YÖK'ten türban düzenlemesine vize

YÖK Başkanı Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan, başörtüsünün yükseköğretimde serbest bırakılmasını öngören değişikliklerin yapıldığı Anayasa'nın 10 ve 42'nci maddelerine göre uygulama yapılabilmesi için ayrıca bir kanuni düzenlemeye ihtiyaç bulunmadığını açıkladı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

YÖK Başkanı Özcan, üniversite rektörlüklerine gönderdiği yazıda, TBMM'de aynen kabul edilerek kanunlaşan söz konusu Anayasa değişikliğinin dün Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdiğini hatırlatarak, "Bu itibarla söz konusu Anayasa değişikliği göz önünde bulundurulmak suretiyle uygulama yapılması, kamu görevi ifa eden yükseköğretim kurumlarının yöneticilerinin görev, yetki ve sorumluluğunda olduğu izahtan varestedir" dedi.
 
Özcan, Anayasa'nın 10 ve 42'nci maddelerine göre uygulama yapılabilmesi için ayrıca bir kanuni düzenlemeye ihtiyaç bulunmadığını ifade ederek, şunları kaydetti:
 
"Çünkü halen yürürlükte olan kanunlarda da hangi kıyafetlerin toplumsal ortamda giyilemeyeceğine dair açık düzenlemeler yer almaktadır. Anayasa'nın 174'üncü maddesiyle koruma altına alınan inkılap kanunlarından birini oluşturan 2596 sayılı Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanun bu konuda örnek olarak gösterilebilir.
 
Bu bakımdan Anayasa'nın 10 ve 42'nci maddeleri hükümleri karşısında ancak kimliği teşhis edilemeyecek bir durumda bulunan kişilerin yükseköğretim kurumlarının bina, eklenti ve yerleşke alanlarına alınmaması yönünde tedbirler alınabilir."
 
Özcan, Anayasanın 10. maddesinin değiştirilen dördüncü fıkrasının, "Devlet organları ve idare makamları, bütün işlemlerinde ve her türlü kamu hizmetlerinden yararlanılmasında kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar" şeklinde düzenlendiğini anımsattı.
 
YÖK Başkanı Özcan, Anayasanın 42'nci maddesine eklenen yedinci fıkrasının ise "Kanunda açıkça yazılı olmayan herhangi bir sebeple kimse yükseköğrenim hakkını kullanmaktan mahrum edilemez. Bu hakkın kullanımının sınırları kanunla belirlenir" diye şeklinde düzenlendiğini kaydetti.
 
"Avrupa ülkelerinde böyle bir sorun yok"
 
Özcan yazısında, Anayasa'da değişiklik yapan 5370 sayılı Kanuna ilişkin teklifin genel gerekçesindeki şu ifadelere yer verdi:
 
"Yükseköğretim kurumlarında kılık ve kıyafetlerinden dolayı bazı öğrencilerin eğitim ve öğrenim hakkının engellenmesi kronik bir sorun haline gelmiştir. Kurucusu ve üyesi bulunduğumuz Avrupa Konseyi'ne üye ülkelerin hiç birinde üniversite düzeyinde böyle bir sorun mevcut bulunmamaktadır.
 
Buna rağmen, ülkemizde uzun bir süredir üniversitelerde bazı kız öğrencilerin başlarını örtmede kullandıkları kıyafetler nedeniyle eğitim ve öğrenim hakkını kullanamadıkları bilinmektedir.
 
Atatürk'ün hedef gösterdiği çağdaş uygarlık düzeyinde 'fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür' nesillerin yetiştirilmesi, kişilerin yükseköğrenim hakkından kanun önünde eşitlik ilkesi gereği hiçbir nedenle ayrımcılığa tabi tutulmadan yararlanmasını zorunlu kılmaktadır. Bu nedenlerle, Anayasa'nın 10 ve 42'nci maddesinde iş bu değişikliklerin yapılması gereği doğmuştur."
 
"Devlet organları ayrım yapamaz"
 
Özcan, yazısında, 5370 sayılı Kanuna ilişkin teklifin, Anayasa'nın 10'uncu maddesinin dördüncü fıkrasının değiştirilmesini öngören çerçeve 1'inci maddesinin gerekçesinde de "Kanun önünde eşitlik, demokratik hukuk devletinin vazgeçilmez ilkelerinden biridir. Bu ilkeyi uygularken devletin negatif ve pozitif yükümlülükleri vardır. Devlet organları ve idari makamlar, hiçbir sebeple bireyler arasında ayrımcılık yapamayacağı gibi, bu yöndeki ayrımcılık girişimlerini de önlemekle yükümlüdürler" denildiğini anımsattı.
 
Prof. Dr. Özcan, şöyle devam etti: "Nitekim, Anayasa'nın 5'inci maddesine göre, 'kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmak' devletin temel amaç ve görevleri arasındadır.
 
Devlet bu temel görevini yerine getirirken, herkesin kamu hizmetlerinden eşit bir şekilde yararlanmasını sağlamaya yönelik her türlü tedbiri almak zorundadır.
 
Tüm idare makamları gibi üniversiteler de yükseköğretim hizmeti sunarlarken dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep, giyim, kuşam ve benzeri sebeplerle bu hizmetten yararlanan kişiler arasında ayrımcılık yapamazlar."
 
"Yükseköğrenim hakkından mahrum bırakılıyorlar"
 
Özcan, yazısında, 5370 sayılı Kanuna ilişkin teklifin, Anayasa'nın 42'nci maddesine yedinci fıkra olarak yeni bir fıkra eklenmesini öngören çerçeve 2'nci maddesinin gerekçesinde de şu açıklamalara yer verildiğini ifade etti:
 
"Eğitim ve öğrenim hakkı, kişilerin en temel ve vazgeçilmez haklarından biridir. Bu nedenle bu hakkın sınırlandırılması ancak kanunun açıkça belirttiği istisnai durumlarda söz konusu olabilir.
 
Nitekim Anayasa'nın 13'üncü maddesinde de temel hak ve hürriyetlerin 'özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasa'nın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla' sınırlanabileceği belirtilmektedir.
 
Kanunun açıkça yasaklamadığı bir fiil, tutum veya davranıştan dolayı idare, hiç kimseyi eğitim ve öğrenim hakkından mahrum bırakamaz. Buna rağmen ülkemizde bazı kişilerin kanunda açıkça yazılı olmayan sebeplerden dolayı yükseköğrenim hakkından mahrum bırakıldıkları da bir gerçektir.
 
İşte bu nedenle yapılan değişikliğin amacı, münhasıran yükseköğretim hizmetlerinden yararlanan vatandaşlar arasında eşitliği sağlamak ve yükseköğretim kurumlarında öğrenim hakkından mahrum edilen kişilerin bu hak mahrumiyetini ortadan kaldırmaktır."
 
Özcan, söz konusu Kanun teklifinin aynen kabulüne dair TBMM Anayasa Komisyonu'nun raporunda da gerekçe olarak aynı yönde açıklamalara yer verildiğini kaydetti.
 
"Kanuni düzenlemeye ihtiyaç yok"
 
TBMM Genel Kurulu'nda aynen kabul edilerek kanunlaşan söz konusu Anayasa değişikliğinin, dün Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdiğini anımsatan Özcan, şöyle devam etti:
 
"Bu itibarla, söz konusu Anayasa değişikliği göz önünde bulundurulmak suretiyle uygulama yapılması, kamu görevi ifa eden yükseköğretim kurumlarının yöneticilerinin görev, yetki ve sorumluluğunda olduğu izahtan varestedir.
 
Ayrıca belirtilmelidir ki, Anayasanın 10 ve 42'nci maddelerine göre uygulama yapılabilmesi için ayrıca bir kanuni düzenlemeye ihtiyaç bulunmamaktadır.
 
Çünkü halen yürürlükte olan kanunlarda da hangi kıyafetlerin toplumsal ortamda giyilemeyeceğine dair açık düzenlemeler yer almaktadır.
 
Anayasanın 174'üncü maddesi ile koruma altına alınan 'İnkılap Kanunları'ndan birini oluşturan 2596 sayılı 'Bazı Kisvelerin Giyilemiyeceğine Dair Kanun', bu konuda örnek olarak gösterilebilir.
 
Bu bakımdan, Anayasa'nın 10. ve 42'nci maddeleri hükümleri karşısında, ancak kimliği teşhis edilemeyecek bir durumda bulunan kişilerin yükseköğretim kurumlarının bina eklenti ve yerleşke alanlarına alınmaması yönünde tedbirler alınabilir.
 
Çünkü, hukuk toplumunda bireyler arası ilişkilerde güvenin hakim olması esastır. İnsanın toplumsal şartlarda ilişkiye girdiği şahısların kimliklerini teşhis etme, teşhis edebilme imkanına sahip olması gerekir.
 
Bu itibarla; kimliğin ve hatta cinsiyetin teşhis edilemeyeceği bir tarzda kılık ve kıyafet biçimine hukuk toplumunda müsaade edilemez. Dolayısıyla, devlet, kimliğin ve hatta cinsiyetin teşhis edilemeyeceği tarzda örtünme olgusu karşısında gerekli tedbirleri alabilir.
 
"Provokasyonların önlenmesi gerekir"
 
Ayrıca belirtilmelidir ki, söz konusu Anayasa değişikliğinin yürürlüğe girmesiyle, çağdaş uygarlık düzeyine erişmeyi bir erek olarak telakki eden toplumumuzun estetik anlayışını yansıtmayan kılık ve kıyafet tarzlarıyla yükseköğretim kurumlarının bina, eklenti ve yerleşke alanlarına girilmesi teşebbüslerinde bulunulabilecektir.
 
Anayasamızın 14'üncü maddesi hükümleri karşısında hiçbir surette himaye görmemesi gereken bu hakkın kötüye kullanılması girişimlerinin önüne geçilmesi için yükseköğretim kurumları yönetimleri tarafından genel kolluk birimleriyle eşgüdümlü bir çalışma başlatılmasına ihtiyaç bulunmaktadır.
 
Muhtemel provokasyonlar karşısında gerekli önleyici kolluk tedbirlerinin alınmasını sağlamak amacıyla valiliklerle koordinasyonun sağlanması gerekmektedir."
 
Köşk'ten türbana onay
 
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, yükseköğretimde başörtülü eğitime serbestlik sağlayan Anayasa değişikliğini 22 Şubat'ta onayladı.
 
Gül'ün türban düzenlemesine onayının ardından CHP Anayasa Mahkemesi'ne gitmeye hazırlanıyor.