarihte bugün arşivi

Ekim ayı arşivi
Kasım ayı arşivi
Aralık ayı arşivi
Ocak ayı arşivi
Şubat ayı arşivi
Mart ayı arşivi
1 nisan
2 nisan
3 nisan
4 nisan
5 nisan
6 nisan
7 nisan
8 nisan
9 nisan
10 nisan
11 nisan
12 nisan
13 nisan
14 nisan
15 nisan
16 nisan
17 nisan

Sıradaki Haber