ATO'dan 'ilaçta israf' raporu

Ankara Ticaret Odası, Türkiye'de her yıl 500 milyon dolarlık ilacın çöpe gittiğini açıkladı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

ATO Başkanı Sinan Aygün de ilacın kutuyla değil, taneyle verilmesi önerisinde bulundu.
 
ATO, Sağlık Bakanlığı, Tıp Kurumu Derneği ve Türkiye Eczacılar Birliği verilerinden yararlanarak 'ilaçta israf' konulu bir rapor hazırladı.
 
Rapora göre, eczanelerdeki ilaçların ortalama yüzde 7'si kullanım süresi dolduğu için çöpe atılıyor.
 
Evlerde ise ilaçların yüzde 60'ının kutusu dahi açılmadan, kullanım tarihi sona eriyor.
 
Türkiye'de en fazla ilaç israfı antibiyotiklerde yaşanıyor. Antibiyotiklerin yüzde 44'ü çöpe gidiyor. 
 
ATO'nun raporuna göre, Türkiye'de devletin sağlığa ayırdığı bütçenin yüzde 80'ini, toplam sağlık giderlerinin de yarısını ilaç harcamaları oluşturuyor.
 
İlaç tüketiminde hızlı artış 
 
Türkiye'de kişi başına ilaç tüketimi de hızla artıyor. 2003'te 60 dolar, 2004'te 79 dolar olan kişi başına yıllık ilaç tüketimi, 2005 yılında 93 dolara yükseldi.�
 
Tutar, İtalya, İspanya ve İngiltere'de 250 dolar, Almanya'da 325 dolar, Fransa'da 375 dolar, Japonya'da 480 dolar, ABD'de ise 670 dolar olarak belirlendi.
 
Türkiye'de kişi başına ilaç tüketimi bu ülkelere göre düşük de olsa, ilaç harcamalarının milli gelire oranı bakımından Türkiye, dünyada ilk sırada bulunuyor.
 
Türkiye'de ilaç tüketiminin milli gelire oranı, üretici fiyatlarıyla yüzde 1.93 olarak hesaplanıyor.
 
Bu oran, ABD'de 1.46, Japonya'da 1.29, Arjantin'de 1.20, Kanada'da 1.15, Brezilya'da 1.10, Fransa'da 1.06, Meksika'da 1.01, Almanya'da 0.97, İspanya'da 0.95, İtalya'da 0.85, İngiltere'de ise yüzde 0.69 düzeyinde. 
 
Toplam ciro 12 milyar YTL
 
2004 yılında üretici fiyatlarıyla 6 milyar YTL olan ilaç pazarının, 2005 yılında 9 milyar YTL'ye çıktığı da belirtilen rapora göre, eczane pazarının tüketici fiyatlarıyla toplam cirosu ise 12 milyar YTL'ye ulaşıyor.
 
Hastanelerin ilaç harcamaları ise bu rakamın içinde yer almıyor. Tıp Kurumu, toplam ilaç harcamalarının, içinde bulunduğumuz yıl daha da artmasını bekliyor.
 
Rapora göre, Türkiye'nin 2005 yılı ilaç ve eczacılık ürünleri ithalatı 3 milyar doları buldu.
 
İlaç ihracatının ithalatı karşılama oranı ise yüzde 8.5 olarak gerçekleşti. İhracat kapasitesinin artırılması için gayri safi milli hasılanın yüzde 1 veya 1.5'u oranında Ar-Ge yatırımı yapılması gerekiyor.
 
Ancak Türkiye'de ilaç için Ar-Ge'ye ayrılan miktar 100 milyon doları geçmiyor.  Üretici fiyatlarıyla ilaç sektörünün yıllık cirosu 6,6 milyar dolara ulaşıyor.
 
Yılda yaklaşık 1.2 milyar kutu ilaç satılan Türkiye, ilacın yüzde 40'ı ithal ediyor, yüzde 60'ını ise kendi üretiyor.   
 
Antibiyotiklerin pazar payı yüzde 17.8
 
Türkiye'de en fazla antibiyotik, romatizma ilacı ve ağrı kesicilere başvuruluyor.
 
2005 yılında antibiyotiklerin pazar payı yüzde 17.8 olarak belirlenirken, bunu yüzde 12.4 ile romatizma ilaçları, yüzde 9.5 ile ağrı kesiciler, yüzde 8.5 ile soğuk algınlığı ve öksürük ilaçları takip ediyor. 
 
ATO Başkanı Aygün, rapora ilişkin değerlendirmesinde, ilaç tüketimiyle birlikte israfın da her geçen yıl arttığını belirtti.
 
Gelişmiş pek çok ülkede, ilaçların kutuyla değil, hastanın kullanacağı miktarda 'taneyle' reçetelendirildiğini kaydeden Aygün, ''ama bizde doktor, hastaya 5 gün kullanması tavsiyesiyle ilaç yazıyor. Kutunun içinden 20 günlük ya da bir aylık ilaç çıkıyor. Hastanın kullanmadığı ilaç çöpe gidiyor'' dedi.
 
Gelişmiş ülkelerde doktorların reçeteye ilacın piyasa adı (markası) yerine etken maddesini yazdığını da kaydeden Aygün, eczanelerin de, reçetedeki tarife uygun şekilde ve miktarda hazırladıkları ilacı şişeleyerek ya da poşetleyerek hastaya verdiklerine dikkat çekti.
 
Türkiye'de reçetesiz ilaç satılmasını da eleştiren Aygün, ''bu hatalı politika, tüketicilerin bilinçsizliği ile birleşince önemli ölçüde ilaç israfı ve yanlış ilaç kullanımından kaynaklanan sağlık sorunları ortaya çıkıyor. İnsanlar doktor reçetesiyle değil eş-dost önerisiyle ilaç alıyor" dedi.
 
Türkiye'nin ilaç politikalarının gözden geçirilmesi gerektiğine de değinen Aygün, "ulusal bir ilaç politikasına ihtiyacımız var. Araştırma ve geliştirmeye de yeteri kadar kaynak ayırmıyoruz'' yorumunda bulundu.